(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

انسان شناسی عشایری

راه قدیم بلده به تهران

امیر هاشمی مقدم
1.jpg

در هنگام انجام کار مردم نگاری درباره یکی از روستاهای شهرستان نور متوجه شدم مردم نور و کجور و بلده در گذشته برای رفتن به تهران، از مسیری می رفتند که برخلاف دیگر مسیرهای مال رو (همچون راه شاهی لاریجان که به جاده هراز تبدیل شد)، متروک ماند. البته هنوز برخی از عشایر منطقه از بخشهایی از آن استفاده می کنند. این جاده از بلده به یالرود، از آنجا به پاکبود، گردنه قو، سرخک، دشت سفیداب، دشت یونزا، تنگه

گو همرا (کوچ بهاره با گالشهای سوادکوه)

امیر هاشمی مقدم
2.jpg

لَفور (Lafur)، تعدادی روستا در شهرستان سوادکوه مازندران را شامل می شود که در غرب شیرگاه قرار دارد. شیرگاه در کنار پل سفید، زیرآب و آلاشت، از بخشهای چهارگانه سوادکوه به حساب می آید که البته چند روزی است خودش تبدیل به مرکز شهرستانی جدیدالتأسیس به نام «سوادکوه شمالی» شده است. دامداران لفور هر یک عموماً دارای چندین مرتع در نقاط مختلف هستند. بخشی از این مراتع در محدوده اطراف آلاشت قرار دارد

مفهوم سکونت در مجموعه داستان های دده قورقود

رویا آسیایی
Dada.jpg

مجموعه داستان های دده قورقود قدیمی ترین اثر مکتوب به زبان ترکی است. این مجموعه مشتمل بر دوازده داستان و یک مقدمه است. داستان ها ویژگی حماسی دارند و در قالب نظم و نثر بیان شده اند. مضمون هر یک از داستان ها بیان دلاوری ها و رشادت های یکی از قهرمانان طایفه های ترکان اوغوز می باشد. دو داستان نیز مفهومی اسطوره ای دارد که با اسطوره های یونانی و اسطوره ی گیل گمش

نشست علمی: باستان شناسی و مردم شناسی اقوام کوچگر در ایران

گروه اخبار
548555_mzRETDX5.JPG

موزه ملی ایران  روز 16 بهمن 1391، برنامه نشست یکروزه ای را برگزار خواهد کرد که در طول آن چندین سخنرانی و از جمله سخنرانی آقای محمد تهامی نژاد ، پژوهشگر مستقل و مدیر گروه سینمای مستند انسان شناسی و فرهنگ درباره فیلم مستند کلاسیک «علف»  ارائه خود شد.

فرهنگ و ادبیات کودکان بختیاری

امیر هاشمی مقدم
nf00007507-1.jpg

حسین پور، علی (1391)، فرهنگ و ادبیات کودکان بختیاری، شهرکرد: انتشارات نیوشه،432 صفحه:
با صنعتی شدن جوامع و شهرگرایی بی سابقه ای که طی چند دهه اخیر رخ داده، نه تنها روستاها در حال خالی شدن از سکنه اند، بلکه میراث فرهنگی گرانبهای شان که حاصل سده ها فراز و نشیب در بستر زمان و مکان بوده نیز در حال فراموشی است. قوم بختیاری در این میان تا

بازی‌های محلی مردم عرب در روستای کریم آباد

وفا عبادی
سوارکاری

در فرهنگ لغات بازی به سرگرمی به مشغولیت، تفریح، لعب، کار، ورزش و فریب معنی شده است. زیست شناسان و روان شناسان نیز در مورد بازی نظرات مختلفی ارائه داده‌اند. زیست شناسان براین باورند که علاقه‌ی انسان به بازی به کنجکاوی وی درکشف و شناخت محیط اطراف ارتباط دارد و روان‌شناسان نیز می‌گویند نیاز انسان به بازی در حقیقت مصرف انرژی نهفته در وجود اوست و البته جامعه شناسان

کوچ نشینی در ایران

یعقوب احمدی چلویی
kuchneshini.jpg

امان اللهی بهاروند، سکندر، 1360، کوچ نشینی در ایران، تهران:بنگاه ترجمه و نشر کتاب
انگیزه ی نویسنده ارائه ی تصویری از وضع اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی کوچ نشینان و همچنین بررسی چگونگی بحران کوچ نشینی است . با توجه به این که زندگی کوچ نشینی در ایران سابقه ای کهن دارد و کوچ نشینان همیشه نقش مهمی در تاریخ این مملکت داشته اند و آن گونه

سور و سوگ در فرهنگ عامه لرستان و بختیاری

فاطمه تعلیمی
9648828337.240.jpg

سور و سوگ در فرهنگ عامه لرستان و بختیاری؛ نوشته محمد حنیف، تهران: طرح آینده، 1386.
کتاب سور و سوگ در فرهنگ عامه لرستان و بختیاری نوشته محمد حنیف، بخشی از طرح پژوهش عظیمی است که جای خالی آن در کشور کاملا پیداست و بیم آن می رود که با گذشت زمان و ماشینی شدن زندگی، که از اولین نتایج آن خاموشی تدریجی فرهنگ شفاهی است، بدیع ترین میراث

به مناسبت روز جهانی زنان روستایی/ بانوان روستایی حافظان هویت‌های بومی

قاسم منصور آل کثیر
عکاس: امین نظری

شاید تعجب آور باشد اما زنان روستایی روند طبیعی اجتماعی شدن را سیر می کنند. آنها با ورود به عرصه کار همواره از تاثیرگذارترین افراد در تولیدات روستایی به حساب می آیند. اگر در ادامه این روند یعنی پس از ورود در حوزه اشتغال، تحصیل نیز همراه با اشتغال می‌بود، می توانستیم زنان روستایی را نمونه رشد و توسعه به روز جهان به حساب آوریم. هر چند هستند دخترانی که وارد کار شدند و پس از مدتی نیز به تحصیل در

عکس های مردم نگاری(3)

مهدی قنواتی
 از وبلاگ  httpwww.safihesary.blogfa.com_.jpg

آخرین بخش از عکس های مردم نگارانه مهدی قنواتی در زیر ارائه می شود .

عکس های مردم نگارانه (1)

مهدی قنواتی
Sans titre.jpg

نخستین بخش از عکس های مردم نگارانه مهدی قنواتی از منطقه خوزستان و غرب ایران در زیر ارائه می شود . در روزهای آینده  بخش های دیگری از همین مجموعه را ملاحپه خواهید کرد. 

اقوام ایرانی و قومیّت در کتاب های درسی مقطع ابتدائی دوره پهلوی اول

اکبر تقی زاده
566821_cFkztf60.jpg

کتاب های درسی یکی از ابزارهای مناسب برای القای هویّت فرهنگی(ملّی، قومی و دینی) در جریان تعلیم و تربیت هستند؛ هر دولت و حکومتی بسته به نوع سیاست های فرهنگی و ایدئولوژیک خود، برنوع خاصّی از ابعاد هویّت فرهنگی تأکید می کند و احیاناً ابعاد دیگر را در مراتب پایین تر دنبال می کند و یا حتّی از آنها چشم پوشی می کند. بدون شک یکی از مهمترین ابعاد هویّتی مردم هر جامعه ای هویّت قومی و دینی آنها است.

نمایش فیلم مستند: " معلم" در حوزه عشایر

گروه اخبار
moallem.jpg

تصویر: پوستر فیلم
انجمن تهیه کنندگان سینمای مستند ایران شنبه 8 بهمن ۱۳۹۰  ساعت  ۶   عصر فیلم مستند ” معلم “  را ، در سینما آزادی  به نمایش می گذارد .
 مستند ”  معلم “  به تهیه کننده گی و کارگردانی: محمدعلی فارسی می باشد ، این فیلم مروری بر زندگی مرحوم محمد بهمن بیگی پدر آموزش

"لَنگ، لِنگ نیست!": نگاهی تازه به وجه تسمیه ی " هفت لَنگ" و "چهار لَنگ" در تقسیم بندی ساختار اجتماعی عشایر بختیاری

سیما ذوالفقاری
16_8703071117_L600.jpg

مقدمه
 مقاله ی حاضر بر آن است تا ریشه شناسی های موجود درباره ی معنی واژه ی "لَنگ" را به نقد بکشد و برای این اصطلاح که در ساختار اجتماعی، فرهنگی، زبانی و حتی جغرافیایی بختیاری نقشی بسیار برجسته دارد، تعریف تازه ای ارائه دهد.

مسکن عشایر لر (2)

اینگه دمنت مورتنسن ترجمه ی سیما ذوالفقاری
Ashayer - 10 Esfand 89 - Maskan Ashayer 2.jpg

در اواسط سپتامبر 1964، ادلبرگ از یک گروه شش تایی از کولا ها در سنگال (کرولیاوان)، حدود دو کیلومتری شرق سرچم، محل زندگی اش، دیدار کرد (تصویر 14) . در 27 سپتامبر مجددا به این منطقه برگشت تا اهالی کولا ها را که در مسیر حرکت شان به گچل (گزل) در تپه ماهورهای هولیلان قصد برپایی منزل گاهی

صدای ایل: نگاهی به موسیقی مقامی بختیاری (3)

زینب رزازی
91089441_2589377.gif

مقام‌های موسیقی ایل بختیاری به نام بیت ( beit)معروف هستند. از مشهورترین آنها به مقام گله‌داری، برزگری، ابولقاسم‌خان و مقام شیرعلی‌مردون که تعداد آنها حدود 20 تا 25 مقام است می‌توان اشاره نمود.  

مسکن عشایر لر (1)

اینگه دمنت مورتنسن ترجمه سیما ذوالفقاری
Sans titre.jpg

بخش اول
بی نظمی ها و تغییراتی که به واسطه ی سیاست های رضا شاه در مسیرهای کوچ لرها تحمیل شد قبلاً مورد توجه  فایلبرگ قرار گرفته بود، یعنی در سال 1935 و در همان دورانی که سرگرم مطالعه ی چرخه ی کوچ ایل پاپی در بالا گریوه بود. پیش تر،  در دهه ی 1920، برخی از تیره های پاپی، زمستان را در

کوچ کوچ، تجربه نیم قرن زندگی در کهگلویه و بویراحمد

سامال عرفانی
9643724023.240.jpg

طاهری،عطا ،  1388، کوچ کوچ، تجربه نیم قرن زندگی در کهگلویه و بویراحمد، تهران. انتشارات سخن.چاپ اول. خودسرگذشت نامه. 648 صفحه. مصور
« برسر اینکه با کدامیک باید ارتباط برقرار کرد و کدام از بین برود، دو نظر ارائه گردید:

صدای ایل: نگاهی به موسیقی مقامی بختیاری (2)

زینب رزازی
saze-bakhtiari.jpg

بخش دوم
•    موسیقی کار
کارهای کشاورزی ودامداری درایل بختیاری آوازهای ویژه ای دارند . وزن هرآواز معمولاٌ تابع حرکت های آن کار معین است .معروف ترین این آوازها عبارتند از:

مناسک عشایر قشقایی با نگاهی به کتاب " بخارای من، ایل من"

نسرین سیدنژاد
Sans titre.jpg

محمد بیگی، بهمن( 1380)، بخارای من ایل من، تهران، نشر ویژه نگار
بررسی مناسک در هر فرهنگ یکی از ابزارهای شناخت باورها، ذهنیت ها، ارزش ها، موقعیت های اجتماعی و یا شیوه ی برخورد افراد با پدیده های مختلف طبیعی و سازگاری با محیط اطراف است. بنابر تعریف مناسک را می توان « رفتاری دانست که بسیار رسمیت یافته و قالبی شده باشد که در این فراگرد کارکرد اصلی رفتار غالبا

صدای ایل: نگاهی به موسیقی مقامی بختیاری (1)

زینب رزازی
BAKHTYARI MUSIC.jpg

بخش اول
مقدمه

تفاوت بارز مردمان اعصار گذشته با انسانهای عصر ماشین، نوع نگاه به زندگی و پدیده های پیرامونی آن است. برای یک آدم قرن بیست و یکمی، مرگ یعنی خداحافظی با زندگی، تولد یعنی افزایش جمعیت کره زمین و ازدواج یعنی قراردادی به منظور زندگی مشترک تا آنجا که امکان داشته باشد.

بررسی توانمندی ها و مشکلات زنان و دختران عشایر ایل هداوند (مطالعه موردی: منطقه ورامین)

مریم حسینی، علي اسفندياري
IMGA0933 copy.jpg

چکیده
جامعه عشایری ایران به عنوان یکی از ترکیب های جمعیتی در ایران در کنار جوامع شهری و روستایی، همواره نقش بارز و تعیین کننده در سرنوشت سیاسی و حیات اقتصادی کشور داشته است و در این میان، نقش زنان عشایری در فعالیت های اقتصادی عشایر بسیار چشمگیر است.

