(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

فرهنگ تهران

معرفی فیلم "عمو سیبیلو" بهرام بیضایی، 1349.

زهرا ملوکی
تصویر: صحنه ای از فیلم "عمو سیبیلو"، بهرام بیضایی. (10 دقیقه و 5 ثانیه)

"عمو سیبیلو"ی میانسال و کم حوصله که برای کسب آرامش و دوری از شلوغی شهر به تازگی به خانه ای جدید در حاشیه ی شهر نقل مکان کرده است با سر و صدای فوتبال بازی پسربچه ها در زمین خالی مقابل خانه اش مواجه می شود در نتیجه میان آن ها کشمکشی طنزگونه درمی گیرد و حاصل این جدال به نفع تثبیت شیطنت های کودکانه تمام می شود.

درباره ی مستند "شهر شلوغ" سعید تارازی

زهرا ملوکی
10& 4_0.preview.jpg

"شهر شلوغ"، یکی از قسمت های مجموعه ی 13 قسمتی "پرسه در شهر" به تهیه کنندگی جعفر صانعی مقدم است که در اردیبهشت ماه 1391 در شبکه ی چهارم سیما به نمایش درآمده است. این مستند گزارشی، به طور عام درباره ی مسئله ی "تصادف" و "ترافیک شهری" در تهران است و به گونه ای می تواند یک فیلم آموزشی برای شهروندان بزرگسال نیز به شمار برود.

شکل های شگفت آوری در هوا و در رؤیای روز هایی که می آید: درباره «تهران، هنر مفهومی» محمد رضا اصلانی

محمد تهامی نژاد
IMAGE634703528606901690.jpg

 گام اول :  امسال به مناسب روز معلم. ارزشیابی ترم قبل  به دستم داده شد  . چندین تبریک هم رسید.  آینده، چه رؤیایی در سر دارد:

 تبریک شما، بودن  در این جهان
 را فریاد زد .
بوده ام در این جهان ؟
در رؤیای روز هایی که می آید؟

«تهران»: مجموعه ی از ایران چه می دانم؟

زهره نظام محله
DSC02322.JPG

مقدمه:با توجه به تغییرات و تحولات شهری که در ایران در دهه های اخیر رخ داده و موجب گوناگونی های فرهنگی- اجتماعی در سبک زندگی مردم گردیده است. این نیاز احساس شده که ایران پژوهی های زیادی در زمینه ی شهری انجام شود. که به منظور ارائه ی این آگاهی های دقیق و سودمند به ایران دوستان و جوانان علاقه مند، دفتر پژوهش های فرهنگی؛ مجموعه ای با نام از ایران چه می دانم؟ را به کمک گروهی از پژوهشگران به انتشار

ارمنیان در دارالفنون

آندرانیک هوویان
Darolfonoon_Hooys.jpg

یک ماه پس از آغاز بنای دارالفنون در ۱۲۶۶ه.ق. امیرکبیر صدراعظم باکفایت ایران زمین، به «جان داودخان» ارمنی، داوید داویدیان، مأموریت داد به کشور اتریش و پروس برود و معلمانی برای تدریس در دارالفنون استخدام کند. امیرکبیر تجربه تلخی از نفوذ بیگانگان در ایران داشت و مخالف سرسخت استخدام معلم از کشورهای انگلستان، فرانسه، و روسیه تزاری بود. از این رو برای استخدام معلم کشور اتریش را برگزید، چون این کشور

تعادل بخشی شهر تهران

ملیحه درگاهی
 کتاب.png

تعادل بخشی شهر تهران، زهره داوود پور، زیر نظر شورای انتشارات میر محمد غراوی [و دیگران]، تهران، وزارت مسکن و شهرسازی، معاونت شهرسازی و معماری، دفتر معماری و طراحی، 1388
آنچه امروز تهران نامیده می شود، حاصل فرآیند تاریخی دست کم دویست ساله است

درباره ی فیلم "به ترتیب یا بدون ترتیب؟" عباس کیارستمی (1981)

زهرا ملوکی
عکس : چهار راهی در تهران، از صحنه  پنجم فیلم "به ترتیب یا بدون ترتیب؟"، عباس کیارستمی، 1981

کیارستمی کارگردانی نام آشناست. او که متولد 1319 و تحصیل کرده ی رشته ی نقاشی در دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران است، فیلم سازی را با امور سینمایی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرد. اولین فیلم او با عنوان "نان و کوچه" در سال 1349 ساخته شد(1) و آخرین کار او به نام "مثل یک عاشق" در سال 2012 معرفی شده است.

محله و توسعه ی فرهنگی

گلناز خالقی
Tehran.jpg

محله و توسعه ی فرهنگی(مطالعه ی موردی 6محله تهران)، کوثری مسعود؛ محمود نجاتی حسینی و همکاران، تهران: سازمان فرهنگی و هنری شهرداری شهر تهران، موسسه ی نشر، 1390.
در کتاب "محله و توسعه ی فرهنگی"، در ده فصل، همانطور که از نامش پیداست، مولفین به تشریح و تحلیلی چندجانبه از محله های تهران

انسان شناسی صدا : خیابان ولیعصر تهران

نسترن محمودزاده
valiasr_street-1-b.jpg

نوشتة پیشِ رو، تلاشی انسان‌شناختی است برای تحلیل یکی از نشانه‌های اصلی شهری، یعنی «صدا» که البته در کنار عناصر تصویری و تجربة نگارنده از فضای مدنظر، صورت می‌گیرد. این کار، بر اساسِ گردآوری دادة خام، یعنی فایل صوتی، توسط نگارنده صورت گرفته است و روی آنالیز مسیر‌های شهری متمرکز است.

کودکستان هفتاد ساله البیس فراهیان

هویس
Mankabardez-1_Hooys.jpg

در سال ۱۹۳۶ میلادی (۱۳۱۵ شمسی) رضا شاه بعد از سفر به ترکیه و به درخواست کمال آتاتورک دستور داد مدارس ارمنی ایران تعطیل شوند. کودکستانی که در کنار مدرسه داوتیان کار میکرد نیز مشمول این فرمان شد. وقتی بعد از برکناری رضاشاه مدارس ارمنی بازگشایی شدند، هیأت امنای مدرسه داوتیان تصمیم گرفتند کودکستان مستقلی تاسیس کنند و برای این کار خانم البیس فراهیان را به کار دعوت کردند.

گاهشمار تخصصی شهر (1390-1283/2011-1905)

ملیحه درگاهی
 انقلاب، 1326.jpg

در گاهشمار پیش رو که براساس واحد سال و تقویم هجری شمسی و میلادی تنظیم شده است سعی بر این بوده که به مهمترین وقایع مرتبط با فضای شهری و تحولات آن طی 100 سال گذشته پرداخته شود. جهت گردآوری و تنظیم این گاهشماری از کتاب، مقاله و سایتهای اینترنتی مختلف بهره گیری شده است. به علاوه بایستی عنوان شود با توجه با اهمیت شهر تهران چه به لحاظ فرهنگی

گزارشی از طرح مسکن مهربا تمرکز بر شهرستان ری

سهیلا افضلی
58863_740.jpg

تحقیق درسی
طرح مسکن مهر در استان تهران هم در حال اجرا است استان تهران که خود جزء کلان شهرهای کشور نیز به حساب میاید جمعیت زیادی را در خود جای داده است اما همه ی خانواده ها صاحب مسکن نیستند در این میان اهمیت شهرستان های استان تهران از جمله شهرستان ری برای ایجاد

پیوست: 

"حرفه ی هنرمند" شماره سی و شش: تجربه ی تهران، بهار 1390

زهرا ملوکی
تصور روی جلد نشریه ی حرفه ی هنرمند، شماره ی سی و ششم.

