آناتول فرانس: آینده مکانی است آرمانی برای جای دادن خواب و خیال های خود.
|
|
عکس های پل ورسک
فکوهی
حدود 6 ماه پیش در یک روز گرم تابستانی آقای صدفی به موزه عکسخانه آمدند و مجموعه تحقیق خود را به همراه عکس ها به من نشان دادند بعد از دیدن عکسها و اینکه کار ارزشمندی انجام داده اند پیشنهاد برگزاری نمایشگاهی از عکسها را به ایشان دادم که آقای صدفی نیز موافقت خود را اعلام کردند ولی به دلیل اینکه بیشتر
عکسها از طریق ایمیل به دست ایشان رسیده بود . واز کیفیت خیلی خوبی برخوردار نبود عکسهارا به یک گرافیست سپردم تا جایی که میشد کیفیت عکسها را بالا بردیم خوشبختانه عکسها بعد از چاپ از کیفیت قابل قبولی برخوردار شد موضوع نمایشگاه با توجه اینکه تا به حال در هیچ جا به نمایش در نیامده بود و اینکه همیشه وقتی به شمال کشور سفر میکردم عظمت پل برایم بسیار سوال برانگیز بود،و اینکه در زمانی که از تکنولوژی امروزه خبری نبوده چطور این پل عظیم در یک چنین ارتفاعی ساخته شده و داستانهایی که از زبان پدرم درباره مهندس پل می شنیدم بیشتر مرا علاقه مند کرد که این نمایشگاه را با کیفیت خوب برگزار کنم .
بخشی از تاریخچه ساخت پل را به قلم مهندس پیمان صدفی پژوهش گر و گرد اورنده اثار در ذیل مشاهده بفرمایید .
آذر 1389
من هزاران طلوع دیده ام اما دلم گرفته است برای کارگران ، که شبانگاهان گرد
آتش ، غم غربت به پیمانه نوای نی تقسیم میکردند.
پیرمرد صاحب قهوه خانه برای هر کدام از کارگران پل از قوطی حلبی روغن ها ، قلکی ساخته بود . کارگران ولایات دور، خسته از پیکار با کوههای سرسخت البرز با اندوه غربت بر دل، دلتنگ اهل و عیال ، دسترنج ماهانه خود را به او می سپردند تا برایشان به امانت نگاه دارد . اما خبر هر حادثه قلب پیرمرد را می فشرد . باز کارگری جان سپرده است ، باز اهل و عیالی که چشم به راه خواهند ماند و قلکی که هیچگاه باز نخواهد شد .
************************************
به عقیده عموم مردم پل راه آهن ورسک شهرت خود را مدیون مهندس آلمانی سازنده اش است . یعنی "مهندس ورسک " . او مطمئن بود پلی که ساخته است تحمل وزن قطار را دارد و به این ترتیب مسئولیت همه عواقب آن را پذیرفته بود . و بالاخره پس از عبور ایمن قطار ، نامش برای همیشه در خاطره روستاییان ورسک جای گرفت و سمبلی شد برای نمایش قدرت دانش و اراده . حالا روستای "عباس آباد" نیز "ورسک" نامیده میشد . ورسکیان داستان مهندس آلمانی و خانواده اش را نسل به نسل روایت کردند تا این افسانه تا به امروز همچنان پرشکوه جلوه نماید . اما اینکه او دقیقا که بود و سرنوشتش پس از ساختن پل چه شد اطلاعی در دست نیست و این ابهام ،افسانه او را زیباتر می ساخت .
***********************************
از جنبه داستانی ورسک که بگذریم ، اولین پرسشی که در ذهن یک مهندس منتقد شکل می گیرد این است که آیا لزومی به ساخت چنین پلی در ارتفاع 120 متری ، با دهانه 66 متری ، در چنین شرایط سخت و صرف هزینه دو میلیون و ششصد هزار ریال وجود داشت ؟ و اینکه آیا فقط یک نفر آن را طراحی و ساخته است ؟
کشف حقیقت پنهان در افسانه مهندس ورسک و یافت پاسخ لزوم ساخت پل ، انگیزه ای برای شروع تحقیقات از سوی نگارنده شد .
