(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

فرهنگ اصفهان

ادبیات عاشق‌های ارمنی اصفهان

آزاد ماتیان
Adabiate_Asheghha.jpg

ارمنیان در حوالی قرن دهم هجری/ هفدهم میلادی به ادبیات عاشقی روی آوردند. اما موضوع جالب توجه آن است که اولین نمونههای شعر عاشقی، در نواحی ارمنینشین خارج از سرزمین ارمنستان و بدون شک، تحت تأثیر عاشقهای ترک زبان به وجود آمدند. تا به امروز، محققان ارمنی در این موضوع اتفاق نظر دارند که ادبیات عاشقی ارمنی ابتدا در جلفای اصفهان و بلافاصله بعد از کوچ ارمنیان از جلفای ارس به

شاه سلیمان صفوی (شاه صفی دوم) در سفرنامه‌ی کمپفر؛ قسمت دوم: ساختار فرهنگی‌ ـ اجتماعی

زهره روحی
550px-Great_Square_of_Isfahan_-_Engelbert_Kaempfer's_Amoenitates_Exoticae.jpg

در قسمت قبل قدرت و موقعیت سیاسی شاه سلیمان صفوی را بررسیدیم؛ اکنون در قسمت پایانی به آداب و رسوم، و روابط اجتماعی آن ایام خواهیم پرداخت.
چنانچه گفته شد، فقدان ساختار عقلانی و حقوقی در قلمرو قدرت، نه تنها باعث شد تا شاه صاحب اختیارِ مطلق باشد، بلکه حتا در خصوص محل

شاه سلیمان صفوی (شاه صفی دوم) در سفرنامه‌ی کمپفر؛ قسمت اول: ساختار سیاسی

زهره روحی
Shah_soleiman_safavi.jpg

اگر در عصر حاضر به اقتدار فرهنگی غرب باور داریم، ضرورتی به اثبات نیست که اساس شکل گیری این اقتدار به دوره‌های نخست مدرنیته برمی‌گردد. یعنی به عصری که «اثر گذاری» بر فرهنگ‌های غیر غربی ـ  اروپایی، روشی کارآمد برای استعمار محسوب می‌شد. از اینرو تحقیق و تفحص درباره‌ی فرهنگ و تمدن ملت‌های عقب‌مانده و مطالعه‌ی میدانی عادات و رسوم، یکی از ابزارهای مهم سلطه بر این سرزمین‌ها به شمار

گفتگو با آقای علیرضا پناهی کارگر خدماتی درباره انتخابات

زهره روحی
IMAG0809.jpg

من علیرضا پناهی هستم. متولد 1360 و در درچه به دنیا آمده‌ام و در همانجا هم زندگی می‌کنم. دارای همسر و دو فرزند به سن های شش و یکسال و نیم هستم. تا سیکل درس خوانده‌ام و کارگر ساده ام.

کتیبه نگاری: تاثیر پذیری هنر کتیبه نگاری عصر تیموریان از دوره های قبل و نقش آ« بر دوره های تاریخی بعدی در بناهای اصفهان

سید امیر رجایی باغسرخی ، محمد رضا عموزاده مهدیرجی
Sans titre.jpg

مقدمه: از کهن ترین کتیبه های به جای مانده قرون اولیه اسلامی در بناهای اصفهان، کتیبه مسجد جامع اصفهان و مسجد جامع برسیان است که به خط کوفی ساده با تکنیک آجر،  اجرا شده که اولی بدون تزئینات و دومی با تزئینات محدود گچی است. استفاده از خط کوفی ساده، آغاز راه تیبه نگاری بود،

اصفهان پایتخت تئاتر ایران: یادنامه ای درباره «تئاتر اصفهان »

محمدرضا فرهمند
esfahan.jpg

تصویری از اجرای «بینوایان» 
امروز هنگانی که از «تئاتر اصفهان» سخن به میان می آید، اغلب بلافاصله شیوه خاصی از اجرای نمایش، که به «کمدی اصفهانی» مشهور است، به ذهن متبادر می شود. که این اتفاق نه فقط در اذهان عموم، که حتی در میان خواص، فرهنگیان و دانشگاهیان نیز به یک باور و بیشتر از آن، به یک واقعیت تاریخی، بدل شده است.  در حالی که، کمتر کسی از پیشینه طولانی ودرخشان تئاتر در اصفهان آگاه است. این شاید بدلیل کم کاری

جلیل شهناز رفت!

