(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

انسان شناسی زبان شناختی

مترجمان بزرگ ایران (زبان فرانسه): مهدی سحابی

سعیده بوغیری
Per-Sahabi_0.jpg

مهدی سحابی مترجم بزرگ زبان فرانسه کشورمان 15 بهمن 1322 در قزوین متولد شد. دوره دبیرستان را در تهران گذراند و سپس برای تحصیل در رشته نقاشی وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد، البته تحصیل در این رشته را به پایان نرساند و مدتی بعد برای تحصیل در رشته کارگردانی سینما به مدرسه سینمای ایتالیا رفت، اما آن را نیز نیمه تمام رها کرد. سپس به فرانسه رفت و در آنجا با زبان و ادبیات فرانسه آشنا شد،

از روایت‌شناسی ساختگرا تا روایت شناسی شناختی

لیلا اردبیلی
Cognitive_Full1.jpg

ج. برونر(1986) روایت را یکی از دو راه شناخت جهان می‌داند(راه دیگر تفکر جانشینی یا طبقه‌بندی منطقی است). برونر(همان) استدلال می‌کند که روایت فرد را قادر به ساخت واقعیت‌های اجتماعی می‌کند. برونر(1991) رویکردی مشابه با ل. ویگوتسکی(1978) دارد و پیشنهاد می‌کند که داستان‌ها را باید منابع تعامل اجتماعی بنیادینی دانست که رشد و بالندگی انسان را ممکن می‌سازند.

زبان و فرهنگ دو مقوله تفکیک ناپذیر

هانه لث اندرسن ترجمه ی الهام رمضی فراهانی
french.jpg

چکیده:هدف از این مقاله قبل از هر چیز مقایسه و بحث و بررسی در مورد هدف برنامه های زبان فرانسه در رابطه با اهداف شخصی دانش آموزان در مدارس ابتدایی و متوسطه می باشد.
بدیهی است که اهداف آموزش زبان چند گانه هستند که این امر می تواند کار مشترک مدرسان و دانش آموزان را پیچیده تر کند.

پیوست: 

جهانی شدن و زبان مادری

مینو امیرقاسمی گزارش از رویا آسیایی
chand zabani.jpg

ای بسا دو ترک چون بیگانگان­ / ای بسـا رومـی و تـرک هـمزبان
هرچه دنیا پیچیده­ تر و بزرگتر به نظر می­آید، انسان­ها در سراسر جهان به یکدیگر نزدیک­تر می­شوند. طبیعی است که این نزدیکی، ناشی از نوعی پیوند عاطفی نیست بلکه سرعت و تغییرات جهانی، وسایل ارتباط جمعی گسترده­ تر و پیچیده ­تر، و اهداف مشترک جهانی انسان­ها را

اهمیت استعاره مفهومی در مطالعات زبان‎شناسی شناختی

لیلا اردبیلی
 فعالیت های مغزی به هنگام دریافت واژگان مربوط به رنگ ها.jpeg

تصویر: فعالیت مغز به هنگام دریافت واژگان مربوط به رنگ ها
استعاره موضوعی اساسی و بنیادین در مطالعات زبان‏شناسی شناختی است که از دهه 1970 به کوشش لیکاف و همکاران او مورد تحقیق قرار گرفت. اهمیت مطالعات مربوط به استعاره به‌گونه‏ای است که منعکس‏کننده ماهیت زبان‏شناسی شناختی است. اگر زبان‏شناسی شناختی را مطالعه ویژگی‏های زبان بدانیم که از طریق آن سایر جنبه‏های شناخت انسانی منعکس می‏‏شود، استعاره برجسته‏ترین مظاهر این روابط است.

مقالات قدیمی: از نشان دادن تا شعر (بحثی بر مبنای شعر «امید») (خرداد 1349)

محمد حقوقی
عکس: 

مقاله‌ی حاضر صرفا بحثی است درباره‌ی شعر بر مبنای مختصه‌ی ویژه‌یی در شعر «امید» و نه صد در صد مربوط به شعر او. چرا که اگر چنین هدفی بود ، لازم می‌آمد که به همه‌ی جهات و مختصات شعر وی اشاره کرد . و این صفحات بسیاری را می‌طلبید . بخصوص که این مقاله ، پیش از انتشار کتاب‌های اخیر «امید» نوشته شده است .

