Qunaytira: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrir
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
Recruos (munozara | hissa)
237 edits
Tahrir izohi yoʻq
Bilgiquti, geografiyasi va aholisi bo'limini qo'shdim
 
Qator 1: Qator 1:
{{Bilgiquti aholi punkti
{{Infobox Shahar}}
| oʻzbekcha nomi = Qunaytira
⚫
'''Qunaytira''' ({{lang-ar|الْقُنَيْطِرَة}} / {{ALA-LC|ar|''al-Qunayṭirah''}}) — Suriyaning janubi-gʻarbiy qismidagi shahar. Qunaytira muhofazasining maʼmuriy markazi.
| asl nomi = {{lang|ar|ٱلْقُنَيطْرَة}}
| image_skyline = Qunaitra.jpg
|tasvir_eni=250px
| mavqe = [[Suriya shaharlari roʻyxati|Shahar]]
| mamlakat = Suriya
| mintaqa turi = Suriya muhofazalari{{!}}muhofaza
| mintaqa = Qunaytira muhofazasi{{!}}Qunaytira
| jadvalda mintaqa = Qunaytira muhofazasi{{!}}Qunaytira
| tuman turi = Suriya tumanlari{{!}}tuman
| tuman = Qunaytira tumani{{!}}Qunaytira
| jadvalda tuman =
| jamoat turi =
| jamoat =
| jadvalda jamoat =
| qaram =
|lat_deg= 33|lat_min= 07|lat_sec=00
|lon_deg= 35|lon_min= 49|lon_sec=00
|CoordAddon = type:city(10034830)_region:SY
| CoordScale =
| mamlakat xaritasi oʻlchami = 260
| mintaqa xaritasi oʻlchami =
| tuman xaritasi oʻlchami =
| mamlakat xaritasi =
| mintaqa xaritasi =
| tuman xaritasi =
| ichki bolinishi =
| rahbar turi = Voliy
| rahbar = Ahmad shayx Abdulqodir
| asos solingan = [[Bizning era|Milodiy]] 1000-yillar
| ilk eslatilishi =
| avvalgi nomlari =
| qachondan beri =
| maydon = 23
| balandlik turi =
| AP markazi balandligi = 1010
| iqlim =
| rasmiy til = arab tili
| aholi = 4,318
| sanalgan yil = 2004<ref>[http://www.cbssyr.org/new%20web%20site/General_census/census_2004/NH/TAB14-1-2004.htm Quneitra city population] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130122165907/http://www.cbssyr.org/new%20web%20site/General_census/census_2004/NH/TAB14-1-2004.htm |date=2013-01-22 }}</ref>
| zichlik =
| aglomeratsiya =
| milliy tarkib =
| konfessiyaviy tarkib =
| etnoxronim =
| vaqt mintaqasi = +3
| DST =
| telefon kodi =
| pochta indeksi =
| pochta indekslari =
| avtomobil kodi =
| identifikator turi =
| raqamli identifikator =
|sayt = [https://archive.today/20070113202043/http://www.equnaytra.sy/ eQunaytra]
| Commons turkumi = Qunaytra
}}
⚫
'''Qunaytira''' ({{lang-ar|الْقُنَيْطِرَة}} / {{ALA-LC|ar|''al-Qunayṭirah''}}) — [[Suriya]]ning janubi-gʻarbiy qismidagi shahar. Qunaytira muhofazasining maʼmuriy markazi.

== Geografiyasi va aholisi ==
[[File:Golan heights rel89-orig.jpg|right|thumb|1989-yildagi Golan tepaliklarining xaritasi, Qunaytira va uning atrofidagi joyni koʻrsatadi.]]

Qunaytira [[Mutlaq balandlik|dengiz sathidan]] {{convert|942|m|abbr=off}} balandlikda Golan tepaliklaridagi baland vodiyda joylashgan. U gʻarbda Golan tepaliklarining Isroil qoʻl ostidagi qismi va Har Bental choʻqqisi bilan oʻralgan. Atrofda qadimgi vulqon lava oqimlari hukmronlik qiladi, ular atrofdagi tekislikdan taxminan {{convert|150|to|200|m|abbr=off}} koʻtarilgan bir qator harakatsiz vulqon konuslari bilan kesishadi. Mintaqaning vulqon tepaliklari mintaqadagi mojarolarda, ayniqsa Yom Kippur urushida kuzatuv nuqtalari va tabiiy otishma pozitsiyalari sifatida muhim rol oʻynagan<ref>Simon Dunstan. ''The Yom Kippur War 1973: The Sinai'', p. 9. Osprey Publishing, 2003. {{ISBN|1-84176-220-2}}</ref>. Tinchlik davrida unumdor vulqon tuproqlari [[bugʻdoy]] yetishtirish va chorvachilik kabi qishloq xoʻjaligini qoʻllab-quvvatlagan<ref name="bromiley">Geoffrey William Bromiley. "Golan", in ''International Standard Bible Encyclopedia: E-J'', p. 520. Wm. B. Eerdmans Publishing, 1994. {{ISBN|0-8028-3782-4}}</ref>.

Urushlararo davrda yozgan amerikalik sayohatchi Garriet-Luiz H. Patterson, Qunaytira haqida quyidagicha yozgan:

<blockquote>maftunkor [[evkalipt]] daraxtlari bogʻida joylashgan. Uning asosiy daʼvosi yoki sayohatchining pasport rasmiyatchiligidan tashqari vaqtlarining bir necha daqiqalari — Hermondan chigal butalar va gulli pushti va oq oleandlar boʻylab oqayotgan Iordanning goʻzal manzarasi. Qunaytira tushlik uchun toʻxtash joyi sifatida yoqimli. Yoyilgan daraxtlar ostida salqin, odatda tinch va osoyishta<ref>Harriet-Louise H. Patterson, ''Around The Mediterranean With My Bible''. W. A. Wilde Co., 1941</ref>.</blockquote>

Shaharning muhim savdo yoʻlidagi mavqei unga oʻz tarixining koʻp qismida turli xil aholi sonini berdi. 20-asr boshlariga kelib bu yerda [[Kavkaz]]dan kelgan musulmon [[cherkaslar]], [[Suriya turkmanlari|turkmanlar]] va [[arablar]] hukmronlik qilgan<ref name="Chatty112">{{cite book |last= Chatty |first= Dawn |title= Displacement and Dispossession in the Modern Middle East |date= 2010 |publisher= Cambridge University Press |location= New York |isbn=978-0-521-81792-9 |pages=112–114 |url= https://books.google.com/books?id=8OsgAwAAQBAJ&pg=PA112}}</ref><ref name="t24 turkmen"/>. 1946-yilda [[Suriya]] [[Fransiya]]dan mustaqillikka erishgach, uning aholisi 21 000 ga koʻpaydi, asosan [[arablar]], keyin [[Suriya turkmanlari|turkmanlar]] va [[cherkaslar]]<ref name="eb">"Qunaytirah, Al-." Encyclopædia Britannica. 2007.</ref><ref name="t24 turkmen">{{cite news|url=http://t24.com.tr/haber/suriyenin-turkmenleri-ne-zaman-geldiler-nufuslari-ne-kadar-hangi-bolgelerdeler,319482|publisher=[[T24 (media)|T24]]|title=Suriye'nin Türkmenleri: Ne zaman geldiler, nüfusları ne kadar, hangi bölgelerdeler?|date=8 December 2015|access-date=19 September 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160924052132/http://t24.com.tr/haber/suriyenin-turkmenleri-ne-zaman-geldiler-nufuslari-ne-kadar-hangi-bolgelerdeler,319482|archive-date=24 September 2016|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|url=http://haberiniz.com.tr/haber/gundem/161836/suriye-turkmenleri-4.html|publisher=Haberiniz|title=Suriye Türkmenleri|date=3 July 2015|access-date=19 September 2016|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20170126133049/http://haberiniz.com.tr/haber/gundem/161836/suriye-turkmenleri-4.html|archive-date=26 January 2017}}</ref>. 1967-yilda tashlab ketilganidan va keyinchalik vayron qilinganidan soʻng, uning aholisi Suriyaning boshqa qismlariga tarqalib ketgan. Suriya xavfsizlik kuchlarining qolgan qismidan tashqari shahar tashlandiq holda qolmoqda. Urush tufayli Suriya ichida va chegaralar orqali aholining tez-tez va koʻp koʻchishi tufayli 2011-yildan keyin aholi soni boʻyicha ishonchli hisob-kitoblar mavjud emas. Inqirozning taʼsiri ommaviy koʻchishlarga va asosiy xizmatlardan foydalanishning asta-sekin yomonlashishiga olib keldi. Qunaytira, shuningdek, qoʻshni [[Darʼo]] va Rif Damashq muhofazalaridan koʻplab ichki koʻchirilganlar uchun manzil boʻlgan. 2013-yil avgust oyida Darʼo muhofazasidagi Nava va Al-Harra shahridan 75 000 ga yaqin ichki koʻchirilganlarning koʻpchiligi Qunaytiraga qochib ketgani xabar qilingan<ref>{{Cite web |url=http://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/140317%20-%20Quneitra%20Governorate%20Assessment%20Report%20-%20FINAL.pdf |title=Archived copy |access-date=2015-05-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150420053031/http://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/140317%20-%20Quneitra%20Governorate%20Assessment%20Report%20-%20FINAL.pdf |archive-date=2015-04-20 |url-status=live }}</ref>.


== Manbalar ==
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* Goren-Inbar, N., and Paul Goldberg. ''Quneitra: A Mousterian Site on the Golan Heights''. Publications of the Institute of Archaeology, the Hebrew University of Jerusalem, 31. [Jerusalem]: Institute of Archaeology, Hebrew University of Jerusalem, 1990.

== Havolalar ==
{{Commons}}
* [https://maps.google.com/maps?ll=33.125556,35.823889&spn=0.1,0.1&t=k&q=33.125556,35.823889 Satellite view of Quneitra] ([[Google Maps]])


{{Tashqi havolalar}}
{{Tashqi havolalar}}
Qator 9: Qator 83:
{{geo-stub}}
{{geo-stub}}
[[Turkum:Suriya shaharlari]]
[[Turkum:Suriya shaharlari]]
[[Turkum:Suriya xarobalari]]
[[Turkum:Golan tepaligi]]
[[Turkum:Qunaytira tumani]]

13-May 2024, 12:27 dagi (joriy) koʻrinishi

Qunaytira

ٱلْقُنَيطْرَة
Shahar
33°07′00″N 35°49′00″E / 33.11667°N 35.81667°E / 33.11667; 35.81667 G OKoordinatalari: 33°07′00″N 35°49′00″E / 33.11667°N 35.81667°E / 33.11667; 35.81667 G O
Mamlakat Suriya
muhofaza Qunaytira
tuman Qunaytira
Hukumat
 • Voliy Ahmad shayx Abdulqodir
Asos solingan Milodiy 1000-yillar
Maydon 23 km2 (8.9 mi²)
Markazi balandligi 1010 m
Rasmiy til(lar)i arab tili
Aholisi
 (2004[1])
 4,318
Vaqt mintaqasi UTC+3
Qunaytira xaritada
Qunaytira
Qunaytira

Qunaytira (arabcha: الْقُنَيْطِرَة / ALA-LC romanizatsiyasi: al-Qunayṭirah) — Suriyaning janubi-gʻarbiy qismidagi shahar. Qunaytira muhofazasining maʼmuriy markazi.

Geografiyasi va aholisi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1989-yildagi Golan tepaliklarining xaritasi, Qunaytira va uning atrofidagi joyni koʻrsatadi.

Qunaytira dengiz sathidan 942 metr (3,091 feet) balandlikda Golan tepaliklaridagi baland vodiyda joylashgan. U gʻarbda Golan tepaliklarining Isroil qoʻl ostidagi qismi va Har Bental choʻqqisi bilan oʻralgan. Atrofda qadimgi vulqon lava oqimlari hukmronlik qiladi, ular atrofdagi tekislikdan taxminan 150 to 200 metr (490 to 660 feet) koʻtarilgan bir qator harakatsiz vulqon konuslari bilan kesishadi. Mintaqaning vulqon tepaliklari mintaqadagi mojarolarda, ayniqsa Yom Kippur urushida kuzatuv nuqtalari va tabiiy otishma pozitsiyalari sifatida muhim rol oʻynagan[2]. Tinchlik davrida unumdor vulqon tuproqlari bugʻdoy yetishtirish va chorvachilik kabi qishloq xoʻjaligini qoʻllab-quvvatlagan[3].

Urushlararo davrda yozgan amerikalik sayohatchi Garriet-Luiz H. Patterson, Qunaytira haqida quyidagicha yozgan:

maftunkor evkalipt daraxtlari bogʻida joylashgan. Uning asosiy daʼvosi yoki sayohatchining pasport rasmiyatchiligidan tashqari vaqtlarining bir necha daqiqalari — Hermondan chigal butalar va gulli pushti va oq oleandlar boʻylab oqayotgan Iordanning goʻzal manzarasi. Qunaytira tushlik uchun toʻxtash joyi sifatida yoqimli. Yoyilgan daraxtlar ostida salqin, odatda tinch va osoyishta[4].

Shaharning muhim savdo yoʻlidagi mavqei unga oʻz tarixining koʻp qismida turli xil aholi sonini berdi. 20-asr boshlariga kelib bu yerda Kavkazdan kelgan musulmon cherkaslar, turkmanlar va arablar hukmronlik qilgan[5][6]. 1946-yilda Suriya Fransiyadan mustaqillikka erishgach, uning aholisi 21 000 ga koʻpaydi, asosan arablar, keyin turkmanlar va cherkaslar[7][6][8]. 1967-yilda tashlab ketilganidan va keyinchalik vayron qilinganidan soʻng, uning aholisi Suriyaning boshqa qismlariga tarqalib ketgan. Suriya xavfsizlik kuchlarining qolgan qismidan tashqari shahar tashlandiq holda qolmoqda. Urush tufayli Suriya ichida va chegaralar orqali aholining tez-tez va koʻp koʻchishi tufayli 2011-yildan keyin aholi soni boʻyicha ishonchli hisob-kitoblar mavjud emas. Inqirozning taʼsiri ommaviy koʻchishlarga va asosiy xizmatlardan foydalanishning asta-sekin yomonlashishiga olib keldi. Qunaytira, shuningdek, qoʻshni Darʼo va Rif Damashq muhofazalaridan koʻplab ichki koʻchirilganlar uchun manzil boʻlgan. 2013-yil avgust oyida Darʼo muhofazasidagi Nava va Al-Harra shahridan 75 000 ga yaqin ichki koʻchirilganlarning koʻpchiligi Qunaytiraga qochib ketgani xabar qilingan[9].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Quneitra city population (Wayback Machine saytida 2013-01-22 sanasida arxivlangan)
  2. ↑ Simon Dunstan. The Yom Kippur War 1973: The Sinai, p. 9. Osprey Publishing, 2003. ISBN 1-84176-220-2
  3. ↑ Geoffrey William Bromiley. "Golan", in International Standard Bible Encyclopedia: E-J, p. 520. Wm. B. Eerdmans Publishing, 1994. ISBN 0-8028-3782-4
  4. ↑ Harriet-Louise H. Patterson, Around The Mediterranean With My Bible. W. A. Wilde Co., 1941
  5. ↑ Chatty, Dawn. Displacement and Dispossession in the Modern Middle East. New York: Cambridge University Press, 2010 — 112–114 bet. ISBN 978-0-521-81792-9. 
  6. ↑ 6,0 6,1 „Suriye'nin Türkmenleri: Ne zaman geldiler, nüfusları ne kadar, hangi bölgelerdeler?“. T24 (2015-yil 8-dekabr). 2016-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 19-sentyabr.
  7. ↑ "Qunaytirah, Al-." Encyclopædia Britannica. 2007.
  8. ↑ „Suriye Türkmenleri“. Haberiniz (2015-yil 3-iyul). 2017-yil 26-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 19-sentyabr.
  9. ↑ „Archived copy“. 2015-yil 20-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 30-may.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Goren-Inbar, N., and Paul Goldberg. Quneitra: A Mousterian Site on the Golan Heights. Publications of the Institute of Archaeology, the Hebrew University of Jerusalem, 31. [Jerusalem]: Institute of Archaeology, Hebrew University of Jerusalem, 1990.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Wikimedia Commonsda Qunaytira mavzusiga oid fayllar bor. 


"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Qunaytira&oldid=4306282" dan olindi