"نوشتنِ چیزی یک پارچه و مرتب درباره ی تهران تقریباً امری محال است. تهران چیزی ست تکه تکه و سراسر فراپاشیده. "فراپاشیدگی" واژه ای ست که ما آن را در برابر فروپاشیده جعل کرده ایم. زیرا تهران فروپاشیده نیست، زیرا اگر فروپاشیده بود هرگز نمی توانست در حیطه ی توسعه قرار داشته باشد..." (رضایی راد،16:1390)

درباره ی "هفت قطعه برای تهران"

زهرا ملوکی
تصویر: ساز زهی-زخمه ای کوچک در اپیزود 4 "هفت قطعه برای تهران"

هفت قطعه برای تهران، کارگردان: بامداد افشار و سجاد وسیرش (اپیزود پنجم: بهزاد سلطان محمدی)،  موسیقی: بامداد افشار
پیش درآمد
"هفت قطعه برای تهران" که در جشنواره ی "تصویر سال" 1391 به نمایش در آمد و در رده ی 36 مستند برتر سال قرار گرفت را  بامداد

بررسی وضعیت مسکن در شهرک بو علی واقع در سعادت آباد شهر تهران

سارا لاله
shahrak buali.gif

شهرک به شهرهای کوچکی اطلاق می شود ،اما با توجه به گسترش شهرها به محله هایی که به شکلی متمایز هستند از نظر شهرسازی ،جمعیت ساکن در آنها و .. ،گاه از پیشوند شهرک برای نام گذاری آن ها استفاده می شود ،مانند شهرک غرب.رشد سریع جمعیت و مهاجرت روستاییان به شهرها طی سالیانی دراز علت اصل توسعه بی رویه و به دنبال آن تراکم بیش از حد ممکن در شهرهای بزرگ گردید.بدین لحاظ با توجه به اینکه

برج به مثابه‌ی سراسربین: خوانشی فوکویی-بارتی از «برج میلاد»

مهرداد امامی
5960935260_2c6fc3b31d_z.jpg

در مقالة پیش رو بر آنیم تا با استفاده از آرای میشل فوکو در باب سراسربینی و رولان بارت در مورد کارکرد ایدئولوژیک سازة برج، به بحث در مورد رابطة برج (به طور ویژه «برج میلاد») به عنوان سازه ای شهری با موضوع کنترل اجتماعی سیاسی حیات شهری بپرداریم.

دو برنامه درسگفتار در موسسه پرسش

گروه اخبار
poster nozar-facebook.jpg

موسسه پرسش یکی از نهادهایی است که در سال های اخیر برنامه های آموزشی و فرهنگی گسترده ای را ارائه می دهد. در زیر اطلاعات مربوط به دو برنامه از  مجموعه های درس گفتارهای این  موسسه درباره جامعه شناسی شهر تهران  و درباره پسامدرنیته   ارائه شده است.

یک روایت عکاسی : «تهران در عکس»

زهره دودانگه
milad tower

عکس: زهره دودانگه
شهر  عرصه حیات است و تحول؛ محل انباشت خاطرات است و لحظه هایی که در خیال نقش می بندند. خاطرات محصول واقعه های هستند و «آن زمان که واقعه یا حادثه پایان می پذیرد و روزها و سال ها از آن می گذرد، آن چه در ذهن باقی می ماند، فضایی است که واقعه یا حادثه در آن رخ داده است» (حبیبی، 1378: 16).  اما شهر تنها با وقایع فراموش ناشدنی تعریف نمی شود؛

بررسی شکل‏ گیری هویت فرهنگی مهاجران عراقی در شهر تهران(بخش آخر)

هدي بصيري
Basiri 6.jpg

بررسی این بخش دریچه ای به سوی جامعه ی مبدأ و هویت بومی در نگاهی کلی پدید آورد.بعلاوه نشان داد که چگون عناصر هویت بومی در موقعیت جدید به صورتی انعطاف پذیر تغییر شکل داده و لایه های متفاوتی را به نمایش در می آورد.به طوریکه در عین حفظ هویت خویش به نحوی که به رابطه خدشه وارد نشود  کنشگر به صورت بی نشان وارد کنش متقابل می گردد.

پیوست: 

بررسی شکل‏ گیری هویت فرهنگی مهاجران عراقی در شهر تهران(5)

هدي بصيري
Sans titre.jpg

در این فصل گزارشات میدانی پژوهشگر از مراسم آیینی چون عزاداری‏های حسینی، جشن مولودی و جشن سال نو در میان مهاجرین عراقی ارائه می‏گردد. هدف از این گزارشات که حاصل مشاهدات و نقل قول‏های اطلاع‏رسانان است، برجسته‏سازی عناصر شکل‏دهنده و تبیین نقاط تمایز و اشتراک هویتی فرهنگی آنان در جامعه‏ی شهری چون تهران است.

