(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

Kontent qismiga oʻtish

Baltimor koʻprigidagi halokat: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq
Teg: Qaytarildi
"CCTV_video_of_Francis_Scott_Key_Bridge_collapse.webm" yoʻqotildi, uni VikiOmbordan DMacks per c:Commons:Deletion requests/File:CCTV video of Francis Scott Key Bridge collapse.webm tufayli oʻchirgan edi.
 
(30 oraliq tahrir tomonidan 2 foydalanuvchi koʻrsatilmagan)
Qator 1: Qator 1:
{{Manbasiz}}
{{Fojia
{{Fojia
|Nomi=Baltimor koʻprigidagi halokat |image=The Francis Scott Key Bridge (Baltimore).jpg
|Nomi=Baltimor koʻprigidagi halokat |image=Francis Scott Key Bridge and Cargo Ship Dali NTSB view.jpg|tasvir_eni=280px
|Turi= Baxtsiz xodisa|asl ismi={{lang-en|Francis Scott Key Bridge collapse}}|
|Turi=
|Sababi=Kema urilishi
|Sababi=Kema urilishi±
|Mamlakat = AQSH
|Mamlakat = AQSh
|Joy = Baltimor
|Joy = Baltimor
|Sana = 25-mart 2024-yil
|Sana = 25-mart 2024-yil
|Vaqt =
|Vaqt = 01:28
|O'lganlar = 6
|Xalok boʻlganlar =
|Jabrlanganlar =
|Jabrlanganlar = 1
|Yo'qolganlar =
|Bedarak yoʻqolganlar =
|Xarita=
|Xarita=
}}
}}
'''Baltimor koʻprigidagi halokat''' 2024-yil 25-mart kuni AQSHning [[Baltimor]] shahridagi koʻprikka kema kelib urilishi oqibatida sodir boʻlgan halokat. Fojia oqibatida koʻprik butunlay qulab tushgan<ref name="nat">{{veb manbasi
'''Baltimor koʻprigidagi halokat''' 2024-yil 26-mart kuni soat 01:28 [[:en:Eastern Time Zone|ShVM]] (05:28 [[UTC]]) da [[Singapur]] bayrogʻi ostidagi Dali konteyner tashuvchi kemasi [[Merilend]] shtatining [[Baltimor]] shahridagi Patapsko daryosi boʻylab oʻtgan Frensis Skott-Key ({{lang-en|Francis Scott Key Bridge}}) koʻprigining asosiy ustunidan biriga kelib urilishi oqibatida sodir boʻlgan halokat. Fojia oqibatida koʻprik butunlay qulab tushgan<ref name="nat">{{veb manbasi
|url=https://www.thenationalnews.com/world/us-news/2024/03/26/baltimore-bridge-collapses-after-ship-collision/
|url=https://www.thenationalnews.com/world/us-news/2024/03/26/baltimore-bridge-collapses-after-ship-collision/
|sarlavha=Baltimore bridge collapses after ship collision
|sarlavha=Baltimore bridge collapses after ship collision
Qator 22: Qator 21:
|nashriyot=
|nashriyot=
|qaralgan sana=26.03.24
|qaralgan sana=26.03.24
|iqtibos=}}</ref>. Ikki kishi qutqarib olingan. Ulardan biri tan jarohati olmagan, ikkinchisi esa og'ir ahvolda kasalxonaga yotqizilgan. Yo'l qismidada ishlayotgan qurilish brigadasining olti a'zosi bedarak yo'qolgani haqida xabar berilgan. Ikki kishining jasadi topilgan, qolgan to'rt nafari esa o'lgan deb taxmin qilinmoqda.
|iqtibos=}}</ref>.

[[Fayl:The Francis Scott Key Bridge (Baltimore).jpg|thumb|270px|Koʻprikning avvalgi holati]]
[[Fayl:FBI Baltimore MV Dali.webp|thumb|270px|Koʻprikka yuk kemasi kelib urilgandan keyingi holat]]
[[Fayl:2024 Francis Scott Key Bridge collapse.svg|thumb|280px|Kema kelib urilgan ustun.]]

