Heian Dönemi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
k Bot değişikliği Değiştiriliyor: hu:Heian-kor |
Gerekçe: + Yapıcı olmayan değişiklik Etiket: Elle geri alma |
||
| (15 kullanıcı tarafından yapılan 24 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
{{Japonya tarihi}} |
{{Japonya tarihi}} |
||
[[Dosya:Daidairi of Heiankyo.jpg|küçükresim|Daidairi ve Heian-kyō'nun maketi]] |
|||
'''Heian dönemi''' ({{Dil|ja|平安時代|dil_adı=e}} ''Heian-jidai'') [[Japonya tarihi]]nde MS 794-1185 yıllarını kapsayan dönemdir.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/259482/Heian-period "Heian period"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120308230005/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/259482/Heian-period |tarih=8 Mart 2012 }}. ''[[Encyclopædia Britannica]]''. 8 Aralık 2016 tarihinde erişilmiştir.</ref> Heian dönemi klasik Japon tarihinin son bölümüdür ve adını başkenti bugünkü [[Kyoto]] olan [[Heian-kyō]]'dan almaktadır. [[Konfüçyüsçülük]] ve diğer [[Çin]] etkileri doruk noktasındayken Japon tarihinde yerini almış bir dönemdir. Heian Dönem'inde sanata, özellikle de [[şiir]] ve [[edebiyat]]a önem verilmiştir. {{nihongo|''Heian''|平安}} kelimesi Japonca "barış" veya "sükûnet" anlamına gelmektedir. |
|||
== |
== Tarihçe == |
||
Heian Dönemi, [[Nara dönemi|Nara Dönemi]]'nin devamıdır ve 794'te Japonya'nın başkentinin {{nihongo|Heian kyō|平安京|günümüzde [[Kyoto]]}}'ya taşınmasından sonra [[İmparator Kammu]] (50. imparator) ile başlamıştır. Heian Dönemi'nden nesiller sonra bile övgüyle bahsedilmekte ve Japon kültüründe yüksek bir nokta olarak değerlendirilmektedir. Bu dönem ayrıca [[samuray]] sınıfının da yükselişe geçtiği (nihayetinde gücü ele geçirdikleri ve Japonya'nın feodal dönemini başlattıkları) bir süreçtir. |
Heian Dönemi, [[Nara dönemi|Nara Dönemi]]'nin devamıdır ve 794'te Japonya'nın başkentinin {{nihongo|Heian kyō|平安京|günümüzde [[Kyoto]]}}'ya taşınmasından sonra [[Kammu (imparator)|İmparator Kammu]] (50. imparator) ile başlamıştır.<ref>Shively, D. H. and McCullough W. H., "Introduction" in D. H. Shively and W. H. McCullough, (eds.),''The Cambridge History of Modern Japan; Volume 2, Heian Japan'', (Cambridge: Cambridge University Press, 1999)</ref> Heian Dönemi'nden nesiller sonra bile övgüyle bahsedilmekte ve Japon kültüründe yüksek bir nokta olarak değerlendirilmektedir. Bu dönem ayrıca [[samuray]] sınıfının da yükselişe geçtiği (nihayetinde gücü ele geçirdikleri ve Japonya'nın feodal dönemini başlattıkları) bir süreçtir. |
||
Sözde, hakimiyet imparatora aitti fakat gerçekte asil [[Fujiwara |
Sözde, hakimiyet imparatora aitti fakat gerçekte asil [[Fujiwara boyu]] bu gücü elinde tutuyordu. Bununla beraber, Fujiwaraların ve diğer asillerin vilayetlerdeki çıkarlarını korumak için askerlere, korumalara ve polislere ihtiyaçları vardı. Bu nedenle savaşçı sınıfı Heian dönemi boyunca düzenli kazanç elde etti.<ref>Seal, F. W. [http://www.samurai-archives.com/HeianPeriod.html Heian Period Court and Clan] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20191228082924/http://www.samurai-archives.com/HeianPeriod.html |tarih=28 Aralık 2019 }}</ref> 939'da [[Taira no Masakado]], Hitachi'nin doğu bölgesinin ayaklanmasına yol açarak merkezi yönetime gözdağı verdi ve hemen hemen eş zamanlı olarak Fujiwara no Sumitomo batıda isyan çıkardı. Yönetimin gücünün çoğu şogunluğun özel ordusunun içerisinde yer aldığı için askeriyenin kontrolü ele almasına daha yüzyıllar vardı. |
||
Savaşçı sınıfının saray etkisine girişi, Hōgen |
Savaşçı sınıfının saray etkisine girişi, [[Hōgen Ayaklanması]]'nın bir sonucu idi. Bu sırada [[Taira no Kiyomori]], kral naipliği ile Japonya'yı yönetmek için torununu tahta geçirerek Fujiwara uygulamalarını yeniden canlandırdı. Klanları ([[Taira boyu]]) [[Genpei Savaşı]] sonrasına kadar tahtta kaldı. [[Kamakura dönemi]] 1185'te [[Minamoto no Yoritomo]] güce el koyduğu zaman başladı ve bir [[bakufu]] (Kamakura Şogunluğu) kuruldu.<ref>{{kitap kaynağı | başlık = Ancient Japan |yer= ABD| yayıncı= Captivating History | tarih = 2019 | isbn = 978-1799090069 }}</ref> |