یادداشت هایی از آشوب های عشایری و سیاسی آذربایجان

گروه فرهنگ آذری
Ashub_ashaieri_jeld.jpg

امیرطهماسبی، عبدالله خان، 1386، یادداشت هایی از آشوب های عشایری و سیاسی آذربایجان، تهران، پردیس دانش با همکاری شرکت نشروپژوهش شیرازه، 112 صفحه.
خوانش تاریخ معاصر ایران به دلیل وجود فرهنگ های مختلف با زبان-های گوناگون و پراکندگی

باورها و اعتقادات عامه در گردآوری گندم ( با تاکید بر سه استان همدان،لرستان ، کرمانشاه)

فرزانه سجادپور
baafd_6046629-md.jpg

در این مقاله مراسم گردآوری گندم در سه استان کرمانشاه،لرستان و همدان بررسی شده است.گردآوری گندم از دید یک کشاورز امری روزمره و پیش پاافتاده نیست که بتوان در هر زمانی آن را آغاز کرد.شرایط زمانی شروع درو ،آداب تطهیر ،باور های برکت فزا و نوع تغذیه اموری است که با توجه به تحقیقات میدانی و مدارک موجود در واحد

پیوست: 

جامعه ی ایلی در ایران

گروه کتاب و رسانه
c6e26b0d110956d6cc58b59bb96f9bc7.jpg

جامعه ی ایلی در ایران ؛ علی بلوکباشی ، تهران : دفتر پژوهش های فرهنگی ، 1382
کتاب "جامعه ی ایلی در ایران" یکی از کتاب های مجموعه ی " از ایران چه می دانیم ؟ " است که بمنظور کسب آگاهی های مهم ، دقیق و سودمند در حوزه های گوناگون ایران پژوهی بوسیله ی دفتر پژوهش های فرهنگی در دسترس همه ی ایران دوستان قرار گرفته است . نگارنده ی کتاب ، دکتر علی بلوکباشی ، دارنده ی مدرک انسان شناسی اجتماعی

سفرنامه : کوچ با عشایر بختیاری (1)

سیما ذوالفقاری
IMG_4184.jpg

مقدمات سفر و منزل اول
پس از چند سال آشنایی با عشایر بختیاری و پژوهش در باره ی زبان و فرهنگ شان و نیز حدود هفت سال کار داوطلبانه با آنها برای کمک به رفع مشکلات عدیده ی معیشتی، حقوقی و فرهنگی یک جامعه ی مشخص از این عشایر که به لحاظ ایلی با من قرابت هم داشتند، وقت آن رسیده بود که برای تکمیل شناخت هر چه بیشتر خود

پیوست: 

مسکن در عشایر شاهسون

آزاده پناهی
ashayer- last.JPG

موضوع مورد مطالعه ی این پژوهش که پیرامون جامعه ی عشایری طایفه جهان خانملو از ایل شاهسون است، با ویژگیهای وابستگی ایلی، حرکت مستمر کوچ‏نشینی، ییلاق و قشلاق و محوریت مبتنی بر دامداری از جوامع شهری و روستایی متمایز می‏شود. آمار و ارقام نشان می‏دهد که عشایر شاهسون 1/6 درصد جمعیت استان اردبیل را تشکیل می‏دهد

پیوست: 

یک روز از زندگی عشایر بختیاری

سیما ذوالفقاری
12854.jpg

عشایر بختیاری در سال دو نوبت کوچ می کنند. در بهار از نیمه ی فروردین تا اواخر اردیبهشت از گرمسیر (شهرهایی دراستان خوزستان) به منطقه ی سردسیر(ییلاق) خود در استان چهار محال و بختیاری و دامنه های شمالی رشته کوه زاگرس نقل مکان می کنند و از اواخر شهریور تا اواسط آبان هم همین مسیر را برمی گردند.

پیوست: 

مسکن عشایری: مسکن در عشایر شهرستان ایوانغرب(2)

منصور منصوری مقدم
Ashayer- maskan- 2- aks.jpg

بخش دوم و نهایی
٢- دیوا خان ( dwaxan) : به معنی نشیمن خان است.
بخشی از سیاه چادر است که به وسیله چیت های مجلل « ته په ک »(قبلا درباره آن توضیح داده شد) در قسمت بالا نشین آن منفک شده و با قالیچه ها و فرش های نمدین  ، فرش گشته است.  این بخش جایگاه مهمانان ویژه غیر بومی و سران عشایر است

پیوست: 

مسکن عشایری: مسکن در عشایر شهرستان ایوانغرب(1)

منصور منصوری مقدم
ashayer- maskan- 1-aks.jpg

 مقدمه:
در هر جامعه ای وضعیت مسکن متناسب با شرایط زندگی (ثابت یا سیار) و شرایط ویژه اقلیمی منطقه می باشد. بنابراین هدف از توجه پژوهشگر به موضوع مسکن، افزون بر مطالعه مرفولوژیکی (ریخت ، شکل) بناهای مسکونی یا تاریخی، پراکندگی و تراکم آنها، نشان دادن وجوه اشتراک و اختلاف ساختی، کارکردی در سبک معماری و مصالحی است که در ساختمان ها بکار رفته است.

پیوست: 
تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.