(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

کردارشناسی جانوری

کنش و نظریه (11): درباره منشاء بیولوژیک خیر و شر

ناصر فکوهی
Sharon Kirk Digital Signs de Waal.jpg

در سال 1906، جامعه شناس آمریکایی  ویلیام گراهام سامنر(William Graham Sumner) (1840-1910) در کتاب معروفی با عنوان «شیوه های مردمی: مطالعه ای جامعه شناختی بر عادات، روش ها، آداب، رسوم و اخلاقیات» (Folkways: a study of the sociological importance of usages, manners, customs, mores, and morals ,Boston: Ginn and Co.)   تاکید بسیار  مهمی بر دو واژه «شیوه های مردمی» (folkways) و «رسوم» (mores) به مثابه برساخته هایی اجتماعی را مطرح کرد.

آفتاب؛ اولین میمون فضانورد ایرانی

امیر عسکری
Aftab.jpg

بیش از دو ماه پیش (نهم بهمن 1391) دانشمندان فضایی ایران با ارسال موفقیت آمیز کاوشگر "پیشگام"، نخستین میمون فضایی را با کپسول زیستی به فضا پرتاب کردند و پس از آمریکا (1947مگس میوه / 1949 میمون)، روسیه (1951 سگ)، فرانسه (1961 موش / 1963 گربه)، چین (1968 موش / 1990 خوک) و ژاپن (1990 قورباغه سبز / 1995 سمندر)، ششمین کشور فرستنده موجود زنده به

حقوق حیوانات

اینکارتا ترجمه حسین سراجی جهرمی
vivisection_apr_05.jpg

درآمد
حقوق حیوانات ((Animal Rights، حق اخلاقی حیوانات برای رفتار محترمانه و بدون استثمار با آنها می باشد . برخی افراد بر این باورند که حیوانات نیز درست مثل انسان ها حقوقی دارند. طرفداران حقوق حیوانات دیدگاه ها و رویکردهای مختلفی به این مسأله دارند.در حالی که

مستند مم – خرس سیاه بلوچی

مهدی چلانی
photo0607.jpg

مستند مم- خرس سیاه بلوچی به تهیه کنندگی و کارگردانی مهدی چلانی، دستیار کارگردان وحید عابدینی، تدوین عظیم عابدینی و با صدای شهریار ربانی  مراحل نهایی خود را سپری کرد. این مستند بعد از ساخت قسمت اول با عنوان مم – خرس سیاه بلوچستان دومین تجربه این کارگردان در این خصوص بشمار می رود که البته تصویربرداری آن را نیز خود بر عهده داشته است.

ارتباطات آواگری در نخستی‌ها(2)

امیر عسگری
url.jpg

همانطور که در قسمت اول گفته شد، نخستی‌ها با خزانه کمی از آواها که نسبتاً ثابت و غیرانعطاف‌پذیر هستند، با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند که هر کدام به شرایط اجتماعی آن گونه بستگی دارد، اما این خزانه کم می تواند معانی باز، قابل تعدیل و شناختی غنی داشته باشد.  شنوندگان از آواهای مختلف، اطلاعاتی غنی، معنایی و حتی پیشنهادی استخراج کرده که از دید برخی افراد، یک نخستی قصد دادن چنین

ارتباطات آواگری در نخستی‌ها(1)

امیر عسکری
Chimp_Laughing.jpg

در سال 1871، چارلز داروین به پدیده دومقولگی در ارتباطات آواگری حیوانات توجه ویژه‌ای نمود، که البته این مسئله موضوع مورد سوال فیلسوفان و طبیعت‌گرایان بر ای مدت دو هزار سال بوده است. سوال این است: حیوانات چگونه با یکدیگر صحبت می کنند؟ بر خلاف ارتباطات زبانی انسان‌ها، آواگری حیوانات پدیده‌ای غیر ارادی برای بیان احساسات و حرکات می‌باشد: "درحالیکه مرکز حواس در مغز به

