عکس: 

انقلاب مشروطه ایران با آنکه انقلابی ناقص و رشدنیافته و بی برنامه و فاقد رهبری صحیح بود و اغراض شخصی و سیاسی و تحریکات خارجی رفته رفته مسیر آن را بسوی بیراهه تغییر داد، با این حال چهره های اصیل و درخشان و وطنخواهان پاکبازی در این نهضت پیدا شدند که صادقانه در راه تحصیل آزادی و انجام اصلاحات اداری و اجتماعی و ریشه کن کردن فساد و انحطاطی که در اثر جهل و فقر و خودکامگی دستگاه استبدادی بر ایران سایه افکنده بود کوشیدند و با نظام پوسیدهء قرون وسطائی مبارزه کردند. بسیاری از این آزادیخواهان راستین را در تاریخ مشروطه می‌شناسیم که اخلاص عمل و صداقت داشتند ولی متاسفانه شیادان سیاسی آنان را به بازی نگرفتند و با فقر و محرومیت روزگار خود را بر بردند و با ناکامی و پریشانی روزگار را بدرود گفتند.

یکی از این چهره‌های روشن که در آغاز مشروطه درخشید و با نیروی قریحه و قدرت قلم به بیداری افکار هموطنان خود پرداخت «میرزا صادق حسینی امیری فراهانی» معروف به «ادیب الممالک» می‌باشد که از چیره‌دست ترین سخنوران ایران در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری خورشیدی است. ادیب الممالک در ماه مرداد 1239 ش (محرم 1277 ق) در روستای «کازران» از توابع دهستان «چرا»ی اراک متولد شده، نسبتش به سه واسطه به «میرزا عیسی قائم مقام فراهانی» می‌رسد، یعنی جد ادیب الممالک برادر «میرزا ابوالقاسم قائم مقام» وزیر دانشمند و مشهور دورهء قاجاریه است که محمد میرزا پس از مرگ فتحعلی شاه با کوشش و تدبیر او به سلطنت رسید و به جای این خدمت به دستور محمدشاه در ماه صفر 1251 ق در باغ گلستان خفه گردید.

ادامه مقاله به پیوست ارائه شده است.

اطلاعات مقاله:

ماهنامه فرهنگی هنری رودکی- نوروز 1354- شماره چهل و یک - صفحات 12-13-14
مجموعه لاله تقیان و جلال ستاری

پرونده  «مشروطه» در انسان شناسی و فرهنگ
http://anthropology.ir/node/11223

ورود به صفحه مقالات قدیمی
anthropology.ir/old_articles
 

دوست و همکار گرامی

چنانکه از مطالب و مقالات منتشر شده به وسیله «انسان شناسی و فرهنگ» بهره می برید و انتشار آزاد آنها را مفید می دانید، دقت کنید که برای تداوم کار این سایت و خدمات دیگر مرکز انسان شناسی و فرهنگ، در کنار همکاری علمی، نیاز به کمک مالی همه همکاران و علاقمندان وجود دارد. برای اطلاع از چگونگی کمک رسانی و اقدام در این جهت خبر زیر را بخوانید

پیوست: 

دوران بیداری.docx