Wikipedia:Pordjet plantes : Diferince etur modêyes
Contenu supprimé Contenu ajouté
| (16 modêyes eturreces pa 2 uzeus nén håynés) | |||
| Roye 1: | Roye 1: | ||
[[Imådje:pordjet_plante.jpg|250px|thumb|Kimint çk' on lome cisse fleur cial e walon ?]] |
[[Imådje:pordjet_plante.jpg|250px|thumb|Kimint çk' on lome cisse fleur cial e walon ?]] |
||
Ci pordjet ci c' est po-z aveur li discrijhaedje di totes les |
Ci pordjet ci c' est po-z aveur li discrijhaedje di totes les [[plante]]s corantes ki crexhèt el [[Walonreye]] ou [[:Categoreye:Plantes foû del Walonreye|ôte pårt]]. |
||
Po saveur les plantes k' ont ddja des nos e walon, loukîz todi so : |
Po saveur les plantes k' ont ddja des nos e walon, loukîz todi so : |
||
* [[Live so les plantes da Boxus]] |
* [[Live so les plantes da Boxus]] |
||
* [[Live so les plantes da Bastin]] |
* [[Live so les plantes da Bastin]] |
||
* [[Motlî so les plantes |
* [[Motlî Lezaack so les plantes]] |
||
* [[Motlî so les plantes do Cavo Hutwès]] |
* [[Motlî so les plantes do Cavo Hutwès]] |
||
* [[Motlî so les plantes |
* [[Motlî Lempereur et Marcelle so les plantes]] |
||
* [[ALW]] l° 6 |
* [[ALW]] l° 6 |
||
* [[Angèle Lovinfosse]], ''Au temps des jardins d'antan'', Li Gléjhe, 2004 (133 fleurs, bouxhons et verdeures des cortis, avou tos les nos e walon po tchaeke plante) |
* [[Angèle Lovinfosse]], ''Au temps des jardins d'antan'', Li Gléjhe, 2004 (133 fleurs, bouxhons et verdeures des cortis, avou tos les nos e walon po tchaeke plante) |
||
* bråmint des dnêyes des lives cial ådzeu sont rprins dins l' [[Franwal Marcelle des nos des plantes et des mots d' botanike]]. |
|||
Po saveur dins kés viyaedjes k' gn aveut ene metowe plante so les [[province di Nameur|provinces di Nameur]] et [[province do Lussimbork|Lussimbork]], alez s' vey so "E. Paque", "''Flore analytique et decsriptive des provinces de Namur et de Luxembourg''", Wesmael-Charlier, Nameur, 1902 |
Po saveur dins kés viyaedjes k' gn aveut ene metowe plante so les [[province di Nameur|provinces di Nameur]] et [[province do Lussimbork|Lussimbork]], alez s' vey so "E. Paque", "''Flore analytique et decsriptive des provinces de Namur et de Luxembourg''", Wesmael-Charlier, Nameur, 1902 |
||
| Roye 35: | Roye 36: | ||
=== co a rindjî=== |
=== co a rindjî=== |
||
* [[aspedje]] |
* [[aspedje]] |
||
* [[ |
* [[violete]] |
||
* [[djirofe]] |
* [[djirofe]] |
||
* [[tchitchoûle]]s |
* [[tchitchoûle]]s |
||
| Roye 45: | Roye 46: | ||
* [[pavoe]] |
* [[pavoe]] |
||
* [[gurzalî]] |
* [[gurzalî]] |
||
* [[boylete]] |
|||
* [[tcherdon]]s |
|||
* [[rådisse]] |
|||
* [[cladjot]], [[cladjot d' corti]] |
|||
=== Plantes sins fleurs === |
=== Plantes sins fleurs === |
||
| Roye 152: | Roye 157: | ||
* [[påwionacêye]]s (''Faboideae'', F. ''papillonacée'') |
* [[påwionacêye]]s (''Faboideae'', F. ''papillonacée'') |
||
:''Loukîz sol pådje des [[legumineuses]]'' |
:''Loukîz sol pådje des [[legumineuses]]'' |
||
==== [[mîtrawacêyes]] ==== |
|||
* [[meytrô (plante)]] (''Hypericum perforatum'') |
|||
* [[boylete]] (''Hypericum tomentosum'') |
|||
==== ombrelires ==== |
==== ombrelires ==== |
||
| Roye 164: | Roye 173: | ||
==== [[poligonacêye]]s ==== |
==== [[poligonacêye]]s ==== |
||
(''Polygonaceae'') |
(''Polygonaceae'') |
||
* [[boûkete]] |
* [[boûkete (plante)]] |
||
==== polurêyes ==== |
==== polurêyes ==== |
||
| Roye 173: | Roye 182: | ||
(''Ranunculaceae'') |
(''Ranunculaceae'') |
||
* [[ranonke]] (''Ranonculus spp.'') |
* [[ranonke]] (''Ranonculus spp.'') |
||
** [[boton |
** [[boton-d'-ôr]] (''Ranunculus repens''). |
||
** [[blawete]] (''Ranunculus flammula''). |
** [[blawete]] (''Ranunculus flammula''). |
||
** [[boton |
** [[boton-d'-årdjint]] (''Ranunculus aconitifolius''). |
||
==== [[rôzacêyes]] ==== |
==== [[rôzacêyes]] ==== |
||
| Roye 182: | Roye 191: | ||
* [[meuronî]] u noere-amonnî |
* [[meuronî]] u noere-amonnî |
||
* [[peme|pemî]] (''Malus pumila'') |
* [[peme|pemî]] (''Malus pumila'') |
||
* [[ |
* [[pîxhî]] |
||
* [[poere di cwin|poerî d' cwin]] |
* [[poere di cwin|poerî d' cwin]] |
||
* [[poere|poerî]] |
* [[poere|poerî]] |
||
| Roye 189: | Roye 198: | ||
==== [[sapindacêye]]s ==== |
==== [[sapindacêye]]s ==== |
||
(''[[Sapindaceae]]'') |
(''[[Sapindaceae]]'') |
||
* |
* [[oyåbe]]s ou [[doyåbe]]s (''[[Acer]] spp.'') |
||
** [[ |
** [[bwès d' poye]] (''[[Acer campestris]]'') |
||
** [[plaene]] (''Acer platanoides'') |
** [[plaene ordinaire]] ou [[agrele]] (''[[Acer platanoides]]'') |
||
** [[bwès d' cok]] ou [[åsse]] (''[[Acer pseudoplatanus]]) |
|||
==== |
==== stoelacêyes u compôzêyes ==== |
||
(''asteraceae'') |
:{{Lka}} [[stoelacêyes]] (''asteraceae'') |
||
* [[canada ås coines]] |
|||
* [[grande magrite]] |
|||
* [[magriyete]] |
|||
* [[Sinte-Catrene (fleur)]] |
|||
* [[solea (plante)|solea]] |
|||
==== [[timleyacêyes]] ==== |
==== [[timleyacêyes]] ==== |
||
| Roye 205: | Roye 210: | ||
* [[djolibwès]] |
* [[djolibwès]] |
||
* [[sint-bwès]] |
* [[sint-bwès]] |
||
[[Categoreye:Plantes|*]] |
|||
[[Categoreye:Familes des plantes]] |
|||
Dierinne modêye å 18 djulete 2023 à 15:45
Ci pordjet ci c' est po-z aveur li discrijhaedje di totes les plantes corantes ki crexhèt el Walonreye ou ôte pårt.
Po saveur les plantes k' ont ddja des nos e walon, loukîz todi so :
- Live so les plantes da Boxus
- Live so les plantes da Bastin
- Motlî Lezaack so les plantes
- Motlî so les plantes do Cavo Hutwès
- Motlî Lempereur et Marcelle so les plantes
- ALW l° 6
- Angèle Lovinfosse, Au temps des jardins d'antan, Li Gléjhe, 2004 (133 fleurs, bouxhons et verdeures des cortis, avou tos les nos e walon po tchaeke plante)
- bråmint des dnêyes des lives cial ådzeu sont rprins dins l' Franwal Marcelle des nos des plantes et des mots d' botanike.
Po saveur dins kés viyaedjes k' gn aveut ene metowe plante so les provinces di Nameur et Lussimbork, alez s' vey so "E. Paque", "Flore analytique et decsriptive des provinces de Namur et de Luxembourg", Wesmael-Charlier, Nameur, 1902
Årtikes k' i fåreut[candjî l’ côde wiki]
I fåreut des årtikes po totes les plantes les pus corantes (ou po les djinres des plantes les pus corantes).
On pout tofer aler prinde des racsegnes so les ôtes wikipedias et les ratourner.
Po les tåvleas di classifiaedje syintifike, on l' pout copyî (cåzu) té ké (royes cominçant avou "Taxobox...").