احساسات ساده و خالصانه حیوانات

کارتین جونسو و تامپل گراندن ترجمه و تلخیص آرش محرمی
images -last.jpg

شباهت های بین احساسات حیوانات و افراد اوتیست (در خود مانده)
تفاوت اصلی بین احساسات حیوانات و احساسات انسان این است که حیوانات احساسات آمیخته مانند آنچه در انسان وجود دارد ندارند. حیوانات دمدمی نیستند؛ آنها با یکدیگر یا با انسانها روابط [همزمان] عشق و نفرت ندارند. این یکی از دلایلی است که انسانها حیوانات را خیلی دوست دارند؛ حیوانات

شرایط حیوانات اهلی و وحشی در مناطق زلزله زده آذربایجان شرقی

امیر عسگری
Mideast_Iran_Earthquake_0b503-3767.jpg

مقاله حاضر به بررسی شرایط حیوانات اهلی و غیراهلی در مناطق زلزله زده آذربایجان شرقی می‌پردازد. نگارنده مقاله از اولین روزهای حادثه زلزله به مدت سه هفته در روستاهای اطراف شهرستان ورزقان و هریس علاوه بر سرپرستی تیم‌های اعزامی روان‌شناسی، به مطالعه و بررسی وضعیت حیوانات منطقه پرداخته است.

پرندگانی که میخوانند، می نالند: در باب پرنده افسانه ای مردم کرد و عرب

قاسم منصور آل کثیر
columba_oenas_dc6629.jpg

شاید تنها تعدادی از مولفه های یک فرهنگ مکتوب و معرفی شده باشند و بجز تعداد انگشت شمار از این اساطیر که آن هم در کتب تاریخی و عرفان آمده است دیگر اساطیر عامه مردم به طور مکتوب ثبت نشده است، باقی این مولفه ها سینه به سینه در گذر عمر نسل ها، زمزمه شده، جریان یافته و شرایط گوناگونی را در زمان های متفاوت تجربه کرده و دگرگونی هایی در آنها ایجاد شده است که گاه بسیاری از آنها موضوعیت خود را از دست

همه ی حیوانات با هم برابرند: خشونت علیه حیوانات؛ یک یادآوری شفاهی و یک یادآوری کتبی

فرشاد اسماعیلی
anes-mulets-356.jpg

 یک یاد‌‌‌‌‌‌‌‌آوری شفاهی: دستی جوجه های ماشینی را داخل یک تشت می ریزد، قوطی رنگِ زرد را روی جوجه ها ی ماشینی خالی می کند، جوجه ها را مانند گلوله های پلاستیکی قاطی می کند و  به هم می زند، بالا – پایین می کند تا اینکه  رنگ جوجه ها کاملا زرد می شود ./ دستی گربه ایی را با تیرکمان نشانه می رود، سنگ به گربه می خورد و گربه از ترس زرد می کند و چند متر بالا می پرد./  دستی پتکی بر می دارد و به کله ی یک

سالی شاد برای پلنگ‌های ایرانی

امیر عسکری
Persian Leopard.jpg

پلنگ ایرانی بزرگترین زیرگونه پلنگ در دنیا محسوب می شود که در طبقه حفاظتی "درمعرض خطر" قرار دارد. گستره پراکنش آن کشورهای غرب آسیا می باشد و درحال حاضر، بیش از دو سوم جمعیت آن در طبیعت ایران زیست می نماید. پلنگ، گربه‌سان باشکوهی است که افزون بر ارزش‌های اکولوژیک (بوم‌شناختی) در حیات وحش به سبب نوع رفتار و ظاهر زیبایش در فرهنگ و آداب و رسوم جوامع انسانی جایگاه ویژه‌ و پر رنگی دارد. پلنگ به سبب توانایی بسیار زیاد در سازگاری با شرایط متنوع، روزگاری در بیشتر نقاط ایران دیده می‌شد ولی به دلایل متعددی هم‌چون تخریب زیستگاه و شکار، جمعیت این گونه ارزشمند، بسیار کاهش یافته و عمدتاً به چند زیستگاه جدا از هم محدود شده‌ است.