مترجمان بزرگ معاصر ایران (زبان فرانسه): احمد سمیعی گیلانی

سعیده بوغیری
26768704301455398.jpg

تصویر: سمیعی
احمد سمیعی گیلانی، مترجم و ویراستار بزرگ ایرانی در سال 1299 در خانواده ای با اصالت گیلانی در سنگلج تهران متولد شد. دوران دبستان و دبیرستان را با رتبه ممتاز در رشت پشت سر گذاشت. ابتدا در آزمون دانشکده فنی دانشگاه تهران پذیرفته شد، اما دیری نپایید که

ترجمه و آموزش زبان در دبیرستان

ارماند روت ترجمه ی ليلا اجتهادي
language.jpg

تنها اشاره ی کوچکی به واژه ی ترجمه بسیاری از مدرسان زبان دبیرستان ها و دانشگاه ها را تکان می دهد. طی حدود پانزده تا بیست سال این واژه از دایره ی لغات آن ها خارج شد و ترجمه در روش تدریس آن ها کنار گذاشته شد. برای برخی حتی این مسئله دیگر مطرح نیست و مدت هاست که آن را دفن کرده اند.

زبان و جنسیت

مریم حسین یزدی
language.jpg

چکیده:در تعاملات زبانی و گفتگوهای روزمره ، مردان نسبت به زنان بیشتر رشته­ی کلام را قطع می کنند و این قطع کلام می تواند بیشتر به دلیل سلطه گری باشد ولی قطع کلام زنان در گفتگوهای روزمره بیشتر حالت حمایتی دارد . زنان در مکالمات روزمره­ی خود و گفتگو میان هم جنس های خود سعی می کنند به طور غیر مستقیم انتقاد بکنند و تمایل ندارند طرف مقابل خود را ناراحت بکنند و برنجانند .

چهره ماه: گوردون چایلد و باستان شناسی مارکسیستی (به مناسبت سالگرد تولد او)

نیل فالکنر ترجمه حسین سراجی جهرمی
69-402-1-PB.jpg

چهره ی این ماه در انسان شناسی و فرهنگ، به مناسبت تولد او (14 آوریل 1892)، گوردون چایلد است که نامی شناخته شده در  انسان شناسی جهان و همچنین در ایران است. سال ها پیش در 1356کتاب او «انسان خود را می سازد» با ترجمه پیرانفر اسد پور، منتشر شد و پس از آن بارها تجدید چاپ گردید. کتاب های  دیگری از چایلد نیز همچون سیر تاریخ، ترجمه احمد بهمنش در دانشگاه تهران، و

تاریخ فرانسه زبانی در کبک

محسن حافظیان
Quebeque.jpg

تسلط نسبی به زبان فرانسه برای مهاجران غیرفرانسوی زبان استان کبک، یکی از دشواریهای بزرگی است که این گروه از مهاجران، در رسته های گوناگون کاری و تحصیلی، با آن رودرو می شوند و چه بسا که گذر از این سد سترگ یا در پشت آن ماندن سنجه ای می شود برای آن چه «موفقیت» یا «عدم موفقیت» در روند مهاجرت به کبک نامیده می شود. در سلسله مقالاتی که در این باره نوشته خواهد شد، به

مقالات قدیمی: اجزا اولیه زبان (خرداد 1349)

ژرژ مونن / رضا سیدحسینی
عکس: 

زبان شناسی از این نظر که مادر «استروکتورآلیسم» است باب روز شده اما این علم ، در رشته­های دیگر نیز مورد توجه قرار گرفته است :
در مردم شناسی از زمان «لوی اشتراوس» ، در روانکاوی با «لاکان» در فلسفه با «فوکو» ، در انتقاد ادبی با «رولان بارت»، در رمان با گروه مجله­ ی “Tel Quel” ، بطوریکه مردم عادی نیز آنرا بطور غیر مستقیم یعنی از راه آنچه کسانی بجز زبان شناسان درباره­ ی آن می

