Delaware -people
(نام بومی: لنی لناپه، به معنی مردم اصیل یا انسانهای درستکار) از اقوام سرخپوست امریکایی با جمعیتی نزدیک به 10هزار نفر (1997) عمدتاً در بارتلزویل، اوکلاهما، یا در گروههای کوچکتری در ویسکانسین و اونتاریو زندگی میکنند. در اصل قومی آلگونکوئین زبان بودند و ابتدا در دورانی چندهزارساله در درة رودخانة دلاور بهسر میبردند. اقوام دیگر آنها را «پدربزرگ» خطاب میکردند و آنها را نیاکان تعداد زیادی از گروههای قومی این منطقه میدانستند. نام «دلاور» از نام نخستین فرماندار ویرجینیا، یعنی سر تامس وست، لرد سوم دلاوار ریشه گرفته است. مهاجرنشینهای انگلیسی بعداً از نام «دلاور» برای نامیدن خلیج، رودخانه و سرخپوستان امریکایی ساکن این منطقه استفاده کردند. قوم دلاور عمدتاً از راه کشاورزی امرار معاش میکردند و ذرت، کدو، لوبیا، سیبزمینی شیرین، و تنباکو میکاشتند. آنها برای کمک به معیشت خود به صید ماهی و شکار هم اشتغال داشتند. ظروف سفالین و کمربندهای صدفی موسوم به وامپوم نیز میساختند و خود لباسهایی از پوست آهو میپوشیدند که با مُهره، پَر و تزیینات مسی آرایش شده بود. خالکوبی در بین زنان و مردان دلاور رایج بود و رنگهای معدنی و گیاهی هم برای تزیین بدن و هم برای تصویرنگاریهایی بهکار برده میشدند که وسیلهای برای ثبت وقایع بودند. قوم دلاور در خانههای بزرگ به سر میبردند و از نامهای لقبمانند استفاده میکردند؛ زیرا بر این باور بودند که فاشکردن نام واقعیشان برای آنها نگونبختی به بار میآورد. شفاگران کار پیشگویی و شفای بیماران را بر عهده داشتند. هیچ اقتدار تمرکزیافتة سیاسی واحدی در آنها دیده نمیشد، جز مجموعه ای از روستاها و دستههای مستقل. دلاورها به سه طایفة «مادرتبار» تقسیم میشدند: لاکپشتها، گرگها، و بوقلمونها. تجارت خز، که هلندیها در اوایل دهة 1600 بهراه انداختند، سبب حادشدن تنش و تعارض میان قبایل بر سرزمینها و به راهافتادن جنگهای گسترده شد. در 1600، در حدود 20 هزار تن دلاور وجود داشت؛ اما جنگ و بیماریهای همهگیر تعداد آنها را تا 1700 به 4هزار تن و سپس تا 1845 به 2هزار تن کاهش داد. بر طبق افسانهای، یکی از رئیس های دلاور به نام تامانی، منهتن را در 1626 به قیمت 24 دلار به هلندیها فروخت، اما بیشتر احتمال میرود که او در 1682 فیلادلفیا را به انگلیسیها فروخته باشد و نه نیویورک را در 1626 به هلندیها. در 17 سپتامبر 1778 قوم دلاور، نخستین گروه بومی سرخپوست بود که پیمانی را با امریکا به امضا رساند. مهاجرنشینهای سفیدپوست حداقل بیست بار قوم دلاور را ناچار به مهاجرت بهسوی غرب کردند و در 1835 آنها را به سکونت در محافظتگاهی در کانزاس واداشتند. در 1863، قانونگذاران کانزاس حکم اخراج همة سرخپوستان امریکایی این ایالت را صادر کردند و در آوریل 1867، دلاورها مبلغ 280هزار دلار (حاصل فروش زمینهایشان در کانزاس) را به چیروکیها پرداختند تا زمینی در اوکلاهما بهدست آورند؛ در 1868 به این محل منتقل و به بخشی از ملت چیروکی تبدیل شدند. در 1979، «دفتر امور سرخپوستان» به پایگاه قبیلهای دلاورهای ساکن در میان چیروکی ها خاتمه داد. اما، در سپتامبر 1996، این قوم رسماً از طرف حکومت فدرال به عنوان یک گروه قومی مستقل دَناقِل(یا: فار) عضو قومی کوشیتیکزبان در اتیوپی (حبشه) و جیبوتی. صحراگرد و مسلمانند و جامعهشان از دو طبقة اشراف زمیندار و عوام اجاره نشین تشکیل میشود. قبیله های تشکیل دهندة این قوم غالباً در جنگ با یکدیگرند و جنگجوبودن در نظر آنها عموماً فضیلتی ارجمند به حساب میآید.

در ویکیپدیا
http://en.wikipedia.org/wiki/Delaware_(people)