گزارش نخستین تجربه تصویر برداری از"مم ": خرس سیاه بلوچستان

مهدی چلانی
IMG_0842www.jpg

 تصویر: چلانی
 برای  تصویر برداری از خرس سیاه بلوچستان که با نام محلی " مم" شناخته می شود   و جانوری بسیار کمیاب و در معرض انقراض  است ، به مدت 130 شبانه روز مانند آن جانور زندگی کردم و به دنبال اش گشتم.  مجبور بودم برای بدست آوردن بهترین جواب طی  مدت90 روز،  یک

کردارشناسی انسانی

امیر عسکری، بیتا بهروان
shanghai_wap_chimpanze_2007_3_small.jpg

کردارشناسی علمی است که به بررسی تکاملی رفتار جانوران در محیط طبیعی‌شان می‌پردازد. بطور گسترده، کردارشناسی بر فرایندهای رفتار در میان گونه‌های جانوران تمرکز می کند. کردارشناسی به عنوان یک رشته، زیرگروهی از زیست ‌شناسی است، اما با توجه به تمرکز آن روی رفتار، جایگاهش در دانشکده‌های روان‌شناسی می باشد. با این وجود، نظریه‌های روان‌شناختی بر پایه‌ی نظریه‌های کردارشناسی باعث به وجود آمدن

گاو بومی مازندران و گیلان از چه زمان بومی این دیار شده است؟

درويش علي کولاييان
Gav.jpg

 در ایران گاو بومی مازندران و گیلان به گاو جنگلی موسوم است و با  دیگر نژادهای گاو بومی در ایران  تفاوت دارد . مثلاٌ ، هم گاو نر و هم گاو ماده  شاخ  دارند .  در جنس نر کوهانی بر جسته روی شانه ها به چشم می خورد  و اختلافی فاحش و غیر عادی به لحاظ وزن و قد بین نر و ماده وجود دارد . تا چند دهه پیش از این، چرم، لبنیات و گوشت مصرفی مردم در مازندران و گیلان در بخشی عمده از همین گاو بومی تامین می شده  و تقریباٌ تمامی اهالی

کردارشناسی شناختی

بیتا بهروان، امیر عسکری
siberian-tiger-6.jpg

در چهل سال اخیر، بشر شاهد دو "انقلاب علمی" در مطالعات کردارشناسی بوده است: انقلاب شناختی که آغاز آن در روان‌شناسی بوده و انقلاب بوم‌شناسی رفتاری داروینی که از زیست شناسی شروع شده است. انقلاب شناختی تاثیر بسزایی در میان روان‌شناسان داشته و به همان شکل این تاثیر نیز در میان زیست‌شناسان به دلیل انقلاب داروینی صورت گرفته است. موضوع اصلی این مقاله، بررسی این دو انقلاب پژوهشی علمی است که باید

نقش فرهنگ در جامعه شمپانزه‌ها

بیتا بهروان ، امیر عسکری
singe.jpg

در این مقاله قصد داریم تا مفاهیم "رسوم"، "عرف"، "آداب"، "نقش / موقعیت "،  "آیین / تشریفات" و "تابو" را که دارای نقاط مشترکی در فرهنگ شمپانزه‌ها هستند، توضیح دهیم. از دیدگاه کردارشناسی همه آنها بخشی از هنجارهای اجتماعی در فرهنگ شمپانزه‌ها می باشند. این مسائل چیزی بیش از یک رفتار تصادفی یا عادی در شمپانزه‌های مختلف هستند. این مفاهیم، رفتارهایی هستند که فقط  در گروه‌ها و بطور کلی از طریق شناخت جهان

پرسش از فرهنگ (72): آیا جانوران «فرهنگ» دارند؟

ناصر فکوهی
1309056.jpg

پس از کارل فون فریش (1886-1982) و کنراد لورنتس(1903-1989) ، کردار شناسان جانوری اتریشی و هر دو برنده جایزه نوبل فیزیولوژی در 1973،  که آثار مهم آنها از سال های پیش از جنگ تا دهه 1970 درباره مفاهیمی چون منشاء های طبیعی زبان و خشونت منتشر شده بودند  و تا امروز مورد استناد قرار می گیرند، رشته کردار شناسی جانوری (ethology) که گاه به تنهایی کردارشناسی نامیده می شود، به یکی از مهم ترین  رشته های علمی تبدیل شد

خرس قهو‌ه‌ای و ابعاد دهگانه شکار / حفاظت

امیر عسکری
Kerdar- 10 Mehr 90- Khers .jpg

در چند روز گذشته رسانه‌های داخلی و خارجی مرتباً گزارش و تصاویری دلخراش از کشته شدن یک ماده خرس قهوه‌ای و دو توله‌اش در منطقه سمیرم واقع در استان اصفهان را نشان داده‌اند که بر این اساس علاقه‌مندان به طبیعت واکنش‌های مختلفی نسبت به این موضوع ابراز کرده‌اند. از اینرو در این مقاله سعی شده است که اطلاعات مختصری در رابطه با رفتار و پراکنش خرس قهوه‌ای در ایران ارائه گردد

رفتارشناسی اجتماعی فیل‌ها

بیتا بهروان، امیر عسکری
Kerdar.JPG

عکس از امیر عسکری: منطقه حیات وحش وایاناد – ایالت کرالا – هندوستان (1389)
فیل‌ها، این موجودات عظیم الجثه هزاران سال است که روی کره زمین زندگی می کنند و پراکنش آنها در قاره آفریقا (فیل آفریقایی) و شبه قاره هندوستان (فیل هندی) می باشد. فیل آفریقایی از نظر وزن سنگین‌تر و قد بلندتر از فیل هندی است. هر دو گونه عاجی به جنس دندان آدمی دارند و از

بیگانه هراسی در انسان ها و میمون ها

امير عسكری
Kerdar- 31 Farvardin 90- Meymoun .jpg

انسان ها معمولا افرادی را که مانند خودشان فکر و رفتار می کنند، دوست دارند و به مردمی که مانند آنها تفکر و رفتار نکنند، علاقه ای ندارند. این یک گرایش طبیعی در نوع بشر است که روان شناسان آن را پدیده ی رفتاری "گروه خودی" در مقابل "برون گروه" نامگذاری کرده اند. نژادپرستی خود نمونه ای از یک رفتار

مفهوم آزادی در ذهن میمون ها

امير عسكری
Sans titre.jpg

انسان ها ، میمون را جانوری باهوش و زیرک می پندارند، اما آیا به واقع چنین است؟ تاکنون درباره هوش میمون ها آزمایشهای بسیاری انجام گرفته، اما درباره برخی از مفاهیم انتزاعی مانند، آزادی، نوع دوستی، عدالت، علم و مراقبت کمتر پژوهشی روی آنها صورت گرفته است.

هندوئیسم و میمون های رزوس: مطالعه موردی در شهر آگرا، هندوستان

امير عسكری
Kerdar- 29 Azar 89 - Resus India.jpg

تصویر  توسط نگارنده در محوطه قلعه آگرا – نوامبر 2010
میمون های رزوس در حدود سه میلیون سال پیش از آفریقا به آسیا مهاجرت کردند و با شرایط آب و هوایی و غذایی این منطقه به خوبی سازگار شدند. هنوز بوم شناسان و کردارشناسان دلیل محکمی برای مهاجرت آنها  پیدا نکرده اند. با گذشت زمان و سازگاری میمون های رزوس با این منطقه، امروزه آنها را با نام میمون های آسیایی

اثر نقش پذیری در تولید مثل جانوران

امير عسكری
lorentz.jpg

تصویر: لورنتس
حیوانات از طریق تجربه خودشان و از طریق مشاهده و تقلید در طول دورۀ زندگیشان سازگاری با محیط و غلبه بر مشکلات را یاد می گیرند، اما چندین مرحله در زندگی یک حیوان وجود دارد که نسبت به برخی فرایندهای یادگیری خاص حساسیت نشان می دهد. بسیاری از حیوانات و حتی انسان چنین دوره ای را