مترجمان بزرگ ایران: عبدالله توکل

سعیده بوغیری
عبدالله توکل

 عبدالله توکل مترجم ایرانی در سال 1303 در خانواده ای تجارت پیشه در اردبیل متولد شد. در کودکی زندگی مرفهی داشت، اما با دستگیری پدر و عمویش به دست کمونیست ها به جرم تجارت با باکو، زندگی روی دیگر سکه خود را نیز به او نشان داد. توکل تحصیلات ابتدایی را در اردبیل گذراند و بعد به تهران آمد تا در دارالفنون به درس خواندن ادامه دهد. تحصیلات دانشگاهی خود را ابتدا در دانشکده حقوق آغاز

درآمدی بر زبان شناسی فرهنگی

گروه کتاب و رسانه
final-(3).jpg

درآمدی بر زبان شناسی فرهنگی، نویسنده فرزاد شریفیان؛ ترجمه لیلا اردبیلی، انتشارات نویسه پارسی، زمستان 1391، تعداد صفحات:192
یادداشت مترجم: در دوره‌ای که نمی‌توان اهمیت علوم میان‌رشته‌ای و دستاورد آنها را نادیده گرفت، زبان‌شناسی فرهنگی علمی چندرشته‌ای محسوب می‌شود که در چند دهه اخیر مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. در این علم که شاخه‌ای از زبان‌شناسی به‌شمار

مقالات قدیمی: زبان و فکر

سایمون پاتر/فریدون سالک و نادر ابراهیمی
عکس: 

«آیا تفکر بدون به کار بردن شکلی از واژه­ها ، ممکن است؟ »
پاسخ کوتاه و ساده به این پرسش قدیمی اینست : «آری ممکن است» . انسان می­تواند صرفا به مدد تصاویر بیاندیشد، بدون سودجستن از هر شکل کلمه . انسان می­تواند به کمک نمودارها ، بازساخته­ها و حرکات جمیع اندام­ها و حتی ندرتا به کمک حرکت عضلانی بیاندیشد .

درآمدی بر رویکردهای زبان­ شناسی وانسان­ شناسی زبان­ شناختی

اقبال فتاحی
images.jpg

زبان فعالیتی است که هم توجه ما را به خود می­خواند و هم از چنگ توجه ما می­گریزد. وقتی به گفته­ها و نگرش­های انسان نگاه می­ کنیم این نگاه نباید به صورت پدیده­های منفرد و مجزا از هم تلقی شود بلکه باید در چهارچوب کلی شبکه­ ای از روابط، مورد بررسی قرار گیرند، شبکه­ ای که ساخت همه­ ی این پدیده­ ها را مشخص می­ کند.

مقدمه ای بر زبان شناسی فرهنگی

گروه کتاب و رسانه
images.jpg

مقدمه ای بر زبان‌شناسی فرهنگی، نوشته فرزاد شریفیان، ترجمه و تلخیص لیلا اردبیلی، نشر نویسه پارسی، 1391، 190 صفحه.
یادداشت مترجم
در دوره‌ای که نمی‌توان اهمیت علوم میان‌رشته‌ای و دستاورد آنها را نادیده گرفت، زبان‌شناسی فرهنگی علمی چندرشته‌ای محسوب می‌شود که

مقدمه ای بر معناشناسی شناختی

سارا قاسمی
semiotics.gif

لیلا اردبیلی و بلقیس روشن(1391).مقدمه ای بر معناشناسی شناختی، تهران: انتشارات علم
علوم شناختی دانشی میان‌رشته‏ای است که ادعا می‏کند رشته‌هایی مانند هوش‌مصنوعی، فلسفه، زبان‌شناسی، روان‌شناسی، عصب‌شناسی و غیره... اساساً یکسان هستند و صرفاً در جنبه‏های روساختی مانند روش‌شناسی و اینکه کدام جنبه خاص از علم را مورد بررسی قرار می‏دهند از هم