پیوست: 

قصه شهر (تهران، نماد شهر نوپرداز ایرانی)

زهره دودانگه
ghese shahr.habibi

قصه شهر (تهران، نماد شهر نوپرداز ایرانی 1332-1299)
نوشته سید محسن حبیبی
انتشارات دانشگاه تهران، 1389

قصه به معنای سرگذشت و حکایت است (فرهنگ معین) و قصۀ شهر روایت سرگذشتی است که بر آن رفته؛ شهر خود نیز به مثابۀ قصه است. محسن حبیبی در کتاب «قصۀ شهر» چنین می نویسد: «شهر را می توان به قصه تشبیه کرد، بدین سبب که هر دو نتیجۀ بازتولید آرمان ها و بینش مردمی است که ریشه در گذشته دارند، در حال زندگی می کنند و به آینده می نگرند» (حبیبی، 1389: 1)

بررسی شکل‏ گیری هویت فرهنگی مهاجران عراقی در شهر تهران(4)

هدي بصيري
Basiri 4.jpg

سیاست برای عراقی همچون حیوان درنده‏ای است که زخم‏های عمیقی را در جسم و جان ملت ایجاد کرده، زخم‏هایی که درمانی برای آن وجود ندارد. برای همین مدارا و همراهی با این حیوان درنده خو تنها راه حل عقلانی بوده است. حمله کردن به سیاست تنها ناشی از آشفتگی عقلانی است. زیرا در هر صورت حمله بردن به سیاست برای یک عراقی یا خوردن است و یا خورده شدن. پس بهتر است به اهلی کردن آن بپردازد. چرا

پیوست: 

بررسی شکل‏ گیری هویت فرهنگی مهاجران عراقی در شهر تهران(3)

هدي بصيري
Basiri 3.jpg

تقسیمات کشوری عراق، عبارت از 16 استان است که به ترتیب عبارتند از: نینوی، ذهوک، اربیل کرکوک، سلیمانیه، دیالی، بغداد، انبار، واسط، کربلا، بابل، قادسیه، المثنی، میسان، ذی‏قار، بصره. مهمترین شهرهای آن عبارتند از: بغداد، بصره، موصل، کرکوک، نجف، کربلاء. (المنجد، 1973: 459) درة رودهای دجله و فرات از عناصر اصلی طبیعت عراق‏اند که از کوه‏های آناتولی ترکیه سرچشمه می‏گیرند. دجله به طور مستقیم

پیوست: 

بررسی شکل‏ گیری هویت فرهنگی مهاجران عراقی در شهر تهران(2)

هدي بصيري
payaname 2.jpg

در این فصل به بررسی مفاهیم و شاخصه‏های هویت فرهنگی عرب با توجه به مطالعات اسنادی و کتابخانه‏ای که به زبان عربی  صورت گرفته ،خواهیم پرداخت. شاخصه‏هایی که عناصراصلی هویت فرهنگی عرب را تشکیل می‏دهند.با توجه به مطالعات انجام شده در ادامه به شرح و توضیح آن خواهیم پرداخت و به این ترتیب نمایان می‏شود که چرا این خصیصه‏ها را به عنوان بخش‏های اجتناب‏ناپذیر هویت فرهنگی عرب تلقی کرده‏ایم و

پیوست: 

بررسی شکل‏ گیری هویت فرهنگی مهاجران عراقی در شهر تهران(1)

هدي بصيري
Sans titre.jpg

در این پژوهش سعی بر تبیین عناصر هویت فرهنگی مهاجرین عراقی ساکن در شهر تهران است.عناصری که با توجه به مطالعات میدانی و اسنادی به صورت شاخصه هایی چون گرایش سیاسی،دینداری،زبان،مراسم آیینی ،خوراک،پوشاک ،فضا و خانواده و خویشاوندی تشخیص داده شده است.اگر عناصر هویت قومی را نیز دین ،زبان،وابستگی های خویشاوندی و قومی همراه با حافظه ی تاریخی بدانیم در خواهیم یافت که با

