Wikipedia:Pordjet plantes : Diferince etur modêyes

Navigation interactive dans l’historique

← Diferinces des candjmints di dvant

Contenu supprimé Contenu ajouté

VisuelWikicode

Intégrés

Dierinne modêye å 18 djulete 2023 à 15:45

Kimint çk' on lome cisse fleur cial e walon ?

Ci pordjet ci c' est po-z aveur li discrijhaedje di totes les plantes corantes ki crexhèt el Walonreye ou ôte pårt.

Po saveur les plantes k' ont ddja des nos e walon, loukîz todi so :

Live so les plantes da Boxus
Live so les plantes da Bastin
Motlî Lezaack so les plantes
Motlî so les plantes do Cavo Hutwès
Motlî Lempereur et Marcelle so les plantes
ALW l° 6
Angèle Lovinfosse, Au temps des jardins d'antan, Li Gléjhe, 2004 (133 fleurs, bouxhons et verdeures des cortis, avou tos les nos e walon po tchaeke plante)
bråmint des dnêyes des lives cial ådzeu sont rprins dins l' Franwal Marcelle des nos des plantes et des mots d' botanike.

Po saveur dins kés viyaedjes k' gn aveut ene metowe plante so les provinces di Nameur et Lussimbork, alez s' vey so "E. Paque", "Flore analytique et decsriptive des provinces de Namur et de Luxembourg", Wesmael-Charlier, Nameur, 1902

Årtikes k' i fåreut[candjî l’ côde wiki]

I fåreut des årtikes po totes les plantes les pus corantes (ou po les djinres des plantes les pus corantes).

On pout tofer aler prinde des racsegnes so les ôtes wikipedias et les ratourner.

Po les tåvleas di classifiaedje syintifike, on l' pout copyî (cåzu) té ké (royes cominçant avou "Taxobox...").

ça sereut bén eto di fé (minme on djermon) des årtikes po les familes eyet les ôres k' ene plante apårtént; come çoula c' est pus åjhey di cmincî a fé ene tcherpinte po les classifiaedjes eyet les årtikes si loyèt les onk ås ôtes.

ôtes vijhéns pordjets[candjî l’ côde wiki]

Rindjmint nén sincieus[candjî l’ côde wiki]

Loukîz cial

Assonraedje pa famile[candjî l’ côde wiki]

co a rindjî[candjî l’ côde wiki]

Plantes sins fleurs[candjî l’ côde wiki]

mosseas[candjî l’ côde wiki]

(Bryophyta)

fetchires[candjî l’ côde wiki]

(Pteridophyta)

floreyès fetchires
- Osmondacêyes
  - osmondes (Osmondus)
    - royåle osmonde
Aspleniaceae
- linwe di cier (Asplenium scolopendrium)
Dryopteridales
- fetchire måye
- fetchire frumele

åbes ås carotes et picas[candjî l’ côde wiki]

(Fr. conifères)

Plantes ås fleurs[candjî l’ côde wiki]

(Magnoliophyta)

begnonacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Bignoniaceae)

djacaranda (Jacaranda spp.)

cabutreces[candjî l’ côde wiki]

(Brassicaceae)

a des håyes (Alliaria petiolata)
cabu (Brassica oleracea)
dråwe (Erophila verna)
golzå (Brassica napus)
schite d' agaesse (Cardamine pratensis)
siné (Sinapis arvensis)
waisse (Isatis tinctoria)
tchenlete (Camelina sativa)

cawoûtacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Cucurbitacae)

ciperacêyes[candjî l’ côde wiki]

tchitchoûles (Eriophorum vaginatum)
- simpe tchitchoûle (Eriophorum vaginatum)
- tchitchoûle ås stroetès foyes (Eriophorum angustifolium)
- tchitchoûle ås lådjès foyes (Eriophorum latifolium)
- greye tchitchoûle (Eriophorum gracile)

crompiracêyes[candjî l’ côde wiki]

Loukîz a crompiracêyes (Solanacae)

coirnacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Cornaceae)

coignoûlî (Cornus spp.)

coltchicacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Colchicaceae)

coltchike (Colchicum Autumnale)

djalofrinacêyes[candjî l’ côde wiki]

(caryophyllaceae)

djalofrene

fawacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Fagaceae)

Faw (Fagus sylvatica), få d' Verzi (var. Tortuosa)
tchinne (Quercus spp.)
- tchinne-lidje (Quercus suber)

fenaesses[candjî l’ côde wiki]

(Poaceae)

Alez s' vey sol pådje del famile

feudlissêyes[candjî l’ côde wiki]

(Liliaceae)

Alez s' vey sol pådje del famile

lamiacêyes[candjî l’ côde wiki]

saedjes

legumineuses[candjî l’ côde wiki]