...
qpqymj1lbt39k7pwk45.jpg

تصویر: شهناز و کسائی
نوازنده تار و سه تار
1300-1392
استاد جلیل شهناز، یکی از برجسته ترین اساتید موسیقی ایران که نزدیک به یک قرن در فرهنگ ایران درخشید و نسل های متعددی از شاگردان خود را بدل به بزرگان موسیقی ایران کرد، روز دوشنبه 27 خرداد 1392، در تهران درگذشت. شهناز یکی از آخرین بازماندگان نسل بنیانگذاران

گفتگو با باربر بازارچه رنگ‌رزهای نقش جهان

تهیه و تنظیم : زهره روحی
Barbar.jpg

تصویر: بازارچه رنگ رزها واقع در بازار نقش جهان، حوالی 7 شب در یکی از نخستین روزهای فصل تابستان 1391
اکثر مغازه‌ها بسته‌اند. سکوت چشم‌گیری در بازارچه حاکم است. روبروی یکی از مغازه‌های فرش فروشی نسبتا بزرگی، ـ که هنوز باز است و چند نفری در آن در حال صحبتند ـ باربری روی گاری دستی خالی‌اش نشسته است. به سویش می‌روم.

گفت و گو با زهرا نیازی : زن در سایه ام . اس

تهیه و تنظیم : زهره روحی
پوستر زن در سایه ام اس

سال 1360 در شهر اصفهان به دنیا آمدم. کودکی‌ام در خیابان شیخ بهایی، داخل بن بستی کاهگلی با دیوارهایی باریک و بلند به نام گلخانه در یکی از خانه‌باغ‌ها گذشت. به هنرستان هنرهای زیبا در رشته گرافیک رفتم بعد از آن به تنها دانشکدهء سینمایی شهر، دانشکده سوره در خیابان سعدی و پشت میدان نقش جهان رفتم. دوره‌ء دانشجویی من  مصادف شد

گفتگو با خانم ف. م. بافنده و فروشنده‌ی گلیم در بازار اصفهان

تهیه و تنظیم : زهره روحی
بافنده و فروشنده گلیم در اصفهان

ز. ر: چند سال است در ایران زندگی می‌کنید؟

خانم ف. م:  سی سال (30 سال) پیش به ایران آمدیم.

ز. ر: از کدام شهر و همراه با چه کسانی به ایران مهاجرت کرده‌اید؟

ف. م: از شهر مزار شریف آمدیم. با شوهر و برادرها و (...) آمدیم.

سفرنامه‌ی شاردن (قسمت اصفهان)

علیرضا شرافت
Chardin.jpg

سفرنامه‌ی شاردن: (قسمت اصفهان) / ژان شاردن؛ ترجمه‌ی حسین عریضی، به کوشش مرتضی تیمور؛ با مقدمه‌ی فضل‌الله صلواتی.- اصفهان: نشر گل‌ها، 1379.
کتاب «سفرنامه‌ی شاردن (قسمت اصفهان)» ترجمه‌ی بخشی از نسخه‌‌ای می‌باشد که به سال 1735 م. (1148 ه.ق.) در شهر آمستردام به