" افسانه مهندس ورسک"
گردشگرانی که جاده فیروزکوه را برای رسیدن به استانهای شمالی بر می گزینند به اشتیاق تماشای پل راه آهن ورسک و مرور افسانه اش راه را کج می کنند. ورسک نماد پیروزی فن آوری دانش راه و ساختمان بر سرسختی طبیعت کوهستانی شمال است . پنج طرف گردهم آمدند تا این پیروزی شکل بگیرد .
یورگن ساکسیلد(Jorgen Saxild) از دانمارک ، هاری هکلین (Hary Hacklin) از سوئد ، هانس ناتر (Hans Nater) از سوئیس ، شرکت پیزاگالی(Pizza Galli) از ایتالیا و لادیسلاوس فون رابسویچ ( Ladislaus Von Rabcewicz) از اتریش .
یورگن ساکسیلد مدیرعامل شرکت کامپساکس ، بهترین مهندسان راه و ساختمان جهان را فراخواند تا راهی برای طراحی مسیر عبور از کوههای بلند و مرتفع البرز پیدا کنند . و بالاخر ه پل با هزینه 260 هزار تومان در ارتفاع 120 متری و با دهانه 60 متری ساخته شد .
هانس ناتر
هانس ناتر متولد سوم نوامبر 1886 در برن سوئیس بدنیا آمد و تحصیلاتش را در پلی تکنیک زوریخ گذراند . در ریاضیات استعداد عجیبی داشت و همین موضوع او را بسمت پلسازی سوق داد. مدتی در پروژه راه آهن ترکیه به پلسازی مشغول بود. سپس در ایران مشغول به کار شد و پلهای بسیاری را طراحی نمود. حقوق وی ماهیانه17 هزار ریال بود. وی بعد از جنگ دوم جهانی سه بار به ایران مراجعت کرد و لی بر اثر بیماری و شدت ضعف مجبور به بازگشت به سوئیس شد و در 11 اوت 1954 درگذشت. طرح پل و نظارت بر گروه محاسبین پل ورسک بر عهده او بود .
رابسویچ
لادیسلاوس فون رابسویچ (متولد 12 ژوئن 1893) تحصیلاتش را در شهرهای گراتس و وین گذراند. وی همچنین مدیر ساخت راه آهن آناتولی جنوبی بود. وی از سال 1932 تا 1938 در ایران اقامت نمود . در چهار سال اول درگیر احداث مسیر خط آهن از رشته کوه البرز بود . بعدها رئیس مدیریت نگهداری در وزارتخانه و مشاور تونل در بخش راه آهن جنوب (ونیز تونلهای جاده چالوس) گردید و در تمام این مدت خانواده اش (همسر و دو دخترش) بهمراهش بودند . آنها ابتدا در منطقه عباس آباد (ناحیه ورسک) زندگی می کردند و سپس به تهران رفتند. رابسویچ تجارب خود در احداث راه آهن سراسری (شمال - جنوب) ایران را بصورت مقالات در نشریات معتبر علمی و فنی اتریش به چاپ رساند .
وی در مقاله ای چنین عنوان میکند
اعجاب انگیز ترین بخش در تمام خط شمالی پروژه ، پل دره ورسک (عباس آباد ) است که از کف دره 120متر ارتفاع دارد. تمام مراحل ساخت تحت کنترل شدیدی ، نظارت و اجرا شد. در طول زمستان ورودی هردو تونل برای سلامت کار بسته شد. ساخت پل در نوامبر1934 (اواسط آبان 1313) آغاز و ساخت داربست در ماه می 1935 (اواسط اردیبهشت 1314) به پایان رسید. پل بطور کامل در سپتامبر 1936 (اواسط شهریور 1315) به اتمام رسید."