== Asosiy ==

Frensis Skott Key koʻprigi 1977-yilda ochilgan boʻlib, Baltimordagi Patapsko daryosi ustidan oʻtgan. Ushbu daryo Baltimor portidagi kema yuk tashuvlari uchun muhim yoʻnalish hisoblanadi<ref name="France 24">{{cite news |title=Major US bridge collapses as cargo ship plows into pylon |url=https://www.france24.com/en/live-news/20240326-major-baltimore-bridge-collapses-after-ship-collision |access-date=March 26, 2024 |publisher=France 24 |date=March 26, 2024}}</ref><ref name="Associated Press">{{cite news |last=Skene |first=Lea |date=March 26, 2024 |title=Francis Scott Key Bridge in Baltimore collapses after ship struck it, sending vehicles into water |url=https://apnews.com/article/baltimore-bridge-collapse-53169b379820032f832de4016c655d1b |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240326110240/https://apnews.com/article/baltimore-bridge-collapse-53169b379820032f832de4016c655d1b |archive-date=March 26, 2024 |access-date=March 26, 2024 |agency=Associated Press}}</ref>.

Ushbu dengiz marshruti [[AQSH|Qoʻshma Shtatlardagi]] eng gavjum yoʻnalishlardan biri hisoblanadi. 2023-yilda maskur yoʻnalish orqali 444 mingdan ortiq yoʻlovchi hamda 80 milliard [[AQSH dollari|dollar]] qiymatidagi 52,3 million tonna yuklar tashilgan.

Koʻprik uzunligi {{convert|2,6|km}} boʻlgan koʻprik toʻrt qatorli avtomobil yoʻlagidan iborat boʻlgan. Ushbu koʻprik orqali 695-shtatlararo magistral yoʻli hamda Baltimor atrofidagi xalqa yoʻlini oʻzaro bogʻlagan. Koʻprikdan har kuni taxminan 34 000 ta avtomobil oʻtardi. 1980-yilda ham koʻprikka yuk kemasi kelib urilgan, lekin toʻqnashuv oqibatlari unchalik kuchli boʻlmagan va koʻprik shikastlanmagan edi<ref>{{cite news |url=https://www.npr.org/2024/03/26/1241022473/questions-arise-amid-the-collapse-of-the-key-bridge-in-baltimore |publisher=[[NPR]] |title=Questions arise amid the collapse of the Key bridge in Baltimore |date=March 26, 2024 |first1=Joel |last1=Rose |first2=Nell |last2=Greenfieldboyce |access-date=March 27, 2024 |archive-date=March 27, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240327052159/https://www.npr.org/2024/03/26/1241022473/questions-arise-amid-the-collapse-of-the-key-bridge-in-baltimore |url-status=live }}</ref>.

{{Panorama|MJK48051 Francis Scott Key Bridge (Baltimore).jpg|750px|Koʻprik panorama surati.}}

== Dali ==
[[Fayl:MV Dali and the Francis Scott Key Bridge collapse - 240326-A-SE916-8776.jpeg|thumb|280px|Vayron boʻlgan koʻprik]]
MV Dali 2015-yilda qurilgan konteyner yuklari tashuvchi kemasi boʻlib<ref>{{cite web|url=https://www.vesselfinder.com/vessels/details/9697428|title=DALI, Container Ship – Details and current position – IMO 9697428 – VesselFinder|website=vesselfinder.com|access-date=March 26, 2024|archive-date=March 26, 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240326111950/https://www.vesselfinder.com/vessels/details/9697428|url-status=live}}</ref>, Singapur bayrogʻi ostidagi harakatlangan<ref>{{cite web|url=https://www.balticshipping.com/vessel/imo/9697428|title=DALI, Container ship, IMO 9697428|access-date=March 26, 2024|archive-date=March 26, 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240326172146/https://www.balticshipping.com/vessel/imo/9697428/|url-status=live}}</ref>. kemaning uzunligi {{convert|300|m}}, kengligi {{convert|48|m}} va suvga botish qismi {{convert|12,2|m}}ni tashkil qiladi.

''Dali'' avval Panamadan AQShga tomon harakatlanadi. 2024-yil 19-martda [[Nyu-York]]ka keladi<ref name="Moses">{{cite news |last1=Moses |first1=Claire |last2=Gross |first2=Jenny |date=March 26, 2024 |title=The Dali was just starting a 27-day voyage. |url=https://www.nytimes.com/2024/03/26/us/dali-ship-baltimore-bridge.html |url-access=subscription |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240326113133/https://www.nytimes.com/2024/03/26/us/dali-ship-baltimore-bridge.html |archive-date=March 26, 2024 |access-date=March 26, 2024 |work=The New York Times}}</ref>.

== Fojia ==


''Dali'' yuk tashuvchi kemasi 2024-yil 26-mart kuni soat [[:en:Eastern Time Zone|mahalliy vaqt]] bilan soat 12:44 (04:44 [[UTC]]) da Baltimor portidan 3000 ta konteyner yuklangan holda<ref>{{cite news |title=Baltimore Key Bridge: Rescuers searching river after Baltimore bridge collapse |url=https://www.bbc.co.uk/news/live/world-us-canada-68663071 |access-date=March 26, 2024 |work=BBC News |date=March 28, 2024 |archive-date=March 26, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240326073242/https://www.bbc.co.uk/news/live/world-us-canada-68663071 |url-status=live }}</ref>, [[Shri-Lanka]]ning [[Kolombo]] shahriga<ref>{{cite news |last=Kassam |first=Ashifa |date=March 26, 2024 |title=Baltimore Key Bridge collapse: vehicles fall into water after being hit by ship |url=https://www.theguardian.com/us-news/2024/mar/26/baltimore-francis-scott-key-bridge-collapses-after-boat-collision |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240326104101/https://www.theguardian.com/us-news/2024/mar/26/baltimore-francis-scott-key-bridge-collapses-after-boat-collision |archive-date=March 28, 2024 |access-date=March 26, 2024 |work=The Guardian}}</ref> tomon yoʻl oladi. Soat 1:26 da kemaning boshqaruv tizimi toʻliq oʻchib qoladi va kema yuk tashish kanali yoʻnalishidan chiqib keta boshlaydi (zaxira generatori dvigatelni quvvat bilan taʼminlamaydi)<ref name="ajknow">{{cite news |title=Baltimore Key Bridge collapse: All we know about the ship crash and victims |url=https://www.aljazeera.com/news/2024/3/26/baltimore-key-bridge-collapse-all-we-know-about-the-ship-crash-and-victims |access-date=March 26, 2024 |work=Al Jazeera |date=March 26, 2024 |archive-date=March 26, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240326172116/https://www.aljazeera.com/news/2024/3/26/baltimore-key-bridge-collapse-all-we-know-about-the-ship-crash-and-victims |url-status=live }}</ref>.

Kema favqulodda vaziyatlardagi bajariladigan tartib-qoidalarning bir qismi sifatida dengizga langarlarini tashlaydi<ref name="bbc3">{{cite news |last=Debusmann Jr |first=Bernd |last2=Bateman |first2=Tom |title=Lost power, a mayday call and the crash that brought down a Baltimore bridge |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-68670567 |access-date=March 26, 2024 |work=BBC News |date=March 26, 2024 |archive-date=March 26, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240326225326/https://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-68670567 |url-status=live }}</ref>. Taxminan soat 1:26 da kema boshqaruvi yoʻqolganligi va dvigatelning oʻchib qolganligini bahona qilib, koʻprik bilan toʻqnashishi mumkinligi haqida [[Merilend]] transport [[:en:Maryland Department of Transportation|departamentiga]] xabar berildi hamda halokat signali yoqiladi.

Kema boshqaruvchilardan birining talabiga koʻra, koʻprik bilan toʻqnashmaslik uchun kema harakati darhol toʻxtatildi<ref>{{cite news |last=Jouvenal |first=Justin |last2=Hermann |first2=Peter |last3=Craig |first3=Tim |last4=Francis |first4=Ellen |last5=Nguyen |first5=Danny |date=March 26, 2024 |title='Mayday' call from ship stopped Baltimore bridge traffic, saved lives |url=https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2024/03/26/baltimore-bridge-collapse-key-ship-crash/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240327004206/https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2024/03/26/baltimore-bridge-collapse-key-ship-crash/ |archive-date=March 27, 2024 |accessdate=March 27, 2024 |newspaper=The Washington Post}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.bostonherald.com/2024/03/26/cargo-ship-issued-mayday-before-hitting-baltimores-bridge-enabling-authorities-to-limit-traffic/ |title=Baltimore bridge collapses after powerless cargo ship rams into support column; 6 people are missing|work=[[Boston Herald]]|agency=[[Associated Press]]|date=March 26, 2024|access-date=March 26, 2024}}</ref>. Kema chiroqlari oʻchadi va bir necha daqiqadan soʻng yana yondi. Shundan soʻng chiroqlar yana oʻchadi va toʻqnashuvdan oldin qayta yoqildi.


== Yana qarang ==
== Yana qarang ==

10-May 2024, 03:02 dagi (joriy) koʻrinishi

Baltimor koʻprigidagi halokat
inglizcha: Francis Scott Key Bridge collapse
Asosiy
Turi Baxtsiz xodisa
Sababi Kema urilishi±
Mamlakat AQSh
Joy Baltimor
Sana 25-mart 2024-yil
Vaqt 01:28
Talofatlar
Halok boʻlganlar 6
Jabrlanganlar 1
Xarita
Baltimor xaritada
Baltimor
Baltimor
Baltimor koʻprigidagi halokat

Baltimor koʻprigidagi halokat 2024-yil 26-mart kuni soat 01:28 ShVM (05:28 UTC) da Singapur bayrogʻi ostidagi Dali konteyner tashuvchi kemasi Merilend shtatining Baltimor shahridagi Patapsko daryosi boʻylab oʻtgan Frensis Skott-Key (inglizcha: Francis Scott Key Bridge) koʻprigining asosiy ustunidan biriga kelib urilishi oqibatida sodir boʻlgan halokat. Fojia oqibatida koʻprik butunlay qulab tushgan[1]. Ikki kishi qutqarib olingan. Ulardan biri tan jarohati olmagan, ikkinchisi esa og'ir ahvolda kasalxonaga yotqizilgan. Yo'l qismidada ishlayotgan qurilish brigadasining olti a'zosi bedarak yo'qolgani haqida xabar berilgan. Ikki kishining jasadi topilgan, qolgan to'rt nafari esa o'lgan deb taxmin qilinmoqda.

Koʻprikning avvalgi holati
Koʻprikka yuk kemasi kelib urilgandan keyingi holat
Kema kelib urilgan ustun.

Asosiy[tahrir | manbasini tahrirlash]

Frensis Skott Key koʻprigi 1977-yilda ochilgan boʻlib, Baltimordagi Patapsko daryosi ustidan oʻtgan. Ushbu daryo Baltimor portidagi kema yuk tashuvlari uchun muhim yoʻnalish hisoblanadi[2][3].

Ushbu dengiz marshruti Qoʻshma Shtatlardagi eng gavjum yoʻnalishlardan biri hisoblanadi. 2023-yilda maskur yoʻnalish orqali 444 mingdan ortiq yoʻlovchi hamda 80 milliard dollar qiymatidagi 52,3 million tonna yuklar tashilgan.

Koʻprik uzunligi 26 kilometr (16 mi) boʻlgan koʻprik toʻrt qatorli avtomobil yoʻlagidan iborat boʻlgan. Ushbu koʻprik orqali 695-shtatlararo magistral yoʻli hamda Baltimor atrofidagi xalqa yoʻlini oʻzaro bogʻlagan. Koʻprikdan har kuni taxminan 34 000 ta avtomobil oʻtardi. 1980-yilda ham koʻprikka yuk kemasi kelib urilgan, lekin toʻqnashuv oqibatlari unchalik kuchli boʻlmagan va koʻprik shikastlanmagan edi[4].

Koʻprik panorama surati.
Koʻprik panorama surati.