پیوست: 

مفهوم شناسی ارتباط در مکتب کنش متقابل نمادین

مریم حسین یزدی
161.gif

چکیده: زبان وسیله ارتباطی است که توسط آن معانی انتقال می یابند . زبان را نمی توان جدا از بستر فرهنگی و بافت اجتماعی کرد ؛ چرا که در این صورت پیام ها و معانی به درستی درک نمی شوند . یک جمله یکسان و مشابه در موقعیت های گوناگون ، معانی متفاوتی را در بر می گیرد .

زبان فارسی و گونه‌های مختلف آن (فرهنگ و زندگی : 1349)

علی‌اشرف صادقی
عکس: 

اصطلاح «زبان فارسی» را بسیاری از کسانیکه با مطالعه سر و کار دارند مرتبا می‌شنوند و می‌خوانند و به کار می‌برند . اما اگر پرسیده شود تعریف آن چیست شاید نتوانند جواب جامع و مانعی بدهند که با مبانی علمی زبان‌شناسی نیز وفق دهد . اشکال پاسخ به این سوال این است که کلیه مطالعاتی که در خصوص زبان فارسی به عمل امده جنبه فقه‌اللغه و ریشه شناسی دارد و بیشتر ناظر به پیدایش و اشتقاق این زبان است

زبان شناسی زیست محیطی

لیلا اردبیلی
language_environment.jpg

روزگاری بود که به مهار کشیدن طبیعت و منابع آن شرط حفظ بقای بشر بود، ولی امروزه یکی از اساسی ترین معضلاتی که فرا روی بشر قرار دارد، از بین رفتن منابع طبیعی و تخریب محیط زیست است، به نحوی که  بشر امروز این نیاز را دریافته که باید هر چه زودتر راه حلی برای حفظ محیط زیست پیدا کند؛ به همین سبب در چند دهه اخیر بسیاری از علوم مختلف و شاخه های بینارشته ای آنها در صدد ارائه

گفتگو با ناصر فکوهی: زبان جهانی در برابر زبان ملی، زبان ملی در برابر زبان محلی – قومی

قاسم منصور آل کثیر و آرش امامی
khabar.89.12.2.jpg

ایران کشوری با بیش از 50 زبان با صدها گویش محلی است. زبان شناسان زبان را یکی از ارکان اصلی فرهنگ می‌دانند. با این حال در میان زبان‌های این پهنه به جز زبان میانجی فارسی، دیگر زبان ها گاه به حاشیه رفته‌اند که سبب شده برخی رو به زوال بروند. برای نمونه فرایند زبان‌کشی در کشورهای اروپایی حاصل آن تقلیل‌گرایی‌هایی بسیار گسترده بوده که فرهنگ‌های بزرگی را در این عرصه از میان برده

مقالات قدیمی: زبان و جامعه شناسی ( 1349)

لاندمان* (M. Landmann) / م - خوشنام
عکس: 

«زبان» را می‌توان از دیدگاه‌های روانشناسی ، منطق، فلسفه و جامعه‌شناسی مورد پژوهش قرار داد . «سمبول» نخستین سنگ بنای هر زبان است که از آن می‌توان به «نشانهﺀ مفهومی» تعبیر کرد . بنابراین زبان در جامعه‌شناسی - و بخصوص در قلمرو «جامعه‌شناسی رفتاری» و تنها به عنوان یک واسطه – وسیله ارتباط انسانی و وسیله‌ای برای تبادل و هدایت ، تلقی می‌شود . یکی از وجوه برتری انسان بر حیوان ،

بررسی فرضیه نسبیت زبانی از دیدگاه شناختی

لیلا اردبیلی
sapir.jpg

تصویر: ساپیر
مقدمه

در بررسی رابطه بین اندیشه و زبان با این پرسش مواجه می‌شویم که فرهنگ در ایجاد رابطه بین این دو چه نقشی بازی می‌کند و یا رابطه بین اندیشه و زبان در بروز تفکر فرهنگی و یا ورود زبان به فرهنگ چه نقشی دارد. این دو پرسش از دیرباز مسایل چالش برانگیزی را در