و در تمام این مدت خانواده اش (همسر و دو دخترش) بهمراهش بودند . آنها ابتدا در منطقه عباس آباد (ناحیه ورسک) زندگی می کردند (در خانه ای که همچنان پابرجاست) و سپس به تهران رفتند .رابسویچ در سالهای جنگ جهانی دوم تونلهای مهمی را در کشورهای مختلف ساخت . در سال 1951 دکترای خود را از دانشگاه فنی گراتس اخذ کرد و بعنوان مشاور سازمان ملل در سالهای 1956 تا 1958 در ونزوئلا خدمت کرد . وی یکی از بنیانگذاران روش نوین تونلزنی اتریشی است که به "ناتم(NATM(New Austrian Tunneling Method))" معروف است .
وی هفت روز پس از دریافت نشان ویلهلم اکسنر بطور ناگهانی در 19 دسامبر 1975 درگذشت .
شرح عکسها
1- نمای روستای عباس آباد در سال 1313 ( که در سال 1316 به ورسک تغییر نام یافت) قبل از احداث پل . خانه رابسویچ در سمت چپ دره قرار گرفته است .
2-کارگران به سمت کارگاه ورسک می روند
3- سکوی بتنی تکمیل شده و بر روی آن شش مجموعه نگهدارنده قالب بخش قوسی پل قرارگرفته است .
4- نقاشی ازمنطقه عباس آباد (ورسک) به قلم Weischer که اینگولف بویسن نویسنده و فیلمساز دانمارکی آن را در سال 1965 در کتابش بنام "ایران دانمارک بر فراززمان " چاپ کرد.
5- لادیسلاوس فون رابسویچ (Ladislaus von Rabcewicz) : معروف به مهندس ورسک . متولد 12 ژوئن 1893 .وی فرزند یک ملاک بود. تحصیلاتش را در شهرهای گراتس و وین گذراند. با شروع جنگ جهانی اول تحصیلاتش متوقف شد. وی به ارتش پیوست و مدتی در لهستان دانشجوی افسری بود. در ژوئن 1918 موفق شد تحصیلاتش را به پایان ببرد. چندسالی در راه آهن هند – هلند مشغول بکار شد. در سالهای 1928 تا 1931 مدیر ساخت راه آهن آناتولی جنوبی بود. سپس به ایران آمد و بخش سختی از راه آهن را اجرا کرد. وی از سال 1932 تا 1938 در ایران اقامت نمود . در چهار سال اول درگیر احداث مسیر خط آهن از رشته کوه البرز بود . بعدها رئیس مدیریت نگهداری در وزارتخانه و مشاور146 تونل در بخش راه آهن جنوب (ونیز تونلهای جاده چالوس) گردید و در تمام این مدت خانواده اش (همسر و دو دخترش) بهمراهش بودند . آنها ابتدا در منطقه عباس آباد (ناحیه ورسک) زندگی می کردند و سپس به تهران رفتند . در این خصوص وی بطور مداوم با کارل ترزاقی مدرس مشهور رشته مکانیک خاک دانشگاه وین در ارتباط بود . او در سالهای جنگ جهانی دوم تونلهای مهمی را در کشورهای مختلف ساخت . در سال 1951 دکترای خود را از دانشگاه فنی گراتس اخذ کرد و بعنوان مشاور سازمان ملل در سالهای 1956 تا 1958 در ونزوئلا خدمت کرد . وی یکی از بنیانگذاران روش نوین تونلزنی اتریشی است که به "ناتم(NATM(New Austrian Tunneling Method))" معروف است . وی هفت روز پس از دریافت نشان ویلهلم اکسنر بطور ناگهانی در 19 دسامبر 1975 درگذشت.
برای مشاهده عکس ها در زیر کلیک کنید: