زیگموند فروید: در ابتدای زمان، واژگان و جادو، چیز واحد و یکسانی بودند
اسطوره تهران
اسطوره تهران، جلال ستاری، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1385
تهران امروز یک کلانشهر است. شهری کلان که تاریخش با وقایع سیاسی و اجتماعی و فرهنگی مهمی پیوند خورده و جلوه هایی از آن در عصر حاضر نیز متبلور شده و تاثیر گذاشته است. جمعیت رو به افزایش این شهر و جمع شدن برترین
امکانات شهرنشینی در آن و تصوری که در ذهن یک ایرانی غیر پایتخت نشین از آن نقش بسته است، می تواند ما را به سخن گفتن از نوعی اسطوره درباره ی آن نزدیک سازد. اما آیا ما با «اسطوره ی تهران» روبه روییم و یا «تهرانی اسطوره گون» ؟
«... تهران اگر کلا شهری اسطوره ای نیست، اما با اسطوره ای آشنا جوش و پیوند خورده است و آن اسطوره ی ثنویت و دوبینی و پیکار بی امان و همیشگی میان نیکی و بدی است...» (249-ستاری)
«اسطوره ی تهران»، یکی دیگر از تالیفات ارزشمند جلال ستاری است که به واکاوی تصویر تهران در رمان و ادب داستانی ایرانی می پردازد. ستاری در این کتاب با بررسی چند رمان ایرانی کهن در دوران پهلوی اول و دوم و پس از آن و نیز رمان های نویسندگان هم عصر می پردازد.
رمان نویسی که دستاورد شهرنشینی و در پیوند با مدرنیته است، به خوبی می تواند جلوه گر وجوهی از فرهنگ یک شهر باشد و در تقابل پر تنش سنت و مدرنیته در جامعه ی ما و رشد سراسیمه و غالبا صوری شهرها و متاثر از آن، راهی برای شناخت بهتر از شهر، فضا و شرایط فرهنگی باشد که در این کتاب، جلال ستاری با آوردن مثال هایی از آن به شرح و نقد حضور شهر تهران با طرح موضوعی به نام "اسطوره ی تهران" پرداخته است. او می نویسد:
«توصیف و تصویر شهر تهران در رمان ، اینکه آیا شهر در رویدادها و حوادث رمان، عاملی اثر گذار و کارساز است و یا آنکه آرایه ای بیش نیست. و اگر شهر به مثابه چوب بست وقایع و سوانح رمان است که بی آن ، ممکن است همه ی رخدادها فرو ریزند، آیا شهر در رمان، هویتی مستق یافته است و می توان آن را دست کم به اندازه ی قهرمان یا شخصیت های اصلی رمان، عنصری اثر بخش به شمار آورد؟...»
این کتاب که از مجموعه ی "تهران شهر" و توسط دفتر پژوهشهای فرهنگی منتشر شده است، کتابی جذاب و ارزشمند است که خواندن آن اطلاعاتی در زمینه ی ادبی و نیز اجتماعی و تاریخی و همچنین تصویری نقادانه از شهر به طور عام در ایران و شهر تهران به طور خاص ارائه می دهد. خواندن این کتاب را هم چون دیگر تالیف ها و ترجمه های جلال ستاری، برای علاقمندان پیشنهاد می کنیم.
o فهرست:
- شهر اسطوره ای
- تهرانِ غریب نما از دید اجنبی
- تهران در «رمان تهران»
- نیم رخ تهران در آینه چند کهنه رمان
- نشان تهران در چند رمان نو
- تهران «قهرمان»
+ نتیجه
:: ::
+ شماره تماس دفتر پژوهشهای فرهنگی :88821364 / 88302482