||
== Kaynakça == |
|||
{{Commons kategori|Heian period}} |
|||
{{kaynakça|30em}} |
|||
{{başlangıç kutusu}} |
|||
{{sıra kutusu| önce= [[Nara dönemi|Nara]] | başlık= [[Japon dönem adı|Japon dönemi]] | yıllar= 794-1185 | sonra= [[Kamakura dönemi|Kamakura]]}} |
|||
{{bitiş kutusu}} |
|||
{{Japonya konuları}} |
|||
{{Otorite kontrolü}} |
|||
| ⚫ | |||
{{japonya-tarih-taslak}} |
|||
| ⚫ | |||
[[ar:فترة هييآن]] |
|||
[[ca:Període Heian]] |
|||
[[cs:Období Heian]] |
|||
[[de:Heian-Zeit]] |
|||
[[en:Heian period]] |
|||
[[eo:Heian-epoko]] |
|||
[[es:Período Heian]] |
|||
[[fa:دوره هِیآن]] |
|||
[[fi:Heian-kausi]] |
|||
[[fr:Époque de Heian]] |
|||
[[he:תקופת הייאן]] |
|||
[[hu:Heian-kor]] |
|||
[[id:Zaman Heian]] |
|||
[[it:Periodo Heian]] |
|||
[[ja:平安時代]] |
|||
[[ka:ჰეიანის პერიოდი]] |
|||
[[ko:헤이안 시대]] |
|||
[[lt:Heian laikotarpis]] |
|||
[[nl:Heianperiode]] |
|||
[[pl:Heian]] |
|||
[[pt:Período Heian]] |
|||
[[ru:Период Хэйан]] |
|||
[[sk:Obdobie Heian]] |
|||
[[sv:Heian]] |
|||
[[ta:ஹையன் காலகட்டம்]] |
|||
[[th:ยุคเฮอัง]] |
|||
[[tl:Heian]] |
|||
[[uk:Період Хейан]] |
|||
[[vi:Thời kỳ Heian]] |
|||
[[zh:平安时代]] |
|||
[[zh-yue:平安時代]] |
|||
19.10, 13 Haziran 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.
| Makale serilerinden |
 |
Heian dönemi (Japonca: 平安時代 Heian-jidai) Japonya tarihinde MS 794-1185 yıllarını kapsayan dönemdir.[1] Heian dönemi klasik Japon tarihinin son bölümüdür ve adını başkenti bugünkü Kyoto olan Heian-kyō'dan almaktadır. Konfüçyüsçülük ve diğer Çin etkileri doruk noktasındayken Japon tarihinde yerini almış bir dönemdir. Heian Dönem'inde sanata, özellikle de şiir ve edebiyata önem verilmiştir. Heian (平安) kelimesi Japonca "barış" veya "sükûnet" anlamına gelmektedir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Heian Dönemi, Nara Dönemi'nin devamıdır ve 794'te Japonya'nın başkentinin Heian kyō (平安京 günümüzde Kyoto)'ya taşınmasından sonra İmparator Kammu (50. imparator) ile başlamıştır.[2] Heian Dönemi'nden nesiller sonra bile övgüyle bahsedilmekte ve Japon kültüründe yüksek bir nokta olarak değerlendirilmektedir. Bu dönem ayrıca samuray sınıfının da yükselişe geçtiği (nihayetinde gücü ele geçirdikleri ve Japonya'nın feodal dönemini başlattıkları) bir süreçtir.
Sözde, hakimiyet imparatora aitti fakat gerçekte asil Fujiwara boyu bu gücü elinde tutuyordu. Bununla beraber, Fujiwaraların ve diğer asillerin vilayetlerdeki çıkarlarını korumak için askerlere, korumalara ve polislere ihtiyaçları vardı. Bu nedenle savaşçı sınıfı Heian dönemi boyunca düzenli kazanç elde etti.[3] 939'da Taira no Masakado, Hitachi'nin doğu bölgesinin ayaklanmasına yol açarak merkezi yönetime gözdağı verdi ve hemen hemen eş zamanlı olarak Fujiwara no Sumitomo batıda isyan çıkardı. Yönetimin gücünün çoğu şogunluğun özel ordusunun içerisinde yer aldığı için askeriyenin kontrolü ele almasına daha yüzyıllar vardı.
Savaşçı sınıfının saray etkisine girişi, Hōgen Ayaklanması'nın bir sonucu idi. Bu sırada Taira no Kiyomori, kral naipliği ile Japonya'yı yönetmek için torununu tahta geçirerek Fujiwara uygulamalarını yeniden canlandırdı. Klanları (Taira boyu) Genpei Savaşı sonrasına kadar tahtta kaldı. Kamakura dönemi 1185'te Minamoto no Yoritomo güce el koyduğu zaman başladı ve bir bakufu (Kamakura Şogunluğu) kuruldu.[4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Heian Dönemi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ "Heian period" 8 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Encyclopædia Britannica. 8 Aralık 2016 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Shively, D. H. and McCullough W. H., "Introduction" in D. H. Shively and W. H. McCullough, (eds.),The Cambridge History of Modern Japan; Volume 2, Heian Japan, (Cambridge: Cambridge University Press, 1999)
- ^ Seal, F. W. Heian Period Court and Clan 28 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Ancient Japan. ABD: Captivating History. 2019. ISBN 978-1799090069.
| Önce gelen: Nara |
Japon dönemi 794-1185 |
Sonra gelen: Kamakura |
