(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

فرهنگ آلمانی

ویژه چهره ماه: انقلاب یا اصلاح

لیلا صادقی تبار
marcuse.jpg

انقلاب یا اصلاح،گفتگو با هربرت مارکوزه و کارل پوپر،ترجمه ی هوشنگ وزیری،انتشارات خوارزمی،چاپ اول سال 1351
کتاب انقلاب یا اصلاح حاصل دو گفتگوی جداگانه با مارکوزه و پوپر است که به صورت کتاب کوچکی منتشر شده است  و دیدگاه های این دو متفکر برجسته درباره ی جامعه ی مطلوب و راه های رسیدن به آن

ویژه چهره ماه: مسئله ی خشونت و تضاد ریشه ای

هربرت مارکوزه
herbcig.gif

امروزه تضاد ریشه ای، تنها میتواند در یک چاچوب جهانی در نظر گرفته شود و از آن جهت که به عنوان یک پدیده ی نادر شناخته شده است,ماهیت آن از همان ابتدا مورد تحریف قرار گرفته است.
بهتر است که در مورد این تضاد,در زمینه ی جهانی و با تاکید بر ایالت متحده امریکا گفتگو کنیم.شما مطلع هستید که من تضاد امروزه ی دانشجویان

ویژه چهره ماه: درباره «چپ نو»

هربرت مارکوزه ترجمه ی مهرداد امامی
images1.jpg

من مسئول نامی که نیویورک تایمز به من می­دهد نیستم (1). هرگز ادعا نکرده­ام که رهبر ایدئولوژیک چپ هستم و فکر نمی­کنم که چپ نیازی به یک رهبر ایدئولوژیک داشته باشد. و یک چیز وجود دارد که چپ به آن نیاز ندارد، و آن تصویری دیگر از یک پدر است، از یک بابایی (daddy). و من مطمئناً نمی­خواهم که یک «پدر» باشم.

ویژه چهره ماه: پایان آرمانشهر

هربرت مارکوزه ترجمه ی امیر غریب عشقی
685FUBerlin450pxh.jpg

- امروزه در هر شکلی از جهان پیوسته امروزی، تغییر و دستکاری زندگی انسان هم از جنبه تکنیکی هم از نظر محیطی عملی ممکن می­باشد و جایگاه این امکان نیز تاریخی می­باشد.اکنون ما در جهان این قدرت و توانایی را داریم که جهان را به یک جهنم تبدیل کنیم و شاید بتوان گفت بخوبی در این مسیر گام برمی­داریم. همزمان این توانایی را نیز داریم که آن را به یک بهشت نیز تبدیل کنیم و

ویژه چهره ماه: از بعد زیبایی شناختی

هربرت مارکوزه ترجمه ی ملیحه درگاهی
 مارکوزه.jpg

در شرایطی که واقعیت تیره بخت تنها از طریق کنش سیاسی رادیکال تغییر می پذیرد، دغدغه ی زیبایی شناختی در پی توجیه است. انکار عنصر ذاتی ناامیدی در این مورد بیمعنی به نظر می رسد: عزلت گزیدن در جهانی خیالین، جایی که شرایط موجود دگرگون شده و فقط در قلمرو خیال مستولی می شود. هر چند این تصور ایدئولوژیکی محض از هنر با شدت فزاینده ای مورد تردید واقع شده است.

ویژه چهره ماه: مکاتبات مارکوزه و فروم با رایا دونایفسکایا: دریچه‌ای نوین به نظریة انتقادی

کوین اندرسن ترجمة مهرداد امامی
images.jpg

تصویر: دونایافسکایا
در طول سال های 1954 تا 1978، رایا دونایفسکایا مارکسیست-اومانیست و فیلسوف فمینیست، به طور جداگانه اما با کوشش فراوانی با دو چهرة نامدار مکتب فرانکفورت یعنی هربرت مارکوزه و اریش فروم مکاتبه کرد. مکاتبات موضوعاتی از قبیل نظریة اجتماعی دیالکتیکی، اومانیسم

بازنگری دریافت آرنت از سیاست (بخش سوم)

یی‌هوا ژیانگ ترجمه عباس شهرابی فراهانی
6c1f1e8c-4ad2-46d0-9eb0-6a7e27a639f4_detail.jpg

آرنت بر این باور است که سنت اندیشه سیاسی هنگامی آغاز شد که محاکمه و مرگ سقراط، افلاطون را از حیات سیاسی ناامید و نسبت به بسیاری از آموزه‌های خود سقراط مشکوک کرد. خودِ سقراط با شهر (Polis) دشمنی نداشت. این مسأله را می‌توان از علاقه‌مندی او به گفتگو با مردم در میدان اصلی (agora) و پیشینه خوبی که به عنوان شهروند آتنی داشت، فهمید.