استعاره مفهومی و اسطوره های همگانی

لیلا اردبیلی
greeklanguage.jpg

گزارشگر:آیا رستاخیز مسیح استعاره است؟
جوزف کمپبل: "رستاخیز مسیح نیز، مانند بهشت، یک استعاره است"

استعاره مفهومی و اسطوره‌های همگانی
چکیده

در چند دهه اخیر زبانشناسی شناختی[i] توجه زیادی به جهانیهای استعاره مفهومی مبذول کرده است، و یکی از راههایی که این جهانی

کنش و نظریه (4): زیستن در فارسی، مردن در فارسی

ناصر فکوهی
logo.png

تنها با استفاده از زبان انگلیسی جهانی نمی‌شویم
یکی از توهماتی که «جهانی شدن» به‌ویژه در عرصه دانش، پدید آورده است، بازگشت دوباره و باید گفت چندباره به پنداره امکان و مفید بودن عملی پدیده‌ای است که از قرن‌ها پیش برای همه آشنا است: «زبان میانجی».

ماخذشناسی هویت های قومی- بومی

مرجاان والا
images.jpg

بررسی هویت از دیدگاه علوم اجتماعی یا به طور خاص انسان‌شناسی یکی از موضوعات مورد توجه پژوهشگران و دانشجویان در سال‌های اخیر بوده است. تنوع فرهنگی جامعه ایرانی چه براساس سابقه تاریخی و چه با توجه به سرعت و شدت دگرگون شدن فرهنگ از جمله مهم ترین دلایل این توجه بوده است. بررسی هویت‌ جنسیتی، شهری،جهانی و قومیتی از جمله مهم ترین حوزه‌های مطالعات هویتی در ایران هستند.

آموختن زبان ارمنی در ترکیه

عزیز اوگز ترجمه شیرین روشار
armnormar.jpg

نزدیک به یک قرن پس از قتل عام ارامنه (۱۹۱۶-۱۹۱۵)، امروز شصت هزار ارمنی در ترکیه زندگی می کنند. در استانبول، جامعه ارامنه از یک شبکه آموزشی برخوردار است : شانزده مؤسسه که حدود سه هزار دانش آموز را زیر پوشش قرار می دهد.  آنها مأموریت دشوار زنده نگه داشتن یک زبان و یک فرهنگ را دارند در حالیکه شناخت زبان ارمنی رو به افوال است، قربانی سلطه زبان ترکی.

ضرب المثل ها، کنایات و باورهای مردم گرگان (استرآبادی)

ناهید قلعه نویی
 ای قاجاری در گرگان.JPG

(تصویر: تکیه ای قاجاری در گرگان)
نام کتاب: ضرب المثل ها، کنایات و باورهای مردم گرگان (استرآبادی)T نویسنده: اسدالله معطوفی، 240 صفحه، انتشارات ایمان، 1376:
این کتاب مجموعه ای از واژگان و اصطلاحات مرسوم و موجود در بین مردم گرگان (استرآباد قدیم) است. این کتاب شامل 3000 ضرب المثل و

فراخوان ویژه نامه انسان و فرهنگ: «زبان و متن»

گروه اخبار
url.jpg

در این ویژه نامه بنا داریم که برآمد زبان را در دو گسترۀ هم مرکزِ «زبان چونان متن» و «زبان در متن» را بررسی کنیم. چنین خواهد بود که از سویی، به زبان، به عنوان سامانه ای کارکردی و تاریخمند، از خلال ساختار و سازه هایش پرداخته می شود و موضوعهای وابسته به آن طرح خواهند شد. موضوعاتی چون معناشناسی، نشانه شناسی، ریشه شناسی واژگانی، اصطلاح سازی زبان شناسانه و... در این گستره جای د ارند. از

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.