Dali[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vayron boʻlgan koʻprik

MV Dali 2015-yilda qurilgan konteyner yuklari tashuvchi kemasi boʻlib[5], Singapur bayrogʻi ostidagi harakatlangan[6]. kemaning uzunligi 300 metr (980 ft), kengligi 48 metr (157 ft) va suvga botish qismi 122 metr (400 ft)ni tashkil qiladi.

Dali avval Panamadan AQShga tomon harakatlanadi. 2024-yil 19-martda Nyu-Yorkka keladi[7].

Fojia[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dali yuk tashuvchi kemasi 2024-yil 26-mart kuni soat mahalliy vaqt bilan soat 12:44 (04:44 UTC) da Baltimor portidan 3000 ta konteyner yuklangan holda[8], Shri-Lankaning Kolombo shahriga[9] tomon yoʻl oladi. Soat 1:26 da kemaning boshqaruv tizimi toʻliq oʻchib qoladi va kema yuk tashish kanali yoʻnalishidan chiqib keta boshlaydi (zaxira generatori dvigatelni quvvat bilan taʼminlamaydi)[10].

Kema favqulodda vaziyatlardagi bajariladigan tartib-qoidalarning bir qismi sifatida dengizga langarlarini tashlaydi[11]. Taxminan soat 1:26 da kema boshqaruvi yoʻqolganligi va dvigatelning oʻchib qolganligini bahona qilib, koʻprik bilan toʻqnashishi mumkinligi haqida Merilend transport departamentiga xabar berildi hamda halokat signali yoqiladi.

Kema boshqaruvchilardan birining talabiga koʻra, koʻprik bilan toʻqnashmaslik uchun kema harakati darhol toʻxtatildi[12][13]. Kema chiroqlari oʻchadi va bir necha daqiqadan soʻng yana yondi. Shundan soʻng chiroqlar yana oʻchadi va toʻqnashuvdan oldin qayta yoqildi.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Johnston, Holly „Baltimore bridge collapses after ship collision“ (2024-yil 26-mart). Qaraldi: 2024-yil 26-mart.
  2. „Major US bridge collapses as cargo ship plows into pylon“. France 24 (2024-yil 26-mart). Qaraldi: 2024-yil 26-mart.
  3. Skene, Lea. „Francis Scott Key Bridge in Baltimore collapses after ship struck it, sending vehicles into water“. Associated Press (2024-yil 26-mart). 2024-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 26-mart.
  4. Rose, Joel; Greenfieldboyce, Nell. „Questions arise amid the collapse of the Key bridge in Baltimore“. NPR (2024-yil 26-mart). 2024-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 27-mart.
  5. „DALI, Container Ship – Details and current position – IMO 9697428 – VesselFinder“. vesselfinder.com. 2024-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 26-mart.
  6. „DALI, Container ship, IMO 9697428“. 2024-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 26-mart.
  7. Moses, Claire; Gross, Jenny. „The Dali was just starting a 27-day voyage.“. The New York Times (2024-yil 26-mart). 2024-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 26-mart.
  8. „Baltimore Key Bridge: Rescuers searching river after Baltimore bridge collapse“. BBC News (2024-yil 28-mart). 2024-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 26-mart.
  9. Kassam, Ashifa. „Baltimore Key Bridge collapse: vehicles fall into water after being hit by ship“. The Guardian (2024-yil 26-mart). 2024-yil 28-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 26-mart.
  10. „Baltimore Key Bridge collapse: All we know about the ship crash and victims“. Al Jazeera (2024-yil 26-mart). 2024-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 26-mart.
  11. Debusmann Jr, Bernd; Bateman, Tom. „Lost power, a mayday call and the crash that brought down a Baltimore bridge“. BBC News (2024-yil 26-mart). 2024-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 26-mart.
  12. Jouvenal, Justin; Hermann, Peter; Craig, Tim; Francis, Ellen; Nguyen, Danny. „'Mayday' call from ship stopped Baltimore bridge traffic, saved lives“ (2024-yil 26-mart). 2024-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 27-mart.
  13. „Baltimore bridge collapses after powerless cargo ship rams into support column; 6 people are missing“. Boston Herald. Associated Press (2024-yil 26-mart). Qaraldi: 2024-yil 26-mart.