مقالات قدیمی: آخرین دیدار با فرانتس کافکا(2)-(دی 1352)

گوستاو یانوش/ ترجمه‌ی مصطفی اسلامیه/ آماده‌سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

«گوستاو یانوش» یادداشتهای خود را دو سال پس از مرگ کافکا در 1924 فراهم کرد و آنها را بعدها همراه شرح خاطرات دورهء جوانیش -«گنجینهء نظرها»- برای «ماکس برود» فرستاد. اصل یادداشتها هرگز به دست مارکس برود نرسید ولی قسمتهایی از گفت و شنود با کافکا به طور ناقص در 1951 منتشر شد که بلافاصله به عنوان منبع پر ارزشی برای تحقیق ادبی جای خود را باز کرد.

فردینـانـد تونیـس: از اجتمـاع تا جامعـه

بهـروز روستاخیـز
toennies.gif

تصویر: تونیس
بدون شک یکی از مباحث پایه ای در ورود به مسائـل تخصصـی جامعه شناسی، مطالعـة آثاری اسـت که در آن به مفهوم محوری علم جامعه شناسی یعنی «جامعـه» پرداخته شـده است. یکی از این موارد اثر «فردینانـد تونیس»  جامعه شنـاس آلمانی (1936 - 1855) تحت عنوان «جماعـت و جامعـه» یا «گماینشافـت و گزلشافـت»  است که وی در آن با برشمـردن خصوصیـات مفاهیم محوری ذکر شـده در عنوانِ اثر، در نهایت به تعریفی

انجمن فیلسوفان مرده آلمانی(همایشی خیالی)

کارل مورای ترجمه ی مهرنوش حاجی احمدی
shopen

کارل مورای (Carl Murray)، بحثی متهورانه را به صورتی مخفیانه استماع می کند. در ولهالا، آرامگاه قهرمانان و جنگجویان بزرگ آلمان، قسمتی وجود دارد که مختص فلاسفه برجسته است. عضویت در این انجمن فلسفی بسیار مهم تلقی می شود و رشک برانگیز است. هدف از جلسه امروز این انجمن بحث در مورد پذیرش احتمالی یک عضو جدید است. اعضای حاضر در جلسه عبارتند از امانوئل کانت (رییس)، گئورگ ویلهلم

مقالات قدیمی: آسیب زایش (گزارشی بر اساس نظرات اتو رانک)(آذر 1350)

جلال ستاری / آماده سازی برای انتشار: ملیکا زندیچی
عکس: 

ولادت نوعی صدمه است و نفی این صدمه موجب لذت، زیرا منبع لذت زهدان تاریک مادر یا مرحلة مقدم بر ولادت است و جدائی از مادر مایة اضطراب نوزاد. انسان با همة وسایل ممکن برای بازآفرینی این حالت ابتدائی یا دوران پیش از زایش می کوشد و میوة این کوشش یا آفریده های تخیلی سازگار با موازین اجتماعی است چون هنر و مذهب و اساطیر، یا بیماری های روانی، تلاش آدمی در حالت اول پیروز شده و در مورد دوم شکست خورده است.

مقالات قدیمی: آخرین دیدار با فرانتس کافکا (آذر 1352)

گوستاو یانوش/ ترجمه‌ی مصطفی اسلامیه/ آماده‌سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

«گوستاو یانوش» یادداشتهای خود را دو سال پس از مرگ کافکا در 1924 فراهم کرد و آنها را بعدها همراه شرح خاطرات دورهء جوانیش -«گنجینهء نظرها»- برای «ماکس برود» فرستاد. اصل یادداشتها هرگز به دست مارکس برود نرسید ولی قسمتهایی از گفت و شنود با کافکا به طور ناقص در 1951 منتشر شد که بلافاصله به عنوان منبع پر ارزشی برای تحقیق ادبی جای خود را باز کرد.