(Fabaceae)

påwionacêyes (Faboideae, F. papillonacée)

Loukîz sol pådje des legumineuses

mîtrawacêyes[candjî l’ côde wiki]

meytrô (plante) (Hypericum perforatum)
boylete (Hypericum tomentosum)

ombrelires[candjî l’ côde wiki]

(Apiaceae, F. ombellifères)

Loukîz sol pådje del famile

orobantchacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Orobanchaceae)

Orobantche del djiniesse
Orobantche del féve (tiesse-di-moirt)

poligonacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Polygonaceae)

boûkete (plante)

polurêyes[candjî l’ côde wiki]

(Lamiaceae)

Alez s' vey sol pådje del famile

ranonculacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Ranunculaceae)

ranonke (Ranonculus spp.)
- boton-d'-ôr (Ranunculus repens).
- blawete (Ranunculus flammula).
- boton-d'-årdjint (Ranunculus aconitifolius).

rôzacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Rosaceae)

amponî u rodje-åmonnî
meuronî u noere-amonnî
pemî (Malus pumila)
pîxhî
poerî d' cwin
poerî
rôzî

sapindacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Sapindaceae)

oyåbes ou doyåbes (Acer spp.)
- bwès d' poye (Acer campestris)
- plaene ordinaire ou agrele (Acer platanoides)
- bwès d' cok ou åsse (Acer pseudoplatanus)

stoelacêyes u compôzêyes[candjî l’ côde wiki]

Loukîz a : stoelacêyes (asteraceae)

timleyacêyes[candjî l’ côde wiki]

(Thymelaeaceae)