دکارت و مساله حقوق حیوانات

بهاره بیات
images.jpg

این نوشتار کوشیده است که به گونه ای بخشی از ابعاد نقض حقوق حیوانات را نشان دهد و سپس به مساله حقوق حیوانات در اندیشه دکارت به عنوان یکی از بنیان گذاران اندیشه مدرن پرداخته است و بر این پایه سعی داشته است نشان دهد که چگونه حیوانات به عنوان دیگری فاقد شعور و خرد در تاریخ مدرنیته به

استراتژی حشرات و پیام های کودکان

امير عسكری
safe-pet-insect.jpg

همه ما معمولا خاطرات زیادی از دوران تحصیل خود در ذهن داریم. با شروع اول مهر، پس از گذشت سالها همچنان خاطرات ایام کودکی و روزهای آغازین مدرسه را به یاد می آوریم. کمتر کسی را می توان یافت که اولین روز مدرسه، نام معلم و حضور در کلاس درس را به یاد نیاورد. کلماتی مانند فصل پاییز،

میمون باهوش – محقق مدهوش

امير عسكري
Kerdarè maeymoun bahoush.JPG

تصویر: مارک هاوزر استاد هاروارد
آیا حیوانات با هم حرف می زنند؟ آیا حیوانات از خود گذشتگی می کنند؟ آیا حیوانات قهر می کنند؟ و آیا حیوانات عاشق می شوند؟ انسان ها نمی توانند دنیای حیوانات را درک کنند، ما تنها حیوانات را از دریچه دید خود می نگریم. آیا یک سگ به واسطه غذایی که به او می دهیم، به ما علاقه دارد یا به خاطر بازی و لحظات شادی که با

شمپانزه ها در عصر کامپیوتر

امير عسكري
Kerdar- champanze and camputer.JPG

در دنیای امروز هیچ چیز عجیب نیست و هر غیر ممکنی، ممکن است. باور و یا حتی تصور اینکه یک گوریل یا شمپانزه که اجدادش از هزاران سال پیش تا کنون در جنگل های استوایی زندگی می کنند، پشت کامپیوتر شخصی اش نشسته و با شما چت می کند، در ذهن هر کسی این سوال را ایجاد می کند: چگونه ممکن است؟

«سرزمین من» شماره سیزده، مرداد 1389

گروه اخبار
YuzPalang.jpg

یوزپلنگانی که در ایران می‌دوند
سیزدهمین شماره از ویژه‌نامه ایران‌شناسی و ایران‌گردی «سرزمین من» منتشر شد. این نشریه کاری از گروه مجلات همشهری است که به شناخت میراث طبیعی و فرهنگی ایران می‌پردازد.
پرونده اصلی این شماره از نشریه، به یوزپلنگ ایران اختصاص یافته و رد این جانور را در 2 بخش مجزا در تاریخ و طبیعت ایران ردیابی کرده است.

انسان شکل انگاری در ادبیات و ارتباطات میان فردی

امير عسكري
19bdyd.jpg

مقدمه
انسان شکل  انگاری (anthropomorphism)  در ادبیات، معماری و فرهنگ کهن تمام ملل متمدن وجود داشته و موجب خلق آثار ارزشمند بسیاری شده است. انسان شکل انگاری استعاره ای زیبا، دقیق و آگاهانه از نسبت دادن وی‍ژگی های شخصیتی و ذهنی انسان به حیوانات یا سایر موجودات و اشیاء می باشد. ریشه انسان شکل انگاری

چگونه یک هشت پا نتایج جام جهانی را «پیش بینی» کرد؟

امير عسكري
Kerdar- Hasht Pa - aks.jpg

مقدمه:
هشت پا یا اختاپوس موجودی است آبزی که در قسمت آب سنگ های مرجانی اقیانوس ها زندگی می کند. همانطور که از اسم آن مشخص است، دارای هشت بازو می باشد که بر روی آنها دو ردیف کلاهک بادکشدار وجود دارد. بدن هشت پا فاقد اسکلت است و کاملا نرم می باشد. هشت پاها از نظر شکل، رنگ و اندازه بسیار متفاوت هستند

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.