بازنگری دریافت آرنت از سیاست (بخش دوم)

یی‌هوا ژیانگ ترجمه عباس شهرابی فراهانی
leadImage_leadimage.jpg

آرنت علاقه زیادی به نقل قول از کتاب مقدس دارد، هرچند خود او نه یک یهودی راست‌آیین و نه یک مسیحی به‌زبان‌آورده است. در وضع بشر (The Human Condition/HC)، او ادعا می‌کند "به وضع بشریِ عمل، در ابتدایی‌ترین شکل آن، حتی در کتاب پیدایش (Genesis) نیز به طور تلویحی اشاره شده است

مقالات قدیمی : نقد اجتماعی در موسیقی کاگل (فروردین 1354)

نویسنده: ریچارد توپ / مترجم: اکرم میرحسینی
عکس: 
  • تعداد آهنگسازان زنده ای که ساخته هاشان به جای آنکه تهدیدی در قبال نظم طبیعی اشیاء تلقی شده باشد تا موعظه ای از فراز سکوی وعظ چندان زیاد نیست. با وجود این، چنین سرنوشتی نصیب موریس کاگل و Improvisastion ajousté  اش برای ارگ شد. هنگامیکه این قطعه در 1966 در آلمان نواخته شد. حتی اجرای این اثر سه سال قبل از آن در فستیوال ورشو یعنی در لهستان رسماً ملحد- به عنوان

فردیت و فرم‌های اجتماعی

شایسته مدنی
IMG.jpg

زیمل، گئورگ (1392)، درباره‌ی فردیت و فرم‌های اجتماعی، ترجمه شهناز مسمی پرست، نشر ثالث، 590 صفحه
پروفسور دونالد لوین، استاد جامعه شناسی دانشگاه شیکاگوست. او آثار بسیاری از گئورگ زیمل را ترجمه یا گردآوری کرده است. مقالاتی که او در اثر حاضر گردآوری کرده است گستره‌ی  وسیعی از آثار فلسفی، جامعه شناختی و متافیزیکی زیمل را بر می‌گیرند و چه بسا این فکر را به خواننده

شاه سلیمان صفوی (شاه صفی دوم) در سفرنامه‌ی کمپفر؛ قسمت اول: ساختار سیاسی

زهره روحی
Shah_soleiman_safavi.jpg

اگر در عصر حاضر به اقتدار فرهنگی غرب باور داریم، ضرورتی به اثبات نیست که اساس شکل گیری این اقتدار به دوره‌های نخست مدرنیته برمی‌گردد. یعنی به عصری که «اثر گذاری» بر فرهنگ‌های غیر غربی ـ  اروپایی، روشی کارآمد برای استعمار محسوب می‌شد. از اینرو تحقیق و تفحص درباره‌ی فرهنگ و تمدن ملت‌های عقب‌مانده و مطالعه‌ی میدانی عادات و رسوم، یکی از ابزارهای مهم سلطه بر این سرزمین‌ها به شمار

آرشیو فنوگراف برلین

حامد جلیلوند
800px-Museen_Dahlem_Berlin_Mai_2006_002.jpg

آرشیو فنوگراف برلین (Berliner Phonogramm-Archiv) مجموعه‌ای از آثار صوتی ضبط شده از گوشه و کنار جهان است که عمدتا با استفاده از فنوگراف ثبت شده‌اند. فعالیت‌های این آرشیو که کار خود را از سپتامبر 1900م آغاز کرده، همچنان ادامه دارد. نقش این نهاد در شکل‌گیری و گسترش موسیقی‌شناسی تطبیقی بسیار حائز اهمیت است

ژرژ دومزیل، اسطوره های باستانی آلمان و دیوان جدید

گای .جی. استرومسا ترجمه ی راحله نصیران
Dumezil Arnaldo.jpg

تصویر: آرنالدو مومیگلیانو
چکیده: این مقاله به بررسی  اتهام آرنالدو مومیگلیانو 1 (1908-1987) در اوایل دهه ی 1980 می پردازد، وی بر این باور بود که ژرژ دومزیل 2 (1898-1986) در دهه ی 1930 از هواداران جنبش نازی حمایت کرده است و این بحث را پیگیری کرده است. این بحث عمدتا بین دانشمندان فرانسوی و ایتالیایی  در سراسر دهه ی 80 و پس از آن پیش آمده است. دانشمندان آلمانی و شمال آمریکا ، به استثنای چندین مورد خاص، به نظر

چرا فروید از آمریکا منتفر بود؟

هاوارد ال. کی ترجمه ی نازنین اصغری
فروید

زیگموند فروید در سال 1909 به عنوان فردی مشتاق و تعیین کننده به آمریکا آمد، و پس از یک دیدار کوتاه نقد بسیار شدیدی از آنجا کرد. عده ای از محققان گمراه تا آنجا پیش رفتند که علت تغییر فکر به روانکاوی را مربوط به ذائقه کباب خوردن آمریکایی ها دانستند. در اینجا هواردکی وحشت فروید از واقعیت آمریکا که درباره نظریه ها خود فاش کرده را مطرح می کند.