ça sereut bén eto di fé (minme on djermon) des årtikes po les familes eyet les ôres k' ene plante apårtént; come çoula c' est pus åjhey di cmincî a fé ene tcherpinte po les classifiaedjes eyet les årtikes si loyèt les onk ås ôtes.
ôtes vijhéns pordjets[candjî l’ côde wiki]
Rindjmint nén sincieus[candjî l’ côde wiki]
Assonraedje pa famile[candjî l’ côde wiki]
co a rindjî[candjî l’ côde wiki]
- aspedje
- violete
- djirofe
- tchitchoûles
- bicoine
- clawsonî
- tchene
- salåde
- pavoe
- gurzalî
- boylete
- tcherdons
- rådisse
- cladjot, cladjot d' corti
Plantes sins fleurs[candjî l’ côde wiki]
mosseas[candjî l’ côde wiki]
(Bryophyta)
fetchires[candjî l’ côde wiki]
(Pteridophyta)
- floreyès fetchires
- Osmondacêyes
- osmondes (Osmondus)
- Osmondacêyes
- Aspleniaceae
- linwe di cier (Asplenium scolopendrium)
- Dryopteridales
åbes ås carotes et picas[candjî l’ côde wiki]
(Fr. conifères)
Plantes ås fleurs[candjî l’ côde wiki]
begnonacêyes[candjî l’ côde wiki]
- djacaranda (Jacaranda spp.)
cabutreces[candjî l’ côde wiki]
(Brassicaceae)
- a des håyes (Alliaria petiolata)
- cabu (Brassica oleracea)
- dråwe (Erophila verna)
- golzå (Brassica napus)
- schite d' agaesse (Cardamine pratensis)
- siné (Sinapis arvensis)
- waisse (Isatis tinctoria)
- tchenlete (Camelina sativa)
cawoûtacêyes[candjî l’ côde wiki]
(Cucurbitacae)
ciperacêyes[candjî l’ côde wiki]
- tchitchoûles (Eriophorum vaginatum)
- simpe tchitchoûle (Eriophorum vaginatum)
- tchitchoûle ås stroetès foyes (Eriophorum angustifolium)
- tchitchoûle ås lådjès foyes (Eriophorum latifolium)
- greye tchitchoûle (Eriophorum gracile)
crompiracêyes[candjî l’ côde wiki]
Loukîz a crompiracêyes (Solanacae)
coirnacêyes[candjî l’ côde wiki]
(Cornaceae)
- coignoûlî (Cornus spp.)
coltchicacêyes[candjî l’ côde wiki]
(Colchicaceae)
- coltchike (Colchicum Autumnale)
djalofrinacêyes[candjî l’ côde wiki]
(caryophyllaceae)
fawacêyes[candjî l’ côde wiki]
(Fagaceae)
- Faw (Fagus sylvatica), få d' Verzi (var. Tortuosa)
- tchinne (Quercus spp.)
- tchinne-lidje (Quercus suber)
fenaesses[candjî l’ côde wiki]
(Poaceae)
feudlissêyes[candjî l’ côde wiki]
(Liliaceae)
lamiacêyes[candjî l’ côde wiki]
legumineuses[candjî l’ côde wiki]
(Fabaceae)
- påwionacêyes (Faboideae, F. papillonacée)
- Loukîz sol pådje des legumineuses
mîtrawacêyes[candjî l’ côde wiki]
- meytrô (plante) (Hypericum perforatum)
- boylete (Hypericum tomentosum)
ombrelires[candjî l’ côde wiki]
(Apiaceae, F. ombellifères)
orobantchacêyes[candjî l’ côde wiki]
(Orobanchaceae)
- Orobantche del djiniesse
- Orobantche del féve (tiesse-di-moirt)
poligonacêyes[candjî l’ côde wiki]
(Polygonaceae)
polurêyes[candjî l’ côde wiki]
(Lamiaceae)
ranonculacêyes[candjî l’ côde wiki]
(Ranunculaceae)
- ranonke (Ranonculus spp.)
- boton-d'-ôr (Ranunculus repens).
- blawete (Ranunculus flammula).
- boton-d'-årdjint (Ranunculus aconitifolius).
rôzacêyes[candjî l’ côde wiki]
(Rosaceae)
sapindacêyes[candjî l’ côde wiki]
stoelacêyes u compôzêyes[candjî l’ côde wiki]
Loukîz a : stoelacêyes (asteraceae)
timleyacêyes[candjî l’ côde wiki]
(Thymelaeaceae)