(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

انسان شناسی معماری

ملاحظاتِ فرهنگیِ نفوذپذیریِ کالبدی

زهرا غزنویان
DSC07051-.JPG

در یادداشت‌های پیشین، اشکال مختلف نفوذپذیری شامل دیداری، شنیداری و بویایی مورد بررسی قرار گرفت حال آن‌که ساده‌ترین درک از معنای این واژه، گذار کالبدی و فیزیکی افراد بین درون و بیرون است که به واسطه جسم آن‌ها و عمل حرکت صورت می‌گیرد. نفوذپذیری کالبدی، چه ابعادی دارد و به لحاظ فرهنگی چگونه تعبیر می‌شود؟ یادداشت حاضر به این موضوع خواهدپرداخت.

مروری بر تجربیات بویایی ساکنان در خانه

زهرا غزنویان
smell.jpg

در یادداشت‌های پیشین، دو بعد از موضوع نفوذپذیری یعنی بعد بصری و بعد صوتی مورد بررسی قرار گرفت. یادداشت پیش‌رو، سعی دارد مسئله مذکور را این‌بار از بعد بویایی باز نموده و نشان دهد «بو» چگونه می‌تواند به مثابه موضوعی فرهنگی درنظر گرفته شود؟ مسئله‌ای که شاید حساس شدن نسبت به آن بتواند طراحی و ساخت خانه‌های معمولی شهرهای امروز را خاصیتی دیگر بخشد.

گفتگوی ناصر فکوهی و هما فرجادی: معماری و اندیشه چند رشته ای

گزارش: رامین صفری راد
Farjadi.jpg

ناصر فکوهی: در ابتدای صحبت‌هایم لازم می‌دانم به این نکته اشاره کنم که دیدگاه‌هایی که اینجا مطرح می‌کنم طبعا با رویکردی معمارانه نیست، بلکه به انسان شناسی تعلق دارد و از این رو ممکن است انطباق کاملی چه در شکل و چه در مفهوم  با مفاهیم و مباحثی که معماران دارند، نداشته باشد. البته  پیش از انقلاب و از حدود 1340 شمسی تلاش‌هایی در جهت ایجاد روابط بین رشته‌ای میان حوزه فرهنگ و معماری صورت گرفته

نگاه انسان­ شناسی به معماری وشهرسازی

نیلوفر رادنژاد
Sans titre.jpg

گزارش سخنرانی در «نشست فرهنگ و معماری»  در اصفهان
روز چهارشنبه 8 خرداد  1392 ، در کتابخانه مرکزی اصفهان هفتمین نشست فرهنگ و معماری با سخنرانی  ناصر فکوهی(دانشگاه تهران) مدیر «انسان شناسی و فرهنگ»  تحت عنوان « نگاه انسان­شناسی به معماری و شهرسازی با تأکید بر موقعیت ایران» برگزار شد. در این سخنرانی که بر پایه نگاه کل­گرایی به معماری صورت گرفت، جایگاه فرهنگ در معماری و مسائل مربوط به آن مورد بحث واقع شد. خلاصه آن به شرح زیر است:

صداهایی که از داخل خانه شنیده می‌شوند؛ یک گونه‌شناسی ساده

زهرا غزنویان
SDC12969.JPG

بررسی‌ها گویای آنند که تعریف فضای درونی از نظر افراد، محدود به تجربه‌های بصری نبوده و احساس امنیت، فردیت و حریم خصوصی، به طور کلی با صدا نیز در ارتباط است. در یادداشت‌های پیشین، ابعاد مختلفی از مسئله نفوذپذیری بصری مورد بررسی قرار گرفت و تاکید شد که نفوذپذیری، انواع دیگری نیز دارد. از آن جمله می‌توان به نفوذپذیری صوتی اشاره کرد که تراوا بودن درون و بیرون را نسبت به موضوع صدا مورد بررسی قرار می‌دهد.

خانه ای از رنگ و رویا؛ نگاهی انسانشناختی به معماری خانه مکرمه قنبری

احمد پیرزاد
 قنبری.jpg

چکیده: هدف از ارایه این مقاله بررسی رابطه انسان و معماری (خانه و مسکن) در خانه مکرمه قنبری نقاش خودآموخته بابلی است که بخش زیادی از خانه خود را در روستای دریکنده بابل با نقاشی هایش زینت داده است. او در نقاشی های دیواری منزلش سرگذشت زندگی خود را به صورت تمثیل وار و گاها نمادین بیان کرده است.

فضای خانگی و نفوذپذیری بصری مطلوب

زهرا غزنویان
nofooz3.jpg

در یادداشت پیشین، بخشی از ابعاد مسئله نفوذپذیری مورد بررسی قرار گرفت و توضیح داده شد که اولا، عموم ساکنان مطلقا تمایلی برای دیده شدن فضای درونی‌شان توسط افراد بیرون از این فضا ندارند و دوما، نداشتن دید نسبت به بیرون را مطلوب تلقی نکرده و مشتاق دیدن بیرون هستند. حال جای این پرسش مطرح است که کدام بیرون و چه عناصری از آن؟ آیا دیدن هر آن‌چه که بیرون از فضای خانه وجود دارد از درون، رضایت‌بخش است، یا تنها تماشای برخی عناصر، مجاز و مطلوب قلمداد می‌شوند؟

سکونت و هویت ؛ بیان کیستی در قالب فضا

رویا آسیایی
خانه بهنام تبریز

تصویر: خانه بهنام، تبریز
نگاهی به عناوین پژوهش های انجام شده در حوزه های مختلف از علوم انسانی تا هنر و شهرسازی، نشان می دهد که هویت یکی از پرمناقشه ترین و بحث برانگیزترین مفاهیم در چند دهه ی اخیر بوده است و به دغدغه ای مهم برای صاحبنظران و برنامه ریزان تبدیل شده است.

مقالات قدیمی: مسجد کبود تبریز یا عمارت مظفریه (خرداد 1327)

حاج حسین نخجوانی / آماده سازی برای انتشار: رویا آسیایی
عکس: 

تصویر: مسجد کبود تبریز، اثر ژول لورنس Jules LAURENS نقاش و جهانگرد فرانسوی، 1848-1858
یکی از آثار و ابنیه عالی و با عظمت ایران مسجد کبود تبریز است که از یادگارهای قرن نهم هجری است. نمونه بارزی از صنایع استادان و صنعتگران ماهر و آثار معماران هنرمند ایرانی بشمار است. بسیار مایه تأسف است که از این بنای عالی و زیبا که وقتی از عمارات باشکوه و مجلل

نفوذپذیری بصری، راه‌کارهای مردمی و تبعات

زهرا غزنویان
نفوذپذیری بصری

توضیح عکس: موقعیت خانه و خانه مقابل، به گونه‌ایست که فرد امکان باز گذاشتن پنجره اطاق خود را ندارد.
نفوذپذیری بصری، یکی از اشکال شناخته‌شده نفوذپذیری و از مهم‌ترین دغدغه‌ها و چالش‌های بسیاری از ساکنان خانه‌های معاصر است. منظور از آن، ارتباطی است که به لحاظ دیداری، بین درون و بیرون ایجاد شده و امکان بسط یافتن این دو فضا در امتداد یکدیگر را برای کاربران فراهم

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.