مقالات قدیمی: فروید و هنر (بهمن 1350)

نویسنده: مارت روبر ترجمه ی جلال ستاری/ آماده سازی برای انتشار: ندا زندی
عکس: 

گفتیم که نوشته های فروید درباره ادبیات تا اندازه ای زاده همان نیازی است که وی به خودشناسی داشته است. نیازی که سرچشمه کتاب تعبیر خواب بود و موجب گشت که اساسی ترین بخش های آثار فروید به صورت یک اقرار سرپوشیده درآید.  آنچه در «گرادیوا»ی «ینسن» فروید را به خود می کشد، بی گمان رویای موضوع داستانست ونیز این امر که وی می توانست از رهگذر داستان به تجزیه و تحلیل عشق خویش به باستان شناسی و

چهره‌های اتنوموزیکولوژی،ماریوس اشنایدر

حامد جلیلوند
Marius_Schneider.jpg

اشنایدر ابتدا به پیروی از استادانش، هورن‌باستل و زاکس، شیوه مکتب برلین را دنبال می کرد. او مانند کورت زاکس پیدایش موسیقی در جهان را به صورت یک واحد می بیند. با این حال، بعدها از این مکتب جدا شد. نشانه‌شناسی موسیقی یکی از موضوعات مورد علایق او نشانه‌شناسی موسیقی در اقوام ابتدایی و تمدن‌های باستان است.

چرخش گفتمان مدرنیته و استعمار جهان حیاتی

محمد حسن شربتیان
Habermas.jpg

مقدمه:  یورگن هابرماس متولد 1929 در آلمان می باشد. از متفکران معاصر مکتب فرانکفورت بوده که بعد از اینکه آدرنو  نظریات وی را مورد قبول قرار نداده از حلقه این مکتب درآلمان جداشده و با شروع مهاجرت نخبگان آلمان در زمان جنگ جهانی دوم به سایر کشورها از جمله وی به آمریکا  مهاجرت کرده است؛ و به احیای مجدد این مکتب از دهه 1970 به بعد در این کشور پرداخته است، و وی در حال حاضر سرشناس ترین

مقاومت در برابر رهایی

کوین اندرسون ترجمه مهرداد امامی
struggle-for-emancipation-1961_jpg!Blog.jpg

فوکو، مارکوزه، مارکس و لحظه‌ی کنونی
مقدمه‌ی مترجم: پیش از این با آثار کوین اندرسون به طور عمده از طریق قومیت و جوامع غربی یا همان مارکس در حاشیه‌ها[1] آشنا شده‌ایم. این مقاله، علاوه بر مرور بر آرای متفکران گوناگون، از فوکو و مارکوزه تا مارکس، هگل و دونایفسکایا، در شناخت بدیل رهایی‌بخش و نیز نقد دیدگاه

هانریش بل (منادی آزادی بشر)(آذر 1351)

آرنه وینت‌زن ترجمه ی امیر معزی - جعفری / آماده‌سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

در ادبیات پس از جنگ آلمان، آثار هانریش بل شاید تنها کارهائی باشد که ریشه های آن عمیقاً ریشه در گذشته دارد، تنها کاری که در ماورای زمان به فریاد ناامیدانۀ «ولف گانگ برشت Wolfgang Borchert» پاسخ داده است : «ما نسلی بی‌رابط و فاقد عمق هستیم، در عمق ما، مغاکی تاریک است»، تنها کاری که سعی در ایجاد پژواکی متفاوت دارد. چرا که کلیت کار او از جنگ مایه می‌گیرد، از خرابه‌ها میتراود و از عدم ریشه

«ارائة یک بدیل رادیکال، غیر-نظام‌مند و ضد سرمایه‌داری ضروری است: اکوسوسیالیسم»

