(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

نظریات فرهنگ

چگونه بودن (2): شنیدن، دیدن و بوئیدن

نوشته زهره روحی
947094_672052279487614_1837922712_n.jpg

برای ذهن اجتماعی، چیزی شگفت‌انگیزتر از جبری نیست که زمین را وامی‌دارد تا مسیر هرروزه‌‌اش را بدون هرگونه تغییری تکرار نماید...
بی آنکه منکر عام بودن قوای پنجگانه‌ی حواس باشیم، این ادعا وجود دارد که شنیدن، دیدن و بوئیدن، همانا حامل «چگونه شنیدن، چگونه دیدن و چگونه بوئیدن» است. به عبارتی این «چگونگی‌ها»، اموری پرورشی ـ تربیتی و مبتنی بر هستیِ اجتماعی‌اند. زیرا به عنوان مثال، از آنجا که شنیدن

فرهنگ، تعیین کننده ی رفتار بشر (1)

برونیسلاو مالینوفسکی ترجمه ی حمیرا بنایی فر
افرادی از قبیله ی ماسای

"فرهنگ، تعیین کننده رفتار بشر". این جمله را به عنوان چیزی خواندم که ثابت می کرد علمی برای رفتار بشریت وجود دارد که در واقع همان علمِ فرهنگ است. در حقیقت فرهنگ، چیزی جز رفتارهای سازماندهی شده ی بشر نیست. تمایز انسان و حیوان این است که انسان در محیطی که توسط خودش ساخته، آرمیده است. ابزارآلات، تسلیحات، مسکن و تمام وسایلی که به منظور انتقال و رفت آمد به وجود آمده، همگی توسط بشر ساخته شده

پاور پوینت: الگوهای فرهنگی/ انسان شناسی شناختی

نسرین ریاحی پور
Pattern_Cog_Image_large_1.jpg

یک مفهوم بیان شده ی دقیق نیست بلکه در یک عبارت کلی برای انواع متفاوت دانش فرهنگی استفاده می شود ؛ همچنین به عنوان یک الگوی مردمی شناخته می شود . الگوهای فرهنگی عمومن به مجموعه ی ناخودآگاه مفروضات و ادراکات مشترک اعضای یک جامعه یا گروه اشاره می کند . آن ها تا حد زیادی بر فهم افراد از جهان و رفتار انسانی تاثیر می گذارند . الگو های فرهنگی می توانند به عنوان چارچوب های نه چندان استوار تفسیری انگاشته

پیوست: 

انسان دانشگاهی: پیر بوردیو و تشریح یک شورش دانشگاهی

اقتباس و ترجمه: حمیرا بذرافکن
homo-academicus-9788432313370.jpg

فرانسه در سال ۱۹۶۸ با جنبش‌های دانشجویی – کارگری مواجه بود. مسائلی مانند افزایش هزینه ثبت نام، کاهش کمک‌های تحصیلی، تفکیک جنسیتی در خوابگاههای دانشجویی. مواردی بودند که مورد اعتراض دانشجویان و جنبش دانشجویی بود. بوردیو با توجه به جنبش دانشجویی در تجزیه و تحلیل مشهور خود به جامعه‌شناسی انسان دانشگاهی پرداخت، وی با توجه خاص به چگونگی پیشینه‌ها و برنامه‌های

نظریه به زبان ساده (3) : «بی‌تفاوتی مدنی زیمل» و فضای اینترنتی

زهره روحی
slika-georg zimel.jpg_185x273-3-3737.jpg

احتمالاً برای شما هم  پیش آمده است که به محض ورود به برخی از فضاهای اینترنتی، با دعوت و یا پیام‌هایی مواجه شده‌ باشید؛  منظور پیام‌هایی‌ست که با وجودیکه نه ما فرستندگان پیامها را می‌شناسیم و نه آنها ما را می‌شناسند ، اما با این حال دعوت به ارتباط می‌شویم. ظاهراً در بین استفاده‌کنندگان و ساکنان فضاهای اینترنتی،

سایبرگ چیست؟

محمد احمدی
cyborg

آلکس مورفی، افسر باسابقه پلیس آمریکا، در یک عملیات تعقیب و گریز مجرمان در شهر دیترویت به دام گروهی از تبهکاران می افتد و به شکلی وحشیانه توسط آن ها به قتل می رسد. یک شرکت فناوری های پیشرفته (hi-tech) با استفاده از جسد بی جان آلکس مورفی اولین پلیس آهنی (RoboCop) تاریخ را به وجود می آورد. البته روبوکاپ (پل ورهوون، 1987) اولین سایبرگ (cyborg) تاریخ سینما نیست.

