ایمانوئل کانت: تن آسایی و بزدلی، دلایلی هستند که به ما توضیح می دهند چرا چنین شمار بزرگی از انسان ها، در حالی که طبیعت مدتهای درازی است آنها را از هر گونه سلطه بیرونی رهانیده است، باز هم به شکل خود خواسته ای در تمام طول عمر خویش ، انسان های صغیر باقی می مانند؛ و اینکه چرا برای دیگران چنین ساده است که خود را به مثابه قیم به آنها تحمیل کنند( روشنگری چیست؟ 1784)
جنسیت و محیط زیست
Buckingham-Hatfield،Susan،2000،Gender and Environment،London:Routledge،139.
باکینگهام ـ هاتفیلد، سوزان، 2000، جنسیت و محیط زیست، لندن: راتلج، 139 صفحه.
بحرانهای زیست محیطی درسالهای 1980ـ1970 سبب شد تا رویکرد صرفا فنی و بهرهبردانه نسبت محیط
زیست دچار تغییر شود. امروزه محیط زیست یک مولفه فرهنگی و اجتماعی است که از ابعاد گوناگون قابل بررسی است، مولفهای که از یکسو دارای تاثیرات قطعی بر اشکال زیست انسانی است و از سوی دیگر مولفهای است که به به شدت از سایر مولفهها نظیر سیاست، اقتصاد، جنسیت، فلسفه و رویکردهای شناختی تاثیر میپذیرد. انتشارات راتلج با هدف بررسی ابعاد گوناگون رابطه پیچیده و پویای طبیعت با سایر مولفههای دست به انتشار مجموعه کتابهایی زدهاست که پیوند میان محیطزیست و سایر حوزههای کلاسیک و جدید مطرح در علوم انسانی را به ویژه با تاکید بر وضعیت کنونی مورد بررسی قرار میدهند.
جنسیت و محیط زیست در ابعاد گوناگونی با یکدیگر پیوند مییابند. پیوندی که عموما بر روی گروه اجتماعی زنان در کشورهای در حالتوسعه و فقیر مورد بررسی و تاکید قرار گرفتهاست. زنان در چنین کشورهایی به دلیل اشتغال به فعالیتهایی نظیر کشاورزی و سکونت در پهنههای محروم اجتماعی و شکننده محیطی در ارتباط مستقیم و بدون واسطه با طبیعت قرار میگیرند. باکینگهام در کتاب جنسیت و محیطزیست با بررسی مطالعات زیادی حوزههای دیگری از پیوند میان جنسیت و محیطزیست را نیز مطرح میکند. ارتباط بیشتر زنان با طبیعت در میان کشورهای توسعهیافته به دلیل کالبد زنانه (زایمان و مادر بودن)، چگونه علم قلمروییمردانه تلقی میشود و دانش زنان درباره طبیعت ناچیز انگاشته میشود، اشمال گوناگون جنبشهای فمنیستی و ارتباط و نحوه تعریف آنان در ارتباط با طبیعت و بسیاری از قلمروهای دیگر. باکینگهام در فصول گوناگون کتاب نشان میدهد که الگوهای پدرسالارانه همزمان سبب محدودیت زنان میشوند و طبیعت را تخریب میکنند و به دلیل همین تخریب گسترده حیات و در نتیجه بقای خود را با مشکلات زیادی روبهرو ساختهاند.
فهرست مطالب:
فصل اول: پیوند میان جنسیت و محیطزیست.
تعریف جنسیت/ توسعه نقشهای جنسیت/ جامعه، جنسیت و محیط زیست/ ساختار کتاب.
فصل دوم: ساخت علم، این یک جهان مردانه است.
ریشههای غربی تفکر علمی/ نقشهای زنانه ومردانه در عمل مربوط به علم/ جنسیتیکردن علم/ اصلاح تبعیض جنسیتی در علم.
فصل سوم: بیان روابط جنسیت ـ محیط زیست.
فمنیسم بومی فرهنگی/ فمنیسم بومی اجتماعی/ انتقادات و آرمانها.
فصل چهار: بدن و محیطزیست.
مردان بهنجار، زنان گمراه/ خرد زنان در برابر پزشکی مردان/ زنان گمشده/ اثرات جنسیتی مربوط به آلودگی.
فصل پنج: نقشهای جنسیتی در خانواده.
سازمان خانواده/ تقسیم درونی نیروی کار/ جنسیتی کردن اثرات زیست محیطی توسط نقشهای خانگی
فصل شش: نقشهای جنسیتی در جامعه.
جنسیت و قدرت/ جنسیتی شدن اعتراضهای زیست محیطی/ تصمیمگیری زیست محیطی.
فصل هفت: ابعاد بینالمللی.
اقتصاد سیاسی بینالمللی/ حنسیت و سرمایهگذاری/ مداخلات بینالمللی.
فصل هشت: نتیجهگیری.
تعاریف رابطه جنسیت ـ محیط زیست/ مشکلات زیست محیطی و جنسیت/ ظرفیت متفاوت در برابر اثرگذاری محیط زیست/ استراتژی برای تغییر جنسیت – محیط زیست.