پیوست: 

بازتاب مصرف بهداشتی- درمانی طبقات اجتماعی در داروخانه ها "مطالعه موردی داروخانه های شمال و جنوب خیابان ولیعصر تهران"

مارال جمالی
Labo- Azmayeshgah.jpg

گزارش درسی
در این گزارش به مقایسه داروخانه های دو منطقه از تهران پرداخته شده است.چرا که کلانشهر تهران بعنوان پایتخت ایران گروههای مختلف و متنوعی را از لحاظ اجتماعی،فرهنگی،اقتصادی و.. در خود جای داده است که در این گزارش  بنا به داده های آماری که در ادامه ملاحظه خواهید

بررسی انسان شناختی بازنمایی هویت شهر تهران در سینمای مستند معاصر: مطالعه موردی فیلم های پیروز کلانتری(4)

زهرا ملوکی
Sans titre.jpg

«از همان زمانی که حاجی‌آقا، آکتور سینما به دنبال سوژه‌ای برای فیلم خود در خیابان‌های تازه درخت‌کاری شده‌ی نادری و لاله‌زار پرسه می‌زد، تهران در سینمای ایران تصویری قابل توجه یافت. تهرانی که در «دختر لر» جای قشنگی خوانده شد با مردمانی بد و از آغازین آثار سینمایی سرنوشت خود را با آن پیوند زد. تهران در سینمای ایران نماد شهر و اساس هرگونه شهرنشینی است.»(محمودی،1387)

پیوست: 

بررسی انسان شناختی بازنمایی هویت شهر تهران در سینمای مستند معاصر: مطالعه موردی فیلم های پیروز کلانتری(3)

زهرا ملوکی
Molooki 3.jpg

«زندگی همین است»، روایتی 45 دقیقه ای، از زندگی دانشجویی در سال 1380 در تهران است که به قول ابراهیم، دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه تهران که از شخصیت های اصلی این مستند است، همه ی زندگی دانشجویی نمی تواند باشد. « این پلانایی که گرفتین، همه ی زندگی دانشجویی نیست. چیزی هم که سر هم می کنه آقای کلانتری، تفکر خودش پشتشه... ده ها ساعت فیلم گرفته، یکی دو ساعتش و سر

پیوست: 

بررسی انسان شناختی بازنمایی هویت شهر تهران در سینمای مستند معاصر: مطالعه موردی فیلم های پیروز کلانتری(2)

زهرا ملوکی
Sans titre.jpg

در پژوهش حاضر، رویکرد اصلی محقق برای دستیابی به یک کلیت نسبتاً جامع از پهنه ی مورد مطالعه (فیلم های مستند شهری پیروز کلانتری با توجه به تعریف سینمای مستند شهری) در درجه ی اول انجام یک مورد پژوهی توصیفی بوده است و برای ورود به عرصه ی تبیین داده های حاصل از مطالعات اسنادی، کتابخانه ای، مشاهدات نامنظم میدانی و نیز طبقه بندی و استفاده ی بهتر از اطلاعات تصویری، با استفاده از روش

پیوست: 

بررسی انسان شناختی بازنمایی هویت شهر تهران در سینمای مستند معاصر: مطالعه موردی فیلم های پیروز کلانتری(1)

زهرا ملوکی
Moolooki 2.jpg

پژوهش حاضر تلاشی است در جهت بررسی انسان شناختی بازنمایی هویت شهر تهران در سینمای مستند معاصر ایران، که در سال های اخیر شهر را به مثابه کالبدی زنده موضوع کار خود قرار داده است. تهران با تاریخی جوان و به عنوان پایتخت ایران، به تعبیری تنها شهر مدرن ایران است که به لحاظ بزرگی، تراکم جمعیت و چندپارگی فرهنگی، ماهیتی پیچیده و تکه تکه دارد که شناسایی هویت آن را به عنوان یک هستار دارای

پیوست: 
تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.