سیمون دو بووار: اگر می خواستم ادعا کنم که تا به نهایت مسئولیت اعمالم را بر عهده خواهم گرفت، دیگر نمی توانستم هیچ چیزی بخواهم.
نشانه-معنا شناسی دیداری
شعیری، حمید رضا، 1392، نشانه-معنا شناسی دیداری، تهران، سخن.
کتاب نشانه- معناشناسی دیداری به مطالعه و تحلیل شگردها و فرآیند تولید و دریافت معنا در گفتمانهای دیداری بر اساس روابط بین سطوح نشانهای، صورت بیان و صورت محتوا، راهبردهای معناسازی و برهم کنشی گفتهپرداز و گفتهیاب میپردازد. این کتاب در مجموع دارای سه فصل است. در فصل اول، مبانی نشانه شناسی دیداری بر اساس دیدگاههای رولان بارت، آمبرتو اکو، آلژیرداس ژولین گرمس، ژان ماری فلوش و گروه "مو" مورد مطالعه قرار میگیرد. فصل دوم این کتاب به ارایة مبانی نشانه- معناشناسی دیداری اختصاص دارد. سازههایی مانند بافتار، ریتم، فشاره/گستره، حضور/غیاب، مرکززدایی/مرکزگرایی، وحدت/کثرت، کاهش/افزودگی، و غیره و نقش آنها در چگونگی تولید و دریافت معناهای دیداری مورد بررسی قرار میگیرند. فصل سوم این کتاب که به بیان نظریه و کاربرد نشانه- معناشناسی در تحلیل گفتمانهای دیداری میپردازد، از قسمتهای گوناگونی تشکیل شده است که هر کدام به بررسی یکی از گونههای دیداری، جهت تبیین شرایط و فرآیند پیچیدة معناسازی با توجه به کنشهایی مانند تقابل، تعامل، همسویی، همآمیختگی، تعلیق، ترکیب، تنش، سیالیت، ارزش، پادسازی، و ... متمرکز است.
بخشی از گفتگوی حمید رضا شعیری
شعیری به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: انتشارات سخن کتاب تالیفی من با عنوان «نشانه – معناشناسی دیداری» را برای عرضه در بیستوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در حال انتشار دارد.
وی افزود: من در این کتاب به بررسی و شرح مباحثی چون روابط معنا، شرایط تولید معنا، کارکردها و استراتژیهای تولید معنا در گفتمانهای دیداری پرداختهام. گفتمانهای دیداری که در این کتاب مطرح و بررسی شدهاند، گفتمانهایی چون نقاشی، عکس، کارت پستال و کاریکاتور هستند.
شعیری در ادامه به هدف نهایی خود از نگارش این کتاب اشاره کرد: هدف نهایی من در این کتاب این بود که هم روش «نشانه – معناشناختی» در مطالعه گفتمانهای دیداری معرفی و آموزش داده شود و هم در کنار آن به سازوکارهای تولید معنا در آثار دیداری پرداخته شود.
حمیدرضا شعیری فارغالتحصیل مقطع دکترای رشته نشانه – معناشناسی از دانشگاه لیموژ فرانسه است. او هماکنون عضو هیات علمی و مدیر گروه زبان فرانسه دانشگاه تربیت مدرس است.
«تجزیه و تحلیل نشانه - معناشناختی گفتمان»، «مبانی معناشناسی نوین» و «ققنوس؛ راهی به نشانه – معناشناسی سیال» مشترک با ترانه وفایی، نام آثار تالیفی منتشر شده، شعیری هستند.
این نشانه – معناشناس و منتقد و مفسر هنری همچنین ترجمههای «نقصان معنا» اثر آلژیرداس ژولین گرمس و «سماع زندگان» اثر ژان پیر پاستوری را در کارنامه علمی خود دارد.
همچنین کتابهای «مجموعه مقالات دومین هماندیشی نشانهشناسی هنر»و «نامه نقد؛ مجموعه مقالات دومین همایش ملی نقد ادبی با رویکرد نشانه شناسی ادبیات» با اهتمام و کوشش شعیری منتشر شده است.
http://www.ibna.ir/vdcc1eqsi2bqem8.ala2.html
دکتر حمید رضا شعیری، دانشیار گروه زبان فرانسه دانشگاه تربیت مدرس و مدیر گروه نشانه شناسی انسان شناسیو فرهنگ است.
پرونده ی «حمید رضا شعیری» در انسان شناسی و فرهنگ
http://www.anthropology.ir/node/9622
دوست و همکار گرامی
چنانکه از مطالب و مقالات منتشر شده به وسیله «انسان شناسی و فرهنگ» بهره می برید و انتشار آزاد آنها را مفید می دانید، دقت کنید که برای تداوم کار این سایت و خدمات دیگر مرکز انسان شناسی و فرهنگ، در کنار همکاری علمی، نیاز به کمک مالی همه همکاران و علاقمندان وجود دارد. برای اطلاع از چگونگی کمک رسانی و اقدام در این جهت خبر زیر را بخوانید
http://anthropology.ir/node/11294