هردر: فرهنگ، انسان شناسی و روشنگری( قسمت دوم)

دیوید دنبی ترجمه آرمان شهرکی
herderface4.jpg

توضیح مترجم: در این قسمت، نویسنده از طریق طرح انتقادات سه گانه هردر از مونتسکیو و نیز انتقاد بارنارد [Barnard] از هردر به ارایه مفاهیم ابداع شده توسط هردر از جمله مفهوم klima و  نیز «خصلت ملی» میپردازد. آنچه که مسلم است؛ هردر که بسیاری او را مبدع ناسیونالیسم میدانند با تاسی از فلسفه حیاتگرایی موضع سخت خویش را در مخالفت با پدیده هایی همچون، استعمار  و بی ریشه گی

مفهوم فرهنگ

آنتونی گیدنز/منوچهر صبوری (کارگاه ترجمه، انتخاب از ملیحه درگاهی)
CLT_main.JPG

مفهوم فرهنگ: در این فصل به وحدت و گوناگونی فرهنگ و زندگی انسانی نظر خواهیم افکند. مفهوم فرهنگ، همراه با مفهوم جامعه، یکی از مفاهیمی است که در جامعه شناسی زیاد به کار برده می شود. فرهنگ عبارت است از ارزشهایی که اعضای یک گروه معین دارند، هنجارهایی که از آن پیروی می کنند، و کالاهای مادی که تولید می کنند. ارزشها آرمانهای انتزاعی هستند، حال آنکه هنجارها اصول و قواعد معینی هستند که از

والتر بنیامین و هنرِ توده‌ایِ «عکاسی و سینما»

زهره روحی
walter_benjamin_la_clau.jpg

والتر بنیامین (1892 ـ 1940)، از  متفکران برجسته‌ی آلمانی است ـ که مرگش به طرز دردناکی، با سقوط آزادی و آزادمنشی در فرهنگ آلمان و جنایات هیتلر گره خورده است ـ ، وی در اوج خشونت فاشیسم و نگرش‌های نژادپرستانه‌‌، ارائه‌دهنده‌‌ی تئوریِ هنر توده‌ای و رهایی‌بخش به یاری تکنولوژی است. این نگرش در آن زمان، در واقع نقطه‌ مقابل نظریاتی بود که عمل مکانیکیِ تکثیر آثار هنری را نشانه‌ی تنزل و فروپاشیِ اصالت هنری می‌دانستند.

رویکرد امیک و اتیک در تحقیقات انسان شناسی

نعیمه ملاحسنی
Emic and Etic.gif

مقدمه:
نظریه های انسان شناسی را بیشتر از هر جا میتوان در تعریفی که از فرهنگ ارائه میدهند شناخت . در علوم اجتماعی و به طور کلی در انسان شناسی به طور خاص هیچ مفهومی را نمیتوان یافت که به اندازه ی مفهوم فرهنگ تعاریف متعدد و گاه متضاد در مورد آن ارائه شده باشد.. در قرن 19 ادوارد برنت تایلر تعریفی از این مفهوم ارائه میکند که با وجود گستردگی اش مورد قبول اکثریت انسان شناسان قرار میگیرد . به نظر او فرهنگ مجموعه ای از توانایی ها ، شناختها ، باورها ، اشیاء ، فنون و قوانینی است که هر انسانی از جامعه ای که عضو آن است دریافت میکند ، این تعریف قدیمی از فرهنگ با وجود کلی بودنش کمتر جایگزینی به خود دیده است

هردر: فرهنگ، انسان شناسی و روشنگری( قسمت نخست)

دیوید دنبی ترجمه آرمان شهرکی
250px-Herder_by_Kügelgen.jpg

تصویر: هردر
اغلب چنین پنداشته شده که حساسیت انسانشناختی در تقابل با جهانگستریِ (universalism) روشنگری رشد و نمو یافته است. از جان گاتفرید هردر (John Gottfried Herder ،1744-1803) بیشتر بعنوان یکی از بنیانگذاران نسبیگرایی فرهنگی که در قالب آن فرهنگها در تکثر

متفکران آلمان:هربرت مارکوزه

ترجمه سعیده بوغیری
Marcuse copy.jpg

هربرت مارکوزه (Herbert Marcuse) فیلسوف، سیاست شناس و جامعه شناس مارکسیست  آلمانی- آمریکایی و به همراه تئودور آدورنو و ماکس هورکهایمر از اعضای مکتب فرانکفورت بود. او در سال 1898 در برلین متولد شد و به سال 1979 در اشتارنبرگ درگذشت.
مارکوزه که پسر بزرگ یک خانواده یهودی بود، پس از دریافت دیپلم متوسطه به خدمت زیر پرچم رایش فراخوانده شد. به دنبال جنگ جهانی اول،

فلسفه به زبان ساده (21)؛ ژان ژاک روسو : «قرارداد اجتماعی»

زهره روحی
Rousseauportrait.jpg

قرن هجده میلادی یکی از انقلابی‌ترین قرنهای اروپاست. قرنی برخوردار از نظریات اجتماعی و فلسفیِ نو بنیاد و مسلماً غنی از متفکران آزاد اندیش. از همان ابتدا نامهای درخشانی بر تارک این قرن درخشیده اند که به عنوان مثال می توان از  ژان ژاک روسو (1712 ـ 1778) یاد کرد. متفکری که نه تنها برای فرانسویان تداعی‌کننده‌ی انقلاب کبیر فرانسه (1799ـ 1789)  است، بلکه در سیری از نظریات فلسفی که به تدریج شکل و اوج و

در آمدی بر شناخت پدیده صنعت فرهنگی

محمد حسن شربتیان
horkheimer_portraet.jpg

صنعت فرهنگی ناشی از رشد فرایند صنعتی شدن، شهرنشینی و نظام سرمایه توسط صاحبنظران مکتب فرانکفورت در قرن بیستم در قالب فعالیت های متنوع بیان شد. هدف از مطالعة انتقادی چنین صنعتی در راستای هماهنگ سازی، با شیوه زندگی حاکم بر غرب بیان می گردد. این امر منجربه خطر سقوط هویت فرهنگی، ملی، منطقه ای، بومی و بروز پیامدهای سهمگین، گردیده است. صنعت فرهنگی به نوعی می تواند هم نوآوری مثبت و هم خلاقیت منفی برای تقویت هویت فرهنگی باشد. در تولید محصولات صنعت فرهنگی، این سرمایه دار است که دارای

پیوست: 

بوآس،فرانتس (1942 -1858 )

فرهنگ آنلاین
1478.jpg

Boas, Franz
انسانشناس امریکایی آلمانی تبار امریکایی. برآن بود که هر نوع تعمیم حاصل از بررسی یک فرهنگ، یا ناشی از مقایسة شماری از فرهنگها، مستلزم مطالعه در «چهار حوزة» قومشناسی، زبانشناسی، انسانشناسی جسمانی و باستانشناسی است. بوآس در رشتة جغرافیا تحصیل کرد، اما در 1883، به همراه گروهی آلمانی برای تحقیقی قومشناختی به جزیرة بافین رفت. در 1884، به سمت معاون سرپرست «موزة سلطنتی قومشناسی»

بندیکت، روت، 1887-1948

فرهنگ آنلاین
Ruth Benedict_a.jpg

Benedict, Ruth Fulton
انسانشناس امریکایی. کتاب معروف او، با عنوان الگوهای فرهنگ (1934)، بر شکلگرفتن سنّت پژوهشی فرهنگ و شخصیت طی سه دهة 1930، 1940 و 1950 تأثیر تعیین کنندهای داشت. بنابر استدلال این بانوی انسانشناس، فرهنگهای گوناگون را میتوان به کمک گونههای شخصیتی متفاوت توصیف کرد. به نظر او، هریک از فرهنگهای انسانی، گونه های شخصیتی خاصی را در درون خود برجسته و دیگر گونه ها را کمرنگ میکنند. بنابراین،

آرای ماروین هریس (نظام اجتماعی ـ فرهنگی رویکرد امیک و اتیک)

حسنعلی فولادی
MarvinHarris.jpg

تصویر» هریس
•    زندگی ماروین هریس
یکی از رویکردهای انسان شناسی معاصر رویکرد موسوم به « ماتریالیسم فرهنگی » است که مبتکر و پیشگام این  رویکرد ماروین هریس می باشد ( یوسفی زاده ، 1382 : 282 ). ماروین هریس در سال 1953 دکترای خود را از دانشگاه کلمبیا دریافت کرد و تا سال 1981 در آن دانشگاه بود

فرهنگ توده ای و فرهنگ عامه

خدیجه شرقی
images.jpg

در این نوشتار سعی شده است به برخی از تعاریفی که ا ز فرهنگ عامه یا فرهنگ عامه پسند و فرهنگ توده ای وجود دارد اشاره گردد.آنچه از کتب مختلف استنباط شده است این است که مرز روشن و دقیقی میان فرهنگ عامه و فرهنگ توده ای وجود ندارد در بعضی از کتاب ها از اصطلاح فرهنگ عامه برای نشان دادن فرهنگ عموم افراد جامعه استفاده می شود و در بعضی دیگر از اصطلاح فرهنگ توده ای اسفاده می گردد و هر

معنای اجتماعی پول (بخش پایانی)

ترجمه شایسته مدنی
smiling_housewife_holding_rupeesnotes_money_sm14447.jpg

یک دلار برای خودش: توصیف پول زن خانه دار
زنان آمریکایی، حتی آنهایی که شوهرانشان استطاعت داشتند، هرگز ادعای سهمی مساوی از پول خانه نداشته اند. هر چه قدر هم که زوج با یکدیگر زندگی می کردند، اینکه زن پول زیاد یا کمی دریافت کند، بستگی به تصمیم شوهرش داشت. در نتیجه واگذاری پول خانگی به زن به مذاکرات غیررسمی مربوط بود. با ورود به قرن جدید، زنان متاهل پول را به شکلهای مختلفی بدست آوردند.

انسان شناسی(13):زمینه های مطالعاتی خاص انسان شناسی-مطالعه ی انسان شناسانه ی دین

گیلیان فیلی هارنیک ترجمه ی زهره دودانگه
275147-5428-6.jpg

انسان شناسی دین مطالعه ی مقایسه ای ادیان در زمینه های فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و مادیِ آن هاست.
اصطلاح انگلیسی دین (religion) هیچ معادل دقیقی در بیشتر زبان های دیگر ندارد. برای مثال مراسم تدفین بیشتر به عنوان رسم و سنت خونده می شود و از دیگر راه های انجام کارها کاملا متمایز نشده است. انسان های اندیشمند اولیه (برای مثال نئاندرتال ها در کراپینا ]که اکنون در کرواسی

"فرهنگ‌های" مطالعات فرهنگی

مایکل بروبی ترجمه‌ی مهرداد امامی
Tarjome.jpg

مانند بسیاری از منتقدانی که در ارتباط با "مطالعات فرهنگی" قرار دارند، از تعاریف فرهنگ که آن‌ها را دو تن از پرنفوذترین نویسندگان در سنت مطالعات فرهنگی بریتانیا به‌طور مفصل شرح داده‌اند، استفاده می‌کنم: ریموند ویلیامز و دیک هبدیج. این تعاریف پراکنده و چند‌بنیانی هستند؛ بنابراین بعضی از آثار

زندگی و اندیشه و آثار ریموند ویلیامز(2)

یاشار گرمستانی
Raymond_Williams_in_1972.jpg

بخش دوم و نهایی
تحلیل فرهنگ مبتنی بر تعاریف چندگانه ی فرهنگ

.ویلیامز در نهایت در کتاب های «فرهنگ و جامعه» و پس از آن «انقلاب طولانی»  سعی می کند تعریف یا به عبارت درست تر تعاریف خودش از فرهنگ را تبیین کند. نکته جالب و حائز اهمیت در رویکرد ویلیامز به تعریف فرهنگ، استقبال وی از وجود معانی گوناگون برای این واژه است. وی این مساله را

زندگی و اندیشه و آثار ریموند ویلیامز(1)

یاشار گرمستانی
Raymond_Williams_At_Saffron_Walden.jpg

بخش اول
پیشگفتار

ریموند ویلیامز تحلیل گر فرهنگی و منتقد ادبی اهل ولز بود. توجه «جدی» او به «فرهنگ معمولی»  تاثیری کلیدی بر توسعه مطالعات فرهنگی، که وی را معمولا موسس آن می دانند، داشت. ویلیامز که در یک خانواده طبقه کارگری ولزی زاده شده بود در کمبریج تحصیل کرد، قبل از آنکه در جنگ جهانی دوم به

درباره جورج مارکوس

زهرا سادات ابطحی
isbn.aspx_.jpg

جورج مارکوس، انسان شناس امریکایی، یکی از نظریه پردازان مردم نگاری جدید است. وی با انتشار دو کتاب مهم فرهنگ نوشتن (نوشتن فرهنگ): بوطیقا و سیاست مردم نگاری و هم چنین انسان شناسی به مثابه نقد فرهنگی: آن تجربی در علوم انسانی در سال 1986 و پستی بلندی های مردم نگاری در سال 1998 به تبیین و

ساختارگرایی ،نشانه شناسی و فرهنگ عامه

هدی بصیری
bild_new_structuralism.jpg

فرهنگ عامه در معنای جدید خود همان فرهنگی است که مردم برای خودشان خلق کرده اند .و نباید با فرهنگ قومی اشتباه گرفته شود. اهمیت اجتماعی  فرهنگ عامه در دوره ی معاصر بر اساس نزدیکی هویت آن با فرهنگ توده ای است که با پیدایش رسانه های جمعی و افزایش روند تجاری شدن فرهنگ ،

مارگارت مید

مریم عباسی
Margaret_Mead.jpg

مقدمه:
مارگارت مید یکی از مهم ترین انسان شناسان قرن بیستم و از بنیانگذاران مکتب فرهنگ و شخصیت بود . وی از شاگردان بوآس و بندیکت و کسی بود که میان نظریه و روش پیوند برقرار کرد .
مید در قرن بیستم راه را برای پیوند میان انسان شناسی و روانشناسی باز کرد . مهمترین اثر مید که بلوغ در

تحولات فرهنگی چگونه ایجاد می شوند ؟

رضا خاشعی
CLT_main.JPG

درجهان امروز همه چیز با شتاب درحال دگرگونی است و همه ملت ها در تکاپوی نوسازی و بهبود جوامع خود هستند. جامعه نیز به مثابه تاریخ دائماً در حال حرکت است، خود را دگرگون می کند و پیوسته در حال دگرگون ساختن محیط و سایر جوامعی است که با آنها در ارتباط است . جامعه در این تکاپوی دائم معمولا نیروهای

نظریه ی اطلاعات و فرهنگ

جان اوری ترجمه و تلخيص: سمیرا قاسمی
nazarieh- Evolution.jpg

تکامل ژنتیکی انسان که از پیش از تاریخ آغاز شد و نیز تکامل فرهنگی در او، که نسبت به عمر کیهان پدیده ای بسیار متاخر است، را می توان در یک واژه خلاصه کرد: اطلاعات. رشد و پیشرفت سریعی که در گونه ی ما اتفاق افتاده است می تواند به مثابه انباشت بی وقفه و پیوسته ی اطلاعات در نظر گرفته شود.

ماکس وبر، متفکر وجودی مدرنیته

زهره روحی
39184.jpg

در بین اندیشمندانِ عصر مدرن تنی چند هستند که جداً دانستن نظرها و تفکراتشان جهت شناسایی «مدرنیته» از اهمیت بالایی برخوردار است. ماکس وبر، یکی از ایشان است؛ متفکری که بررسی‌های موشکافانه، دقیق و جامعی در موضوعاتی به انجام رسانیده که یا خود زادة عقلانیتِ مدرن‌اند

پیوست: 

پست‌مدرنیته، «اشاره ای به اشارتهای پست مدرنیته»

زهره روحی
ZIGMUNT.jpg
 نقد وبررسی کتاب اشارتهای پست مدرنیته، اثرزیگمونت باومن، ترجمه حسن چاوشیان،انتشارات ققنوس ، چاپ اول 1384                                                                                            

شاید بتوان درباره عصر حاضر چنین اظهارنظرکرد که آنجا که اندیشه ها ساخته وپرداخته می‌شوند تمایلی شگفت به گسست ازبنیان‌های مدرنیته دیده می‌شود. گویی برآنند تا هرچه سریعتر حتا به قیمت رها کردن واقعیات پیرامونی

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.