نگارگشتی در تماشاگه هولتسر: گزارش تصویری عکس‌های ارنست هولتسر

علیرضا شرافت
Gozaresh holster .jpg

در این روز و روزگار که با شتابی شگفت‌انگیز به سوی تجدد و نوگرایی گام برمی‌داریم و ستمکارانه تیشه به ریشه‌های خویش می‌زنیم و نابخردانه رهی می‌پوییم که هر روز پیوندهایمان را با دیروز  بیشتر می‌گُسلد، خالی از لطف نیست که سرکی در سرای تاریخ بکشیم و لختی گذشته‌ها را یاد آوریم، شاید که خویش را باز یابیم. این جُستار، شما را به ضیافتی فرا می‌خواند که اسباب پذیرایی‌اش عکس است و میزبانش،

گفتگو با خانم عصمت ترکی، نانوا و مدیر نانوایی سحر

تهیه و تنظیم : زهره روحی
نان

 ز. ر: لطفا خودتان را معرفی بفرمایید
مدیر نانوایی: بسم الله الرحمان رحیم. من عصمت ترکی هستم. مدیر نانوایی سحر. حدود شانزده سال پیش به خاطر اینکه به خانمهایی که خودشان نان‌آور خانواده‌اند کمکی کرده باشم، شروع کردم به کار نانوایی. اول خودم شروع کردم تا قلق کار دستم بیاد.  تنهایی مشغول کار

گفتگو با بهروز ملبوسباف (اصفهان تو بوق)

تهیه و تنظیم : زهره روحی
بهروز ملبوسبفاف

ز. ر: با تشکر از اینکه دعوت به مصاحبه را بپذیرفتید. لطفا مختصری درباره سابقه‌ی حرفه‌ای‌تان بفرمایید.
بهروز ملبوسباف: نام من بهروز ملبوسباف اصفهانی است. زاده اصفهان در سال ۱۳۵۲ هستم و میشه گفت که اهل محله خاصی نیستم البته پدر و مادرم اهل جویباره اصفهان هستند. ولی چون پدر کارمند بودند ازکودکی به ترتیب در شهر یزد و بعد تهران و در سنین پایان راهنمایی

فیلم مستند: «اصفهان در بوق کارخانه‌ها»، ساخته بهروز ملبوسباف

زهره روحی
Esfahan dar bough karkhaneha.jpg

این روزها در محافل هنری و فرهنگی شهر اصفهان،  سخن از فیلم بسیار خوب «اصفهان در بوق کارخانه‌ها»، ساخته بهروز ملبوسباف، فیلمساز جوان اصفهانی است.در نقدی که آقای پیروز کلانتری درباره این فیلم نوشته‌اند، گفته‌ای است با این مضمون، برای ساختن این فیلم باید اصفهانی بود (روزنامه اعتماد، آذر 1391).

شهرهای تاریخی جهان اسلام (2): اصفهان

آ. لامبتون، ژ. سوردل تومین ترجمه ی ملیحه درگاهی
نقاشی از دورنمای شهر اصفهان اثر اورژن فلاندن و پاسکال کوست که در سال ۱۸۳۹ میلادی به دعوت محمدشاه قاجار به ایران سفر کردند

اصفهان در قرون 12 و 13 هجری (18 و 19 میلادی)
افغانها  سرانجام شورش کرده و به ایران مرکزی یورش آوردند. در سال 1134/1722 پس از آنکه ارتش صفویه  در گناباد ، نزدیک به اصفهان، به طور کامل شکست خورد، شهر مورد محاصره قرار گرفت ( گزارشات جزئی تر محاصره را در لوکهارت (Lockhart)، op.cit., 144,ff ببینید).

گفتگو با بلیط فروش بلوار میرزا کوچک خان (اصفهان)

تهیه و تنظیم : زهره روحی
بلیط فروش بلوار میرزا کوچک خان (اصفهان)

ز. ر: سلام. لطفا خودتان را معرفی بفرمایید
بلیط فروش: قدرت الله جعفری
ز.ر: ممکن است درباره‌ی شغل‌تان کمی صحبت کنید
آقای قدرت‌الله جعفری: شغل ما فروش و شارژ کارت الکترونیک اتوبوس است.