@@ Roye 1: / Roye 1: @@
-[[Imådje:pordjet_plante.jpg|250px|right|]]
+[[Imådje:pordjet_plante.jpg|250px|thumb|Kimint çk' on lome cisse fleur cial e walon ?]]
-Ci pordjet ci c'&nbsp;est po-z aveur li discrijhaedje di totes les plantes corantes ki crexhèt el [[Walonreye]] ou ôte pårt.
+Ci pordjet ci c'&nbsp;est po-z aveur li discrijhaedje di totes les [[plante]]s corantes ki crexhèt el [[Walonreye]] ou [[:Categoreye:Plantes foû del Walonreye|ôte pårt]].
 Po saveur les plantes k' ont ddja des nos e walon, loukîz todi so :
 * [[Live so les plantes da Boxus]]
 * [[Live so les plantes da Bastin]]
-* [[Motlî so les plantes da Lezaak]]
+* [[Motlî Lezaack so les plantes]]
 * [[Motlî so les plantes do Cavo Hutwès]]
+* [[Motlî Lempereur et Marcelle so les plantes]]
 * [[ALW]] l° 6
+* [[Angèle Lovinfosse]], ''Au temps des jardins d'antan'', Li Gléjhe, 2004 (133 fleurs, bouxhons et verdeures des cortis, avou tos les nos e walon po tchaeke plante)
+* bråmint des dnêyes des lives cial ådzeu sont rprins dins l' [[Franwal Marcelle des nos des plantes et des mots d' botanike]].
+Po saveur dins kés viyaedjes k' gn aveut ene metowe plante so les [[province di Nameur|provinces di Nameur]] et [[province do Lussimbork|Lussimbork]], alez s' vey so "E. Paque", "''Flore analytique et decsriptive des provinces de Namur et de Luxembourg''", Wesmael-Charlier, Nameur, 1902
@@ Roye 29: / Roye 34: @@
 == Assonraedje pa famile ==
-=== co a classer ===
+=== co a rindjî===
 * [[aspedje]]
+* [[violete]]
+* [[djirofe]]
+* [[tchitchoûle]]s
+* [[bicoine]]
+* [[clawsonî]]
+* [[tchene (plante)|tchene]]
+* [[salåde]]
+** [[cabuzete]]
+* [[pavoe]]
+* [[gurzalî]]
+* [[boylete]]
+* [[tcherdon]]s
+* [[rådisse]]
+* [[cladjot]], [[cladjot d' corti]]
 === Plantes sins fleurs ===
+==== [[mossea]]s ====
+(''Bryophyta'')
 ==== [[fetchire]]s ====
 (''Pteridophyta'')
@@ Roye 74: / Roye 96: @@
 * [[golzå]] (''Brassica napus'')
 * [[schite d' agaesse]] (''Cardamine pratensis'')
-* [[sinè]] (''Sinapis arvensis'')
+* [[siné]] (''Sinapis arvensis'')
 * [[waisse]] (''Isatis tinctoria'')
+* [[tchenlete]] (''Camelina sativa'')
 ==== [[cawoûtacêye]]s ====
@@ Roye 84: / Roye 107: @@
 * [[rodje cawoûte]]
-==== [[crompiracêyes]] ====
+==== ciperacêyes ====
+* [[tchitchoûle]]s (''Eriophorum vaginatum'')
-(''Solanacae'')
+** [[simpe tchitchoûle]] (''Eriophorum vaginatum'')
+** [[tchitchoûle ås stroetès foyes]] (''Eriophorum angustifolium'')
+** [[tchitchoûle ås lådjès foyes]] (''Eriophorum latifolium'')
+** [[greye tchitchoûle]] (''Eriophorum gracile'')
+==== crompiracêyes ====
+Loukîz a [[crompiracêyes]] (''Solanacae'')
 * [[crompire]]
 * [[harloucrale]]
 * [[tomate]]
+* [[bele-dame]]
 ==== [[coirnacêye]]s ====
@@ Roye 112: / Roye 143: @@
 :[[fenaesses|Alez s' vey sol pådje del famile]]
+==== feudlissêyes ====
-==== [[feudlissêyes]] ====
 (''Liliaceae'')
+:[[feudlissêyes|Alez s' vey sol pådje del famile]]
-* [[a (plante)|a]]
-* [[a des oûsses]]
+==== lamiacêyes ====
-* [[alowesse]]
-* [[coltchike]]
+* [[saedje (plante)|saedjes]]
-* [[feu d' li]]
+** [[franke saedje]]
-* [[foye di coixheure]]
+** [[saedje des bwès]]
-* [[passe-rôze]]
+** [[saedje des tchamps]]
-* [[porea]]
-* [[tulipe]]
 ==== [[legumineuse]]s ====
 (''Fabaceae'')
 * [[påwionacêye]]s (''Faboideae'', F. ''papillonacée'')
+:''Loukîz sol pådje des [[legumineuses]]''
-** [[luzere]]
-** [[lintile]]
+==== [[mîtrawacêyes]] ====
-** [[poes d' souke]]
+* [[meytrô (plante)]] (''Hypericum perforatum'')
-** [[stantche-boû]]
+* [[boylete]] (''Hypericum tomentosum'')
-==== [[ombrelire]]s ====
+==== ombrelires ====
 (''[[Apiaceae]]'', F. ''ombellifères'')
+:[[Ombrelires|Loukîz sol pådje del famile]]
-* [[yebe di troye]]
 ==== [[orobantchacêye]]s ====
@@ Roye 144: / Roye 173: @@
 ==== [[poligonacêye]]s ====
 (''Polygonaceae'')
-* [[boûkete]]
+* [[boûkete (plante)]]
+==== polurêyes ====
+(''Lamiaceae'')
+:[[polurêyes|Alez s' vey sol pådje del famile]]
 ==== ranonculacêyes ====
 (''Ranunculaceae'')
 * [[ranonke]] (''Ranonculus spp.'')
-** [[boton d' ôr]] (''Ranunculus repens'').
+** [[boton-d'-ôr]] (''Ranunculus repens'').
 ** [[blawete]] (''Ranunculus flammula'').
-** [[boton d' årdjint]] (''Ranunculus aconitifolius'').
+** [[boton-d'-årdjint]] (''Ranunculus aconitifolius'').
 ==== [[rôzacêyes]] ====
@@ Roye 158: / Roye 191: @@
 * [[meuronî]] u noere-amonnî
 * [[peme|pemî]] (''Malus pumila'')
-* [[pexhî]]
+* [[pîxhî]]
 * [[poere di cwin|poerî d' cwin]]
 * [[poere|poerî]]
@@ Roye 165: / Roye 198: @@
 ==== [[sapindacêye]]s ====
 (''[[Sapindaceae]]'')
-* aceracêyes (''[[Aceraceae]]''):
+* [[oyåbe]]s ou [[doyåbe]]s (''[[Acer]] spp.'')
-** [[doyåve|doyå(ve) u bwès d' poye]] (''Acer campestris'')
+** [[bwès d' poye]] (''[[Acer campestris]]'')
-** [[plaene]] (''Acer platanoides'')
+** [[plaene ordinaire]] ou [[agrele]] (''[[Acer platanoides]]'')
+** [[bwès d' cok]] ou [[åsse]] (''[[Acer pseudoplatanus]])
+==== stoelacêyes u compôzêyes ====
+:{{Lka}} [[stoelacêyes]] (''asteraceae'')
+==== [[timleyacêyes]] ====
+(''Thymelaeaceae'')
+* [[djolibwès]]
+* [[sint-bwès]]
+[[Categoreye:Plantes|*]]
+[[Categoreye:Familes des plantes]]