گفتگو با میشل لووی ترجمه ی مهرداد امامی
ecoposter.jpg

برنار ریو: .چرا امروز باید در مورد اکوسوسیالیسم سخن گفت؟
میشل لووی: ما با بحرانی اکولوژیک مواجهیم که در شکل تغییرات آب و هوایی زندگی انسان را بر روی کرة زمین به خطر می‌اندازد. تمدن- سرمایه‌داری صنعتی مدرن، که مبتنی است بر تولیدگرایی، مصرف‌گرایی، بت-وارگی کالایی و انباشت نامحدود سود، ریشة این بحران است؛ منطق بسط نامحدود سرمایه‌داری نشان داده که اساساً با حفاظت از طبیعت ناسازگار است.

هیچ؛ کامو و فروکاست نیچه

فرشاد نوروزی
images.jpg

نگاه و قلم آلبر کامو او را به نویسنده ای فلسفی مبدل نموده است. در واقع می‌توان حدود فکری وی را با نویسندگانی چون پاسکال، کیرکگارد و نیچه سنجید. کامو بیشتر یک نویسنده است تا فیلسوف هرچند که ادبیات وی در بستری فلسفی-اخلاقی قرار گرفته است. خود او زمینه‌ی فلسفی آثارش را مدیون ژان گرینه می‌داند-کسی که کامو دو کتاب از آثار نخستین خود را به وی تقدیم کرده است-.

محمود حسینی زاد، برنده مدال مؤسسه گوته در سال 2013

لایکا شریفی صادقی
1318759399_hosseini-zad2.jpg

مترجم، داستان نویس و منتقد ادبی، محمود حسینی زاد، برنده مدال مؤسسه گوته در سال 2013 شد. سایر برندگان این جایزه عبارتند از: پتروس مارکاریس از کشور یونان و نوین کیشوره از کشور هند.
محمود حسینی زاد متولد سال 1325 در فیروزکوه است و در سن بیست و شش سالگی برای تحصیل در رشته علوم سیاسی به دانشگاه لودویگ

راه بردگیِ هایک

پل سوئیزی ترجمه ی مهرداد امامی
TheRoadToSerfdom-600x338.jpg

این متن نقد رسالة مشهور ضد-سوسیالیستی هایک، راه بردگی (لندن، 1944، شیکاگو 1945) است که با نام مستعار در بریتانیا در طول جنگ انتشار یافت (در نیو لفت نیوز، اُرگان باشگاه کتاب چپ، برای سپتامبر 1944). دلیل اینکه متن را بدون نام منتشر کردم این بود که در آن هنگام به شاخة پژوهش و تحلیل دفتر خدمات استراتژیک در لندن پیوسته بودم و نیز اینکه محدودیت‌هایی برای انتشار مطالب وجود داشت.

مسابقه "جایزه عصر مدنی دویچه بانک" Deutsche Bank Urban Age Award

لایکا شریفی صادقی
شهرسازی دست ساز

"شهرهای امروزی پیچیده تر از آن هستند که بتوان آنها را تنها به صورت مرکزی اداره کرد. امروزه سیاست های موفق شهری براین اساسند که برای مقابله با چالش های مدنی به ایجاد تشکل های موقتی و محلی بپردازند. این همکاری و مشارکت ذینفعان مختلف، از بی تفاوتی و بی اعتنایی شهروندان نسبت به امور شهری جلوگیری می نماید"

از همبستگی تا رابطه ای فئودالی: اروپا در برابر سلطه آلمان

پری آندرسن ترجمه ی باقر جهانبانی
logo-allemagne.png.jpg

تهدید، اظهارات شیرین وتلخ:  مذاکره در مورد بودجه ۲۰۱۴-۲۰۲۰ ، بین ۲۷ عضواتحادیه اروپا اختلاف ایجاد کرده است. اگر چه خواست انگلستان برای بدست آوردن«تخفیف» جلب نظر می کند، ولی در واقع مسئله بر سر بی ثباتی و ناپایداری  پروژه  اروپاست. پافشاری اتحادیه اروپا در کاهش بیشتر بودجه که هم اکنون در حدود۱ درصد تولید ناخالص داخلی است، کشورهای شمال اروپا را رو در روی کشورهای جنوب قرار داده است ، که بنام همبستگی خواهان امکانات بیشتر هستند. بار دیگر برلن معرکه گردان است.

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.