(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

تاریخ فرهنگی و اجتماعی

شهرهای تاریخی جهان اسلام (1): مشهد (بخش سوم)

م. استرک، ب. هورکاد ترجمه ی ملیحه درگاهی
shrine

حرم مطهر و مشهد به عنوان مرکز یادگیری و پارسایی شیعه:
 استقرار حرم امام هشتم علی الرضا در مشهد این شهر را بدل به مقصد اصلی زائرین ایرانی کرده است، فرآیندی که به موجب آن بر تکریم زیارتگاه افزوده شده، با این حقیقت اهمیت یافته است که برای حدود چهار قرن

سفر به شمال قدیم

نسیبه فضل‌اللهی
Shomal 1.jpg

مروری بر سفرنامه سیاحانی که سال‌ها پیش از حوالی دریای خزر گذر کرده‌اند: گیلان، مازندران و گلستان قرن‌ها پیش چگونه بوده‌اند
خطۀ خوش شمال، از قدیم مقصد بسیاری از سیاحان و مسافرانی بوده که رنج سفر به این دیار را تاب آورده‏ اند. یکی از مسافران این خطه، شاه عباس صفوی بود که نزدیک به 500 سال پیش تنها شاهراه این سرزمین را بنا کرد؛ شاهراهی که امروز از آن تکه سنگی هم باقی‏ نمانده است.

سند قدیمی: گزارش مطالعه استراتژی دراز مدت طرح آمایش سرزمین (1355)

مهندسان مشاور ستیران/ سازمان برنامه و بودجه
1.bmp02.jpg

در اخرین سال های رژیم گذشته  شرکت مهندسان مشاور ستیران گزارش جامعی را بر روی الگوی طرح آمایش سرزمین فرانسه تهیه کرده بود که ضمن بررسی مسائل  برنامه ریزی شهری در ایران، چشم اندازی را برای ایجاد چندین کلانشهر در سطح  کشور ترسیم می کرد. این گزارش دارای ارزش  و اهمیت و حاوی اطلاعات بسیار مفیدی  درباره موقعیت شهری ایران در اواخر دهه 1350 است که خوانندگان می توانند در فرمت پی دی اف  آن را مطالعه کنند. 

پیوست: 

مقالات قدیمی: سخنور دوران بیداری (ادیب الممالک فراهانی) (1354)

ابراهیم صفائی / آماده سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

انقلاب مشروطه ایران با آنکه انقلابی ناقص و رشدنیافته و بی برنامه و فاقد رهبری صحیح بود و اغراض شخصی و سیاسی و تحریکات خارجی رفته رفته مسیر آن را بسوی بیراهه تغییر داد، با این حال چهره های اصیل و درخشان و وطنخواهان پاکبازی در این نهضت پیدا شدند که صادقانه در راه تحصیل آزادی و انجام اصلاحات اداری و اجتماعی و ریشه کن کردن فساد و انحطاطی که در اثر جهل و فقر و خودکامگی دستگاه استبدادی بر

شاه سلیمان صفوی (شاه صفی دوم) در سفرنامه‌ی کمپفر؛ قسمت دوم: ساختار فرهنگی‌ ـ اجتماعی

زهره روحی
550px-Great_Square_of_Isfahan_-_Engelbert_Kaempfer's_Amoenitates_Exoticae.jpg

در قسمت قبل قدرت و موقعیت سیاسی شاه سلیمان صفوی را بررسیدیم؛ اکنون در قسمت پایانی به آداب و رسوم، و روابط اجتماعی آن ایام خواهیم پرداخت.
چنانچه گفته شد، فقدان ساختار عقلانی و حقوقی در قلمرو قدرت، نه تنها باعث شد تا شاه صاحب اختیارِ مطلق باشد، بلکه حتا در خصوص محل

بازنگری دریافت آرنت از سیاست (بخش سوم)

یی‌هوا ژیانگ ترجمه عباس شهرابی فراهانی
6c1f1e8c-4ad2-46d0-9eb0-6a7e27a639f4_detail.jpg

آرنت بر این باور است که سنت اندیشه سیاسی هنگامی آغاز شد که محاکمه و مرگ سقراط، افلاطون را از حیات سیاسی ناامید و نسبت به بسیاری از آموزه‌های خود سقراط مشکوک کرد. خودِ سقراط با شهر (Polis) دشمنی نداشت. این مسأله را می‌توان از علاقه‌مندی او به گفتگو با مردم در میدان اصلی (agora) و پیشینه خوبی که به عنوان شهروند آتنی داشت، فهمید.

شهرهای تاریخی جهان اسلام (3): شیراز (بخش دوم)

آ. لمبتون ترجمه ی ملیحه درگاهی
آرامگاه سعدی

بنا بر متون عربی شیراز، یکی از شهرهای تاریخی ایران است که در جنوب غربی استان فارس واقع شده. این شهر در عرض جغرافیایی 29 درجه و 36 دقیقه ی شمالی و طول جغرافیایی 52 درجه و 32 دقیقه ی غربی، ارتفاع 1524 متری و در انتهای غربی آبگیر بزرگی که در حدود 130 کیلومتر مربع طول و 24 کیلومتر مربع عرض دارد، قرار گرفته است

خشم گَوَزن و غرور شیر: چند نکته در شناخت شعر و نثرِ خسرو گلسرخی

كاميار عابدي
blog_Khosro-Golsorkhi1.jpg

در صبح روز 29 بهمن 1352 عبدالحسین مشهور به خسرو گلسرخی (متولّد 1322، رشت؛ بزرگ شدة قم) و کرامت‌الله دانشیان (متولّد 1325، شیراز؛ بزرگ شدة تبریز)، پس از دو بار محاکمة علنی، به اتّهامِ «توطئه برای آسیب رساندن به خانوادة سلطنتی1»، در تهران تیرباران شدند. این دو همراه با ده تن دیگر در نیمة نخست همان سال دستگیر شده بودند. آیا وجود چنین اتّهام و گروهی واقعی بود یا خیالی؟ به خوبی نمی‌توان دانست.

لرستان و تاریخ قوم کاسیت

مهدی چرم آرن
15218987238209605312123113118524109182113.jpg

لرستان پیشینه ای کهن و درخشان دارد که قدمت آن به چهل هزار سال می رسد. این سرزمین از معدود نقاطی است که بیش از جاهای دیگر وارد دوره نوسنگی گردید. چنان که می دانیم دوره نوسنگی آن مرحله از تکامل فرهنگ است که انسان حیوانات و نباتات را اهلی ساخت و یا به دیگر سخن وارد مرحله ده نشینی، و کشاورزی –دامداری گردید.

موسیقی و اتحادیه های صنفی

محسن شهرنازدار
music union.jpg

انگلستان پیشرو در ایجاد تشکیلات صنفی است.انجمن سلطنتی موسیقی دانان بریتانیای کبیر در سال 1738 توسط جورج فردریک هندل و دیگران تاسیس شد.این انجمن حمایت از نوازندگان حرفه ای و خانواده های آنها را هدف اصلی فعالیت های خود قرار داده بود؛بخصوص  موسیقی دانانی که  به دلیل کهنسالی، ضعف یا بیماری، نیاز به مراقبت و حمایت داشتند. با این حال نخستن تشکیلات فراگیر صنفی موسیقی تا پایان قرن نوزدهم به

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.