گفتگو با محمد احمدی ، انتظامات جمعه بازار ناژوان ـ اصفهان

تهیه و تنظیم : زهره روحی
270px-Naghshe_Jahan_Square_Isfahan_modified.jpg

ز. ر: ممکن است خودتان را معرفی بفرمایید

نتظامات جمعه بازار: من محمد احمدی هستم، 26 ساله‌ام و اصلم بختیاری است. ازدواج کرده‌ام و یک پسر سه ساله دارم.  در انتظامات جمعه بازار پارک ناژوان کار می‌کنم.  مردم برای خرید میوه می‌آیند اینجا. ولی از نظر من اینجا گران تر از مغازه ها است.

گزارش تصویری ابیانه

سید محمد مهدی بوذری
Abyane.JPG

روستای ابیانه یکی از جذاب ترین نقاط فرهنگی کشور ما در استان اصفهان است. در زیر گزارشی تصویری که به وسیله سید محمد مهدی بوذری  در تاریخ نهم فروردین 1391 تهیه شده است و تصاویری از این روستا را نشان می دهد مشاهده می کنیم.

پیوست: 

گفتگو با آقای ماشاءالله اسدی (معروف به «حاج یخی»)

تهیه و تنظیم : زهره روحی
Esfahan - 29 shahrivar 91.JPG

ز. ر: ممنون از اینکه دعوت به مصاحبه را پذیرفتید. لطفا خودتان را معرفی بفرمایید
آقای ماشاءالله اسدی: من ماشاءالله اسدی هستم. متولد سال 1314 منطقه یک اصفهان (خیابان طالقانی ـ نارون) که آن زمان بهش خیابان شاه می گفتند.

فیلم مستند ، در بساط دستفروش ابیانه ای

سید محمد مهدی بوذری
Abyane.jpg

یکی از مشهورترین نقاط توریستی شهر کاشان، روستای تاریخی ابیانه است. قدم زدن در کوچه پس کوچه های این روستای زیبا، به یقین برای هر فردی خاطره انگیز خواهد بود. بافت تاریخی منحصر به فرد و رنگ سرخ دیوارها با خاک رس، جلوه زیبایی به این روستا بخشیده است. سفر اخیر من به آنجا، مسئله جالبی را برایم روشن ساخت که اشاره مختصری به آن خواهم داشت.

گفتگو با علی افشاری (محرّر شورای حل اختلاف)

زهره روحی
mosahebe esfahan 28 Tir 91.JPG

روبروی ساختمان شورای حل اختلاف، واقع در خیابان دقیقی، (چهار راه شریعتی)، هر روز تعدادی محرّر  می‌نشینند که اطرافشان را آدمهایی با تیپ‌های مختلف گرفته‌اند. با یکی از این آقایان محرر برای مصاحبه صحبت می‌کنم که خوشبختانه با خوش‌رویی و استقبال وی مواجه می‌شوم.

گفتگو با یکی از لُوده باف های شهرستان نجف آباد

فاطمه رضائيان
Sans titre.JPG

-رضائیان: سلام، می تونم چند تا سؤال در رابطه با شغلتون بپرسم؟
-آقای عاملی: سلام دخترم، البته که می تونی. این جا خیلی ها برای مصاحبه و تحقیق میاند؛ از سینما جوان و صدا و سیما. دانشجوها هم که زیاد هستند. میاند و جند تا سؤال می پرسند؛ عکس هم می گیرند. تو هم اگه خواستی می تونی عکس بگیری...

گزارش سفر به دشت های ییلاقی سمیرم، ترکیبی از یکجا نشینی ییلاقی و کوچ نشینی

الهام خدادادی
gozaresh-semirom.JPG

این گزارش به منظور آشنایی با  نحوه زندگی عشایری در ییلاق، در سمیرم (در جنوب اصفهان) در اردیبهشت ماه 1391 انجام شده است.
مکان مورد نظر از این حیث برای نگارنده جالب توجه است که در آن دو تیپ سکونت و معیشت در کنارهم و به هم وابسته وجود دارد. چادرهای عشایری، و خانه هایی برای سکونت در زمان ییلاق،  و معیشتی ترکیبی از باغ داری و دامپروری در خرد جهان گرد آمده در منظر طبیعی دشت با پشت صحنه کوهستان و همجواری چشمه قابل توجه است.

درگدشت حسن کسایی

...
hasan-kasaaee.jpg

نوازنده نی
1307-1391
حسن کسایی از برجسته ترین  اساتید موسیقیدان و نوازنده  پیشکسوت نی روز 25 خرداد 1391 در پی یک بیماری طولانی در گذشت و در

بررسی سیر تحول مسجد جامع اصفهان طی دوره آل بویه و سلجوقی

مسعود رحمتی
15679_1_o.jpg

تصویر: مسجد جامع برگرفته از سایت http://forum.majidonline.com
مقدمه
مسجد جامع یا مسجد جمعه اصفهان، یکی از شاهکارهای معماری اسلامی در ایران است که در طول حیاط خود، تغییرات گسترده ای را تجربه کرده است. شهرت این مسجد بیشتر از آن جهت است که انواع شیوه های معماری اسلامی را در بر دارد و می توان گفت این مسجد آیینه ایست تمام نما از

پیوست: 

گفتگو با جوانان دوچرخه سوار در اصفهان

زهره روحی
 از وبلاگ  httpwww.safihesary.blogfa.com_.jpg

تصویر : وبلاگ  httpwww.safihesary.blogfa.com
«مکان و زمان : کناره‌ی پارک زاینده رود، در صبح یکی از نخستین روزهای پاییزی.»
 برخی از جوانان اصفهانی برای گذران اوقات فراغت خویش، در حاشیه‌ی زاینده رود به «دوچرخه‌سواری» روی آورده‌اند. وسیله‌ای که در «سبک زندگی اصفهانی»ها ریشه‌ی محکمی دارد که احتمالا به دوره‌ی صنعتی شدن اصفهان برمی‌گردد. نخستین شهری که در آن زمان، به احداث

اجمیادزین را به اصفهان بیاورید!

هاروتون دِرهوهانیان
F_118_Ejmiadzin_Ra_Be_Esfahan_Biavarid.jpg

فصلی از ترجمه فارسی کتاب تاریخ جلفای اصفهان نوشته ی هاروتون دِرهوهانیان
ترجمه کتاب تاریخ جلفای اصفهان نوشته هاروتون درهوهانیان کتاب منحصربه‌فردی است برای آشنایی با زندگی ارامنه جلفا که البته نمونه‌ای است از زندگی ارامنه ایران. کتاب در ربع پایانی سده نوزدهم به زبان ارمنی کهن (گراپار) نوشته شده و در دو جلد در سال‌های 1880 و 1881 در

نقاشی ایران در عصر صفویه

محمود آگنج
Shah_soleiman_safavi.jpg

مقدمه
هر گاه از بنیان های مدرنیسم در هنرهای تصویری ایران سخن به میان می آید از شاه عباس دوم یاد می شود (1077-1052 هجری قمری) که به لحاظ بر طرف نمودن رخوت حاکم بر فضای تصویری آن زمان تعدادی از هنرمندان جوان را برای تحصیل به رم گسیل داشت ، ولی آیا این تمام

خوشا دلی که مدام از پی نظر نرود/ بهر رهش که بخوانند بی‌خبر نرود

زهره روحی
Rouhi- Norouz.jpg

تصویر: اصفهان ـ پل فلزی، 1390
پاسخ به دعوتِ «ویژه‌نامه‌های نوروزیِ» انسان شناسی و فرهنگ، قبل از هر چیز ابزار ارتباطیِ قابل اعتماد و فارغ از تشریفاتی به نظر می‌رسد که از قابلیت خوبی برای اتصال تعداد کثیری از انسانها (با هر نگرشی) برخوردار است. خصوصاً چنانکه می‌بینیم، مطالب این ویژه‌نامه‌